گزارش «مشعل» از بهداشت و درمان صنعت نفت بوشهر و خارک، در حوزه مقابله با کرونا

رهایی از کرونا با همدلی و مشارکت

سميه راهپيما    اين روزها که خبر ويروس کرونا و اخبار مرتبط با آن در جهان به صورت جدي مورد توجه مسؤولان و شهروندان قرار گرفته، هر سازمان و نهادي سعي در محفوظ ماندن کارکنان خود از اين ويروس دارد، به گونه اي که برخي از آنها خدمات و لوازم بهداشتي در اختيار کارکنان خود قرار مي دهند يا از طريق کادر بهداشت و درماني که دارند، پايش هاي مستمر را براي آرامش خاطر کارکنان و خانواده هاي آنها در نظر مي گيرند. يکي از اين نهادها، بهداشت و درمان صنعت نفت بوشهر است که با وجود اپيدمي کوويد 19 در جنوب کشور، توانسته شرايط ايمني را با آموزش آنلاين، تب سنجي، ايجاد نقاهتگاه، اظهارنامه سلامت و ... براي کارکنان خود در مراکز درماني و عملياتي فراهم کند. از اين رو «مشعل» با وحيد مالکي، رئيس بهداشت و درمان صنعت نفت بوشهر و خارک گفت وگويي داشته تا جزئيات ارائه خدمات درماني اين منطقه را بررسي کند. در ادامه مشروح اين گفت وگو را مي خوانيد:

از زمان شيوع ويروس کرونا تا کنون، بهداشت و درمان منطقه بوشهر و خارک چه خدماتي ارائه کرده است؟

اقدامات انجام شده در منطقه را مي توان به دو بخش تقسيم کرد: نخست؛ زماني که ويروس کرونا در کشور وجود نداشت و در کشورهاي ديگر شيوع پيدا کرده بود، دوم؛ زماني که اين بيماري از سوي وزارت بهداشت و آموزش پزشکي کشور مطرح شد.

قبل از شيوع ويروس کرونا در کشور، آموزش هاي همگاني در شهرک ها، مدارس و تمام شرکت هاي منطقه بوشهر صورت گرفت و براي سکوهاي نفتي نيز از طريق پيام رسان هاي فضاي مجازي آگاه سازي در زمينه ويروس کوويد 19 انجام شد. همچنين در جلسه هاي استانداري بوشهر نيز تصميم هايي مبني بر اقدامات پيشگيرانه در تمامي بنادر، گمرکات و پروازهاي خارجي صورت گرفت، ضمن آنکه تصميماتي مانند تشکيل تيم قرنطينه نيز با همکاري دانشگاه علوم پزشکي در خارک اتخاذ شد و بر مبناي آن تمامي کارکنان خارجي که روي کشتي ها فعاليت مي کردند، بعد از پهلوگيري، مورد ارزيابي پزشکي قرار مي گرفتند.  در گمرکات نيز تمامي کشتي هايي که پهلوگيري مي کردند و به منطقه بوشهر، عسلويه و خارک ورود و خروج داشتند، مورد پايش قرار مي گرفتند، از اين رو بر اساس پروتکل هاي جهاني تب سنجي و خوداظهاري انجام و از ورود افراد مشکوک نيز جلوگيري مي شد.

    زماني که تعداد بيماران کرونايي در منطقه افزايش يافت، چه تمهيداتي براي مقابله با آن در نظر گرفته شد؟

وقتي آمار شيوع ويروس کرونا در برخي مناطق بالا مي رفت، بند آموزش هاي همگاني را به صورت جامع تر در تمامي شرکت ها و مناطق مسکوني مد نظر قرار داديم. کميته هاي سلامت در سطح بهداشت و درمان بوشهر با تمام شرکت هاي منطقه نيز تشکيل و تصميم هاي  مهمي مانند تعطيلي رستوران ها در سراسر شرکت ها و شهرک هاي منطقه  و حذف دستگاه ساعت زني با اثر انگشت گرفته شد. همچنين 8 جلسه کميته سطح 2 منطقه ويژه پارس جنوبي تشکيل شده که در آنجا تصميم هاي مهمي به صورت جامع براي تمامي شرکت ها اتخاذ مي شود، از جمله چگونگي تردد کارکنان اقماري در منطقه و تعداد پروازهايي که از مقاصد مختلف کشور به منطقه عسلويه صورت مي گيرد. اين پروازها عمدتا از مناطق پرخطر مانند ساري، رشت، اصفهان و مشهد بوده که اين تصميم ها منجر به کاهش پروازها يا حذف برخي از آنها شده است.  از ديگر تصميم هاي کميته مديريت بحران مي توان به مراکز قرنطينه در منطقه اشاره کرد، براي اين امر سه مرکز قرنطينه جداگانه با 300 تخت در نظر گرفته شده بود که در مرکز سيراف، مرکز ساحلي پتروشيمي و نفت و گاز پارس قرار داشتند .  در منطقه خارک نيز ايجاد مرکز قرنطينه 50 تخت خوابه در نظر گرفته شد که خوشبختانه مورد استفاده قرار نگرفت. در کميته مديريت بحران منطقه نيز تصميم گرفته شد تا افتتاح پروژه هاي ملي نيز به تعويق بيفتد.

    با توجه به اينکه بيمارستان هاي خارک و جم به بوميان منطقه خدمات درماني ارائه مي کند، بفرماييد تا کنون چه خدماتي در زمينه کرونا به اين افراد داده ايد؟

در سطح شهرستان جم نيز بر اساس پيشنهاد سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، کميته سلامت در فرمانداري تشکيل و تصميم هاي در آنجا اتخاذ شد و بر اساس آن آموزش هاي همگاني در سطح شهرستان از طريق اطلاع رساني مناسب صورت گرفت. همچنين در زمينه موضوعاتي همچون تعطيلي پارک ها و اصناف مختلف از سوي سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، دستور عمل هايي ارائه و به منظور ضد عفوني کردن معابر شهري نيز چند هزار ليتر آب ژاول با هماهنگي سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت از پتروشيمي ها تهيه شد و در اختيار شهرداري ها و بسيج قرار گرفت.  در بيمارستان جم نيز برخي خدمات بر اساس پروتکل هاي وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکي کشور در منطقه ارائه شده است، به عنوان مثال در اسفند 1398 و فروردين 1399 مقرر شد تا تمامي عمل هاي الکتيو تا اطلاع ثانوي لغو و با ايجاد واحدي مناسب در بيمارستان، جدا سازي بيماران نشانه دار يا تب دار انجام شود. همچنين بيماراني که نتيجه تست آنها مثبت بود نيز در بيمارستان تحت درمان قرار گرفتند و مراقبت هاي لازم در بيمارستان توحيد جم انجام شد، تا کنون يک مورد اعزام از بيمارستان داشته ايم که يک بيمار بد حال بود و نياز به مراقبت هاي ويژه داشت.  اين بيماران بعد از ترخيص نيز با هماهنگي بهداشت و درمان شهرستان جم به مدت 14 روز دوران نقاهت را در خانه داشتند و اقدامات بهداشتي لازم در مورد آنها انجام شده است. راه اندازي مرکز 150 تخت خوابه با نقاهتگاه شهري، يکي ديگر از اقداماتي است که در سطح شهرستان با کمک فرمانداري و بخشداري انجام شد، با اين توضيح که اگر فردي نمي توانست از منزل خود براي نقاهتگاه استفاده کند، در اين مرکز نگهداري مي شد.  در جزيره خارک نيز از همان ابتدا با همکاري دانشگاه علوم پزشکي قرنطينه انجام شد و تمامي کشتي هايي که پهلوگيري مي کردند، مورد ارزيابي قرار مي گرفتند و سپس اجازه کار به کارکنان آنها داده مي شد. در سطح بيمارستان خارک هم با ايجاد لاين خاکستري و جداسازي بخش عفوني در بيمارستان، تمامي افرادي که براي دريافت خدمات مراجعه مي کردند نيز مورد ارزيابي قرار مي گرفتند.  در فرودگاه خارک نيز از ابتدا تا کنون با حضور کارکنان بهداشت ودرمان صنعت نفت، همه افراد تب سنجي مي شوند.

همچنين يک شناور با کانکس مجهز به تجهيزات بحران در نظر گرفتيم تا در صورتي که امکان انتقال بيماران احتمالي، از جزيره به خشکي با توجه به شرايط آب و هوايي و گاه از طريق بالگرد ميسر نبود، به وسيله اين دستگاه شناور منتقل شوند.  در زمينه پروازها از مناطق مختلف به جزيره خارک نيز با هماهنگي شرکت هاي منطقه، برخي از پروازها مانند عسلويه مورد بازبيني قرار مي گيرند و برخي اوقات تردد کارکنان از مناطق پر ريسکي را که از سوي وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکي کشور اعلام شده بود، کمتر کرديم تا آلودگي در منطقه ايجاد نشود.

    به منظور پيشگيري از شيوع ويروس کرونا براي کارکنان و خانواده آنها در شهرک توحيد جم و خارک، چه برنامه هايي داشته و داريد؟

علاوه بر آموزش و اطلاع رساني، از طريق پيام رسان ها در شهرک ها و راه اندازي خطوط تلفن، متخصصاني مانند پزشک عمومي، زنان و پزشک خانواده پاسخگوي سوالات بودند تا تعداد مراجعه کنندگان حضوري کاهش يابد. کميته EOC (مرکز ارتباطات و فرماندهي عمليات مرکز مديريت حوادث و فوريت هاي پزشکي) نيز خدماتي را که برايشان در نظر گرفته شده بود، ارائه کردند. از آنجا که ممکن است «پويش در خانه ماندن» براي برخي افراد مشکلات رواني ايجاد کند، با راه اندازي سامانه هاي پاسخگويي، مشاوره هاي لازم به اين افراد داده مي شود.  علاوه بر آن با شناسايي افراد پرخطر مانند ديابتي ها، فشار خوني ها ، دياليزي ها و ... از طريق پزشکان خانواده داروهاي اين افراد براي جلوگيري از حضور آنها در مراکز درماني به صورت منظم به در منازل آنها ارسال مي شد و اگر نيازي به ويزيت بود نيز تيم پزشک خانواده به منازل آنها مي رفت ودر صورت نياز به آزمايش نيز همانجا آزمايش گرفته مي شد.  با هماهنگي شرکت هاي منطقه نيز در چند نوبت، بسته هاي ضد عفوني مانند ماسک و محلول هاي ضد عفوني به همراه بروشورهاي آموزشي در سطح شهرک نشين ها توزيع شده و در اختيار خانواده ها قرار گرفته است . رعايت فاصله گذاري اجتماعي مناسب نيز در تمامي مراکز خريد در سطح شهرک، آموزش داده شده است.

همچنين رعايت بهداشت فردي در هنگام ورود به فروشگاه ها نيز از سوي کميته سلامت سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت الزامي شد و از طريق تيم EOC سازمان نيز تمامي فعاليت هاي منطقه در شهرک، پايش و گندزدايي منازل و ادارات انجام شده است.  همچنين 5 تيم واکنش سريع در عسلويه، شهرستان توحيد جم، نار و کنگان تشکيل شد که از وظايف اين تيم مي توان به گندزدايي محل هايي اشاره کرد که احتمال تردد افراد مبتلا و مشکوک به آنجا وجود داشته است.

     نحوه ورود کارکنان به محل کارشان چگونه است و غربالگري از چه طريقي انجام مي شود؟

از عسلويه به عنوان ايران کوچک ياد مي شود که کارکنان اقماري سراسر کشور در آنجا حضور دارند، به همين دليل تمهيدات ويژه اي براي ورود آنها به منطقه در نظر گرفته شده که مي توان به تب سنجي، ارزيابي کارکنان در سامانه nokorona.ir اشاره کرد. اگر فردي علائم مشکوکي داشت، از ورود او به منطقه جلوگيري مي شود. همچنين با هماهنگي مديريت بحران ، فرودگاه عسلويه را به سيستم حرارتي مجهز کرده‎ايم. به عبارت ديگر، زماني که فردي وارد فرودگاه عسلويه مي شود، پايش تب، هم به وسيله دوربين حرارتي و هم از سوي کارکنان بهداشت و درمان صنعت نفت انجام مي شود و بعد از آن نيز بازرسي ايمني صورت مي گيرد، در نهايت با صدور مجوز ورود از طريق تيم EOC، اين افراد مي توانند وارد محيط کارشان شوند.  کارهاي ديگري نيز در سطح کلان انجام شده است، مانند حذف دستگاه ساعت زني که در گذشته با اثر انگشت بود. تعداد کارکنان در محل هاي استراحت (کمپ ها) نيز کاهش يافت و تعداد کمپ ها را افزايش داديم. همچنين فاصله گذاري اجتماعي در سرويس هاي کارکنان نيز در نظر گرفته شد. گندزدايي کمپ ها و فرودگاه ها زير نظر EOC انجام و براي کارکنان بهداشت و درمان داخل بيمارستان نيز تمام مواردي که به آن اشاره شد، مورد توجه قرار گرفت. تعداد روزهايي که کارکنان اقماري در منطقه بودند را نيز افزايش داديم تا تردد اين افراد کاهش يابد. به همين دليل اسفند سال 1398 با هماهنگي تمامي شرکت ها، دوره هاي اقماري انجام نشد و در فروردين 1399 نيز همين اتفاق افتاد تا کاهش تردد در منطقه عسلويه را داشته باشيم. در بهداشت و درمان منطقه نيز همين گونه بود و بسياري از مرخصي ها را لغو کرديم و تمامي کادر درمان در محل کار خود حضور داشتند.

   چه تمهيداتي براي بيماران مشکوک و مبتلا در نظر گرفته شده است؟

در منطقه عسلويه و جم، براي افراد مشکوک و کساني که با افراد محتمل و قطعي ارتباط داشتند نيز کمپ هاي قرنطينه ايجاد شد، براي کارکنان سکوهاي نفتي نيز تمامي پايش هاي لازم مانند تب سنجي و تکميل فرم هاي خود اظهاري صورت گرفت. افراد مبتلايي که در عسلويه حضور داشتند نيز در مرکز نقاهتگاه 75 تخت خوابي، دوران نقاهت خود را بعد از درمان سپري کردند و سپس به شهرهاي محل سکونت خود ارجاع داده شدند.

    آيا گندزدايي منازل بوميان را نيز در دستور کار داريد؟

گندزدايي منطقه از سوي تيم واکنش سريع زير نظر EOC انجام مي شود، در حالي که شبکه بهداشت و درمان بوشهر وظيفه گندزدايي را به عهده دارد و در زمينه تجهيزات و کمبود مواد مصرفي نيز از سوي سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت کمک هايي شده تا منازل ساکنان منطقه گندزدايي شود.

    توصيه شما به کارکنان و خانواده هاي آنها چيست؟

کرونا هنوز تمام نشده و ادامه دارد. به تمام همکاران و خانواده هاي آنها توصيه مي کنم تمامي دستور عمل هاي بهداشتي را مورد توجه قرار دهند و ديدگاه مسؤولانه به بهداشت عمومي داشته باشيم تا شاهد نابودي اين بيماري در سطح جهان و کشور باشيم.

    جدا از بحث کرونا چه برنامه هايي در سال جاري داريد؟

کرونا همه چيز را تحت تاثير قرار داده و بسياري از اهداف سازماني براي مهار آن در نظر گرفته شده است؛ يکي از آنها اجراي طرح دهان و دندان و پزشک خانواده است که به دليل کرونا انجام نمي شود. از اهداف بهداشت و درمان صنعت نفت بوشهر و خارک در سال 1399 مي توان به بازسازي و نوسازي فضاي فيزيکي و تجهيزات پزشکي بيمارستان جم و خارک اشاره کرد. به دليل قدمت اين دو بيمارستان، يک سري باز سازي ها را مورد توجه قرار داده ايم. در بيمارستان توحيد جم با تامين اعتبار، پروژه اي سه ساله در نظر گرفته شده که پيمانکار آن انتخاب و فاز يک تعميرات بيمارستان (گسترش فضاي فيزيکي اتاق عمل ها) آغاز شده است.  در زمينه بيمارستان خارک نيز مکاتباتي با شرکت ملي نفت ايران صورت گرفته و دستوري مبني بر همکاري شرکت پايانه هاي نفتي ايران براي کار کارشناسي صادر شده است و بعد از آن پيمانکار را انتخاب کرده و شاهد بازسازي هاي بيمارستان خارک خواهيم بود. همچنين مجوزهاي لازم براي نوسازي تجهيزات پزشکي نيز گرفته شده است.  يکي ديگر از اهدافي که امسال در منطقه دنبال مي کنيم، پيگيري ساخت مرکز تروماسنتر عسلويه است. در جلسه اي با مديرعامل منطقه ويژه اقتصادي مقرر شد، پيگيري لازم براي بازبيني در منطقه انجام شود و با تعيين پيمانکار از سوي شرکت ملي نفت ايران وارد فاز اجرايي خواهيم شد.  همچنين مرکز ويروس شناسي نيز امسال  در منطقه عسلويه ايجاد خواهد شد. اپيدمي بيماري کرونا نشان دهنده اهميت اين مرکز است. مجوزهاي لازم از دانشگاه علوم پزشکي بوشهر گرفته شده و در حال مکان يابي هستيم و پس از آن، تجهيزات مورد نظر خريداري خواهد شد. در زمينه ارتقاي کيفي خدمات نيز نوبت دهي بيماران را در بيمارستان توحيد جم به صورت آنلاين و تلفني خواهيم داشت تا به اين وسيله از ميزان مراجعه به بيمارستان کاسته شود، همچنين نوسازي تجهيزات بيمارستان را در دستور کار داريم.