گزارش اختصاصي «مشعل» از کارکنان تاسيسات بهره برداري خشکي منطقه عملياتي لاوان
با عشق پای کار هستیم
تيم حدود 70 نفري تاسيسات بهره برداري خشکي منطقه عملياتي لاوان عهده دار فعاليت مهمي در آماده سازي نفت خام خليج فارس هستند. آنان که سختي کار را ناشي از عشق به کار مي دانند و مي گويند: با افتخار اعلام مي کنيم ، زيرا کارمان را دوست داريم. تاسيسات بهره برداري خشکي منطقه عملياتي لاوان شامل چهار واحد عملياتي مشتمل بر کارخانه فرآورش نفت خام، واحد بارگيري و صاردات نفت خام، واحد تامين و توليد آب و بخار منطقه و واحد تاسيسات گازي است. قدمت اين کارخانه به سال 1346 برمي گردد که ابتدا تجهيزات کمتري داشت و به مرور به وضعيت موجود تبديل شد. ظرفيت فرآورش اين کارخانه به گفته معاون بهره برداري خشکي اين منطقه روزانه حدود 220 هزار بشکه نفت خام است که در چهار مرحله تفکيک کننده ها براي نفت خام انجام مي شود. نفت توليدي از سکوهاي سلمان به وسيله خط لوله 22 اينچ به فاصله 144 کيلومتري جزيره، نفت ميدان بلال به وسيله خط لوله 14 اينچي به فاصله 97 کيلومتري لاوان و رسالت و رشادت هم با خط لوله 18 اينچ به فاصله 85 و 105 کيلومتري جزيره لاوان مي آيد و پس از طي مسيري زياد از زير دريا وارد تاسيسات اين کارخانه مي شود، اما رسيدن نفت خام به اين مجموعه به معناي آماده بودن آن براي خوراک پالايشگاه لاوان و صادرات نيست. روند فعاليتي که روي نفت خام ارسال شده از سکوها به اين کارخانه انجام مي شود، عبدالحميد شيباني، معاون بهره برداري تاسيسات خشکي منطقه عملياتي لاوان را که سابقه فعاليت35 ساله در اين منطقه دارد، اين گونه توضيح مي دهد: فرايندهاي تفکيک آب و نفت طي مراحلي با افت فشار، تزريق مواد شيميايي و گرم کردن نفت صورت مي گيرد. در نهايت اين نفت به مخازن نفت منتقل مي شود. به گفته او، در يک مرحله آب و گاز در سکوهاي بلال، رسالت و رشادت تفکيک و به اين کارخانه ارسال مي شود. اما نفت خام توليدي سکوي سلمان رويه متفاوت تر ي دارد، به اين شکل که در يک مرحله تفکيک گاز و دو مرحله تفکيک آب صورت مي گيرد. ساير مراحل تفکيک نيز در کارخانه انجام مي شود. افزون بر آن، در اين تاسيسات دستگاه نمکزدايي وجود دارد که در آخرين مرحله آب نمک هاي همراه جدا مي شود. در اين محوطه حدود شش مخزن 500 هزار بشکه اي و 2 مخزن يک ميليون بشکه اي وجود دارد که افزون بر تامين بخش صادرات به طور متوسط روزانه حدود 30 هزار بشکه خوراک پالايشگاه لاوان را تامين مي کند. ارتباط اين کارخانه با سکوها از طريق تلفن و بي سيم است. 12 شب گزارش عملياتي آمار به واحد مربوطه مي رسد و پس از آماده شدن، ساعت 6 و 30 دقيقه بايد گزارش همه سکوها آماده اطلاع رساني به ستاد تهران باشد.
در تاسیسات گازی کارخانه چه می گذرد؟
واحد ديگر اين کارخانه تاسيسات گازي براي بهره برداري از دو حلقه چاه است که يکي از آنها در 20 کيلومتري و ديگري در 12 کيلومتري جزيره لاوان قرار دارد که به طور متوسط روزانه 12 تا 11ميليون فوت مکعب گاز از آنها برداشت مي شود. از اين ميزان حدود 6 ميليون فوت مکعب تحويل پالايشگاه براي تامين سوخت است و باقي آن هم براي نيروگاه هاي سلمان، رشادت يا پارسيان و ديگ هاي بخار مورد استفاده قرار مي گيرد. افزون بر آن بخش زيادي گاز تفکيک شده از نفت، شيرين سازي و به نفت تزريق مي شود و در صورت نياز، گاز شيرين به عنوان سوخت توربين ها و ساير بخش ها مورد استفاده قرار مي گيرد.
تولید و تامین آب منطقه
واحد ديگر اين کارخانه، تامين و توليد آب منطقه است. شيباني درباره روند آن مي گويد: با شيرين سازي آب دريا، مصارف کارکنان، صنعتي و همچنين دهکده تامين مي شود. تعهد تامين آب دهکده به طور متوسط 300 تن است که 200 تن آن را شرکت نفت فلات قاره و 100 تن آن را هم پالايشگاه لاوان تامين مي کند. آخرين بخش موجود در اين کارخانه که شيباني به آن اشاره مي کند، واحد بخار- ديگ هاي بخار صنعتي است که به عنوان نيروي محرکه کمپرسورها، توربين پمپ ها و گرمکن مبدل حرارتي مورد استفاده قرار مي گيرد.
از هدف گذاري اين تاسيسات بيشتر بدانيم
وقتي از شيباني درباره هدف گذاري اين تاسيسات که به آن اشاره شد، مي پرسم مي گويد: برنامه ما استمرار کيفيت و کميت توليد است. او اشاره مي کند که مساله کميت مرتبط با سکوهاي نفتي و وظيفه ما بهبود کيفيت نفت خام است که نتيجه آن را امور بين الملل وزارت نفت و پالايشگاه اعلام مي کنند. مساله کيفيت هم نيازمند استانداردهايي براي صادرات و پالايشگاه هاست که از جمله ما هميشه کمترين ميزان نمک را به ويژه براي پالايشگاه ها درنظر مي گيريم. آب موجود در آن هم ناچيز است و تاکنون اعتراضي از نظر استاندارد کيفيت نفت خام نداشته ايم. وظيفه ديگر ما انجام اقدام هايي است که منجر به کاهش توليد از جانب ما به سکوها نشود که موردي در اين زمينه نداشتيم و البته اين مهم مستلزم انجام برنامه هاي تعميراتي است. شيباني در ميان صحبت هاي خود با اشاره به قابليت هاي موجود در اين کارخانه مي گويد: در اين مجموعه، کمبود ساير مناطق را از نظر تامين آب و فراورش نفت هم تامين مي کنيم. از جمله توانايي اين کارخانه اين است که مي توانيم نفت ساير مناطق را فرآورش کنيم. به عنوان نمونه منطقه قشم در مقطعي براي فراورش با مشکل مواجه بود که به مدت يک سال اين اقدام در لاوان انجام و حدود 11 مرحله کشتي نفت ميدان هنگام منطقه قشم براي فراورش به اين نقطه منتقل شد. از او درباره شرايط کار در دوره تحريم مي پرسم، مي گويد: تحريم هم بخشي از زندگي ما شده، هنر ما اين است که از آن عبور کنيم؛ تحريم هميشگي نيست. بايد اين صنعت را بچرخانيم. در همين شرايط تحريم هم مي شود، مديريت کرد. مي دانيم شرايط اقتصادي خوب نيست، اما ما اميدواريم. نسل جديد، وظيفه مهمي براي اقتصاد ايران دارد.