امضاي تفاهم نامه توليد کک اسفنجي و سوزني در پالايشگاه هاي بندرعباس و امام خميني (ره) شازند
یک گام تا بی نیازی از واردات «کک»
مشعل وزارت نفت يکي از مهم ترين و کليدي ترين وزارتخانه ها به شمارمي آيد که در اقتصاد کشور نقش مهمي ايفا مي کند و اين نقش آفريني درهمه بخش ها اعم از دولتي وغيردولتي، نمود دارد. به جرات مي توان گفت که دراين وزارتخانه و به عبارتي اين صنعت زيربنايي، هر روز به مدد تلاشگران آن، رخدادهاي مهمي ثبت مي شود و ثمراتش کشور را به سمت و سويي سوق مي دهد که در آن نشاني از وابستگي نباشد. درآستانه گراميداشت چهل ويکمين سالگرد پيروزي انقلاب وبرگزاري "دورهمي ملي22بهمن"اتفاق مهم ديگري درتقويم صنعت نفت ثبت شد و آن آغازحرکتي است براي خوداتکايي در ساخت دو محصول دردو پالايشگاه کشور. محصولاتي ازجنس "کک اسفنجي و سوزني"که قرار است درپالايشگاه هاي بندرعباس و امام خميني شازند توليد شوند. توليد اين دومحصول راهبردي وپرمصرف درصنعت آنقدرمهم است که پاي وزارت صنعت راهم براي رسيدن به هدفي مشترک که رونق بخشي اقتصاد و تحقق منويات مقام معظم رهبري درجهت رونق توليد است، به ميان آورد تاآنجا که رضا رحماني، وزيرصنعت، معدن و تجارت(صمت) را در کنار بيژن زنگنه قرارداد تابا امضاي تفاهم نامه «توليد کک اسفنجي وسوزني درپالايشگاه هاي بندرعباس وامام خميني(ره) شازند» حلقه اي ديگراز زنجيره صنعت کامل شود وبا اتکا به داخل "نه"ديگري به وابستگي بگويند. نوشته پيش رو، گزارشي است ازثبت اين رويداد مهم درمجموعه «کوشک وزارت نفت».
هواي روز دوشنبه (21 بهمن) نسبت به روزهاي قبل، چند درجه اي سردترشده واين سردي درمجموعه زيباي مرکزهمايش هاي تخصصي شرکت ملي نفت ايران(کوشک) به خاطرآبياري محوطه و درختان آن که هنوز در خواب زمستاني اند وکم کم براي استقبال از بهاربايد بيدارشوند، محسوس است. آسمان نيمه ابري وخورشيد درپس ابرپنهان، مجال داده است تا زمستان در واپسين روزهاي سال، بيشتر خودنمايي کند. ساعت ازهفت صبح گذشته است. ميهمانان دعوت شده به مراسم نيز به تدريج از راه مي رسند وبا توجه به زمان باقي مانده تا شروع رسمي مراسم، براي صرف چاشت صبحگاهي به رستوران کوشک هدايت مي شوند. سالن برگزاري امضاي تفاهم نامه که شاهد وناظر رخدادهاي متعددي از اين دست بوده، آماده است، اما باز هم براي برگزاري هرچه بهترآيين امضاي«تفاهم نامه توليد کک اسفنجي وسوزني» همه موارد (صحنه، چيد مان، نور، صداو...) بازنگري و آزمايش مي شود. با ورود بيژن زنگنه به مجموعه کوشک و استقبال وي از همتايش، رضارحماني، وزير صنعت، معدن و تجارت، ميهمانان نيزکم کم وارد سالن برگزاري مي شوند و دقايقي بعد با تلاوت آياتي ازکتاب خدا توسط قاري زبده قرآن کريم، رسميت برنامه اعلام و آغازمي شود. بيژن زنگنه، اين مرد کهنه کارصنعت نفت که تقريبا نيمي از زندگي و عمر خود را در وزارت گذرانده، باوجود ساعت ها کار شبانه روزي به ويژه در شرايط کنوني، منبع انرژي است وازاين که گامي ديگر در مسير کاهش و قطع وابستگي برداشته مي شود، خرسند است.
پاسخ به نيازصنايع فولاد و آلومينيوم
وزيرنفت درشروع صحبت خود يادشهداي انقلاب، شهداي صنعت نفت به ويژه شهيد تندگويان رابه عنوان پيشرو بيش از هزارشهيد اين صنعت، گرامي مي داردومي گويد: امضاي تفاهم نامه توليد کک اسفنجي و سوزني در پالايشگاه هاي بندرعباس وپالايشگاه امام خميني (ره)شازندبين شرکت هاي ملي پالايش و پخش وشرکت ايميدرو به عنوان نمايندگان وزارتخانه هاي نفت و صنعت، معدن وتجارت، يک رخداد تاريخي است. وي گفت: با اجرايي شدن اين تفاهم نامه، پالايشگاه هاي بندرعباس وامام خميني (ره)شازند، حدود 700هزارتن کک (اسفنجي، سوزني)توليد خواهند کرد. وي با بيان اين که با اجرايي شدن اين تفاهم نامه، پالايشگاه هاي بندرعباس و امام خميني(ره)شازند، حدود700 هزارتن کک (اسفنجي، سوزني) توليد خواهند کرد، افزود: درحال حاضر، کشور به اين محصولات که درصنايع فولاد و آلومينيوم کاربرد دارند، وابسته است وباتوليد آنها، به نياز اين صنايع پاسخ داده خواهد شد. وزير نفت، همچنين برضرورت اجرايي شدن تفاهم نامه توليد کک اسفنجي وسوزني درپالايشگاه بندرعباس وامام خميني (ره)تاکيدوتصريح کرد: با اجراي اين طرح، بخشي از کيفيت خروجي نفت کوره پالايشگاه هاي ياد شده، در سال هاي آينده کاهش وتوليد فراورده هاي ميان تقطير وسبک آنها افزايش خواهد يافت. براي نمونه نفت کوره300يا400دلاري درکک سوزني، به محصولي با ارزش چند هزار دلار تبديل مي شود. وي گفت: زمينه توليد کک اسفنجي وسوزني درپالايشگاه هاي بندرعباس و امام خميني (ره)شازندازآن دست کارهايي است که باسرعت ازسوي وزارت صنايع در ايميدرو و وزارت نفت (پالايشگاه وستاد شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي ) به نتيجه رسيده است.
افزايش کيفي خروجي فراورده هاي نفتي
وزيرنفت بااشاره به اين که يکي ازاهداف وزارت نفت، افزايش کيفيت خروجي فراورده هاي نفتي ازجمله نفت کوره درپالايشگاه هاست، افزود: اجراي اين تفاهم نامه يکي از روش ها براي کاهش توليد نفت کوره در پالايشگاه هاست، اما همه نفت کوره به کک تبديل نمي شود و بخشي از آن نيز به فراورده هاي ميان تقطير تبديل مي شود. زنگنه سرمايه مورد نيازاجراي اين طرح را يک ميليارد دلارعنوان و اظهار کرد: بخشي ازاين تامين مالي ازطريق پيش خريد وباهمت شرکت هاي فولادي وآلومينيوم خواهد بود واطمينان دارم اگرهمکاران ما مطمئن شوند اين پول به موقع به دست آنها خواهد رسيد، به اجراي کارسرعت مي بخشند. وي بر اجراي سريع تراين تفاهم نامه ازسوي شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي ايران و ايميدرو وبه قراردادرساندن آن تاکيد و تصريح کرد: با مهيا شدن شرايط، اين طرح ها زودتر از زمان تعيين شده (سه سال) به پايان خواهد رسيد، به ويژه در پالايشگاه اراک. وزيرنفت دربخشي ديگر ازصحبت هاي خود نقش علي آقامحمدي، رئيس گروه اقتصادي دفترمقام معظم رهبري را درامضاي اين تفاهم نامه مهم خواند وافزود: موضوع کک نفتي از سال 81 يا 82 مطرح بوده است، اما درآن مقطع زماني موضوع گواهينامه تاييد کيفيت(لايسنس) نيز، مطرح بود و عنوان مي شد نمي توانيم به آن دست يابيم. وي با بيان اين که دراين سال ها، باهمکاري بين دستگاه ها بامحوريت پژوهشگاه صنعت نفت، توانايي توليد کک سوزني وکک اسفنجي را به دست آورده ايم، تصريح کرد: معتقدم کارمهمي دراين زمينه صورت گرفته است.
ضرورت تکميل زنجيره پايين دست پتروشيمي
وزيرنفت باتاکيدبرهمکاري بين بخشي براي رونق توليد يکي ازاين بخش ها راتوسعه صنايع پايين دستي وميان دستي پتروشيمي عنوان و اظهار کرد: با وجود تخصيص 5. 5 ميليارد دلارخوراک به کارخانه هاي صنايع پايين دستي پتروشيمي ازطريق صنايع پايه و بالادست، اين زنجير هنوز کامل نيست. وي با بيان اين که رقم کنوني توليد محصولات پتروشيمي 17ميليارد دلار است، تصريح کرد: اين رقم در دوسال آينده به 25ميليارد دلار و درپنج سال آينده نيزبه37ميليارد دلارمي رسد؛ بنابراين هرچقدر که مي توانيم بايد به تکميل زنجيره پايين دست پتروشيمي توجه داشته و آن را تکميل کنيم. زنگنه درباره پتروپالايشگاه هانيزگفت: فرآيند ارزيابي وصدورمجوز براي پتروپالايشگاه ها طبق آئين مصوب، آغازشده است وتاپايان ارديبهشت ماه سال آينده، متقاضيان بايد درخواست خود را ارسال کنند.
خريد تضميني اقلام ضروري
وزيرنفت به خريد تضميني کالاهاي صنعتي مورد نياز صنعت نفت نيز اشاره اي داشت و گفت: مدتي است اين ايده که را مي پرورانيم و اميدواريم تا پايان امسال تا حدودي آن را نهايي و وارد فاز اجرايي کنيم. وي در ادامه افزود: بنابراين ايده هر سازنده اي که بتواند کالا را البته به شرط آنکه آن کالا مورد نيازصنعت نفت باشد بسازد و استانداردهاي آن را از انجمن نفت که متولي اين موضوع است دريافت کند، خريد از او را تضمين مي کنيم وآن شرکت مي تواند بااتکابه اين تضمين، ازبانک تسهيلات دريافت کند؛ کاري که سال هاست در بخش کشاورزي انجام مي شود. زنگنه به اقلام مورد نيازصنعت نفت مانند پمپ هاي درون چاهي و سرچاهي، لوله هاي بدون درز اشاره و تصريح کرد: در صورت تحقق ساخت چنين کالاهاي کيفي، هم زمان، خريدخارجي آن کالاها راممنوع خواهيم کرد و پيمانکاران نيزموظف خواهند بود اين اقلام را ازشرکت هاي داخلي خريداري کنند که کار مهمي است.
تاسيس صندوق پژوهش و نوآوري
وزيرنفت همچنين به تاسيس صندوق پژوهش و نوآوري صنعت نفت با سرمايه اوليه 100ميليارد تومان اشاره وتصريح کرد: اين صندوق به زودي براي حمايت از شرکت هاي دانش بنيان راه اندازي مي شود. تاکيد دوباره براي به قراردادرسيدن تفاهم نامه توليد کک اسفنجي و سوزني درپالايشگاه بندعباس وامام خميني (ره)شارند، پايان بخش صحبت هاي زنگنه بود. البته وي پس از امضاي اين تفاهم نامه به وسيله عليرضا صادق آبادي وخداداد غريب پور، معاونان وزيران نفت وصنعت، معدن و تجارت، همچنين ردوبدل شدن اوراق آن بين دوشرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي و ايميدرو، پاسخگوي برخي پرسش هاي حاشيه اي خبرنگاران در ديگر حوزه هاي صنعت نفت بود.
1. 2 ميليارد دلار داخلي سازي
رضارحماني، وزيرصنعت، معدن وتجارت نيزکه ميهمان وزيرنفت بود، در حوزه صنعت نکاتي بيان کرد. رحماني با ارزيابي مثبت از همکاري دو وزارتخانه نفت و صنعت، معدن و تجارت براي بومي سازي اقلام گفت: در ساخت داخل، از رقم داخلي سازي يک ميليارد و 200 ميليون دلار عبور کرده ايم. وي بابيان اين که درگلوگاه هايي که وابستگي داريم، خودکفايي وقطع وابستگي در دستور کار قراردارد، افزود: داخلي سازي 10ميليارد دلارکالا که هم اکنون وارد کشور مي شود، هدفي است که آن را دنبال مي کنيم. وزيرصمت، ثبيت توليد را يکي ازاهداف وزارت صنعت، معدن و تجارت درسال رونق توليد خواند و افزود: با وجود اين بررسي آماردر10ماه امسال نشان دهنده افزايش توليد دربيشتر بخش هاست. رحماني تصريح کرد: توسعه و تعميق ساخت داخل که از آن به عنوان نهضت ساخت داخل ياد مي شود، يکي از محورهاي برنامه امسال وزارت صمت بود. وزيرصنعت، معدن وتجارت بااشاره به وابستگي خطرناک به برخي حوزه ها مانند الکترودگرافيکي اظهارکرد: اين کالا، گلوگاهي بودکه براي رفع و خودکفايي در توليد آن، برنامه هاي اساسي داشتيم. رحماني همچنين بااشاره به وجودحجم زيادي ازمواد اوليه درکشور و ضرورت استفاده ازاين ظرفيت براي توسعه صنايع معدني اظهارکرد: ترامپ کک سوزني والکترودگرافيتي رادرتحريم اخيرگنجانده وتفاهم نامه توليد کک سوزني واسفنجي، حرکتي براي قطع وابستگي واردات اين اقلام است. وزيرصنعت، تجارت ومعدن گفت: امروزبراي مانوعي«عيد» است، زيرا ما از کالايي راهبردي (کک) وتفاهم نامه اي صحبت مي کنيم که کشور را از وابستگي بي نياز مي کند و اين نهضت ادامه دارد. رحماني، مهم ترين اولويت امسال در وزارت صمت را حفظ ميزان توليد کنوني در تمام صنايع و پس از آن بهره برداري از ظرفيت خالي صنايع به منظورافزايش توليد عنوان واظهارکرد: برنامه اين است که از طريق بومي سازي، تا10ميليارد دلارازواردات موجود درتمام صنايع، جلوگيري شود. وي همچنين با اشاره به برطرف کردن وابستگي ها وگلوگاه هاي صنايع براي عبوراز تحريم گفت: ساختن حلقه مفقوده در صنايعي همچون فولاد، آلومينيوم، لاستيک سازي و پوشاک در شرايط تحريمي بسيار مورد توجه وزارت صنعت است.
توليد 2 برابري کک موردنياز صنايع فولاد و آلومينيوم
پيش ازصحبت هاي وزيران نفت و صمت، معاونان آنها، عليرضا صادق آبادي و خدادغريب نيز به عنوان امضا کنندگان اين تفاهم نامه، ديدگاه ها گزارشي از روند شکل گيري اين رويداد مهم واهميت واعتبار آن ارائه کردند. عليرضا صادق آبادي به عنوان نماينده وزارت نفت درتفاهم نامه توليد کک اسفنجي وسوزني درپالايشگاه هاي بندرعباس وامام خميني(ره) شازند گفت: با اجرايي شدن اين تفاهم نامه پالايشگاه بندرعباس سالانه 620 هزارتن کک اسفنجي که دو برابر کک موردنياز صنايع آلومينيوم کشور است، توليد خواهد کرد. وي افزود: اين مقدارتوليد سالانه کک، افزون برتامين نياز وپوشش طرح هاي توسعه اي صنعت آلومينيوم مي تواند تامدت ها از محل صادرات براي پالايشگاه بندرعباس درآمد ارزي به همراه داشته باشد. صادق آبادي اظهارکرد: توليد کک سوزني شرايط پيچيده اي دارد و گوگرد و فلزات موجود در نفت کوره بايد شرايط خاصي داشته باشد. براي رسيدن به چنين شرايطي بايد خوراک پالايشگاه را به خوراک مناسب براي توليد کک سوزني تبديل مي کرد. اين کاردرپالايشگاه امام خميني (ره)شازندباترکيب خوراک هاي موجود وباسرمايه گذاري150ميليون يورو به جاي صرف هزينه يک ميليارد يورو انجام شد تاکک مورد نياز شرکت هاي فولادي تامين شود. غريب پور، معاون وزير صمت و مديرعامل شرکت ايميدرو نيز همچون صادق آبادي حرف هايي زد ازجنس صنعت و ضرورت داخلي سازي اقلام مورد نيازدربخش هاي مختلف آن. او نيز از برداشته شدن چنين گامي در جهت توليد کک سوزني و اسفنجي و بي نيازشدن از واردات آنها خوشحال است و با همين خوشحالي پشت ميزي قرار مي گيرد که همتاي او، صادق آبادي آماده امضاي تفاهم نامه است. تفاهم نامه اي که اميد مي رود درآينده نزديک به قرارداد بنشيند ويک گام ديگربه توليد آن نزديک شود.