گزارش «مشعل» از افتتاح دو مرکز سلامت خانواده، بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز
کوی نفت تا کوت عبداله
سميه راهپيما بر اساس مصوبه هيات مديره سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت،بايد 11 کلينيک فرسوده در شهر، در پنج کلينيک ادغام شوند. اين خبر دستمايه گزارشي شد تا براي تهيه آن به شهر اهواز سفر کنم. با نگاهي گذرا به تاريخچه ورود نفت به اين شهر جنوبي بايد گفت که در سال 1337 اين ميدان نفتي کشف شد و با گذشت زمان و حضور کارکنان در اين منطقه، خانواده هايشان نيز در اينجا ساکن شدند و به دنبال آن براي ارائه خدمات درماني، مراکز سلامت شکل گرفتند. اين مراکز درماني با گذشت زمان فرسوده شدند و ديگر نمي توانستند خدمات خوبي را در اختيار کارکنان و خانواده هاي آنها قرار دهند. به همين دليل براي ارائه خدمات درماني بهتر تصميم بر تجميع کلينيک ها و ساخت مراکز درماني جديد گرفته شد. کلينيک شهداي کارون با ادغام کلينيک هاي کارون صنعتي و کارون مسکوني در سال 1395 به بهره برداري رسيد و در آستانه 22 بهمن نيز دو کلينيک مجتمع تخصصي سلامت خانواده شهداي نفت و مرکز سلامت خانواده کوت عبداله افتتاح شد. گزارش پيش رو، روايتي است از سفر يک روزه افتتاح اين دو کلينيک تخصصي که در ادامه مي خوانيد:
ساعت نزديک به 6 صبح روز 21 بهمن ماه بود که وارد ترمينال شماره (2) فرودگاه مهرآباد تهران شدم و به جمع برخي کارکنان روابط عمومي و مسوولان سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت پيوستم. قرار بود ساعت 6:50 دقيقه تهران را به مقصد اهواز ترک کنيم و براي تهيه گزارش از افتتاح مجتمع تخصصي سلامت خانواده شهداي نفت و مرکز سلامت خانواده به کوت عبداله برويم. طبق ساعت مقرر، 20 دقيقه قبل از پرواز روي صندلي هاي خود نشستيم، اما هواپيما تاخير داشت و خلبان علت آن را انصراف يکي از مسافران و نقص فني در يکي از موتورهاي هواپيما بيان کرد و گفت که تکنيسين ها روي آن کار مي کنند. در نهايت ساعت 8:17 دقيقه هواپيما به سمت اهواز پرواز کرد و با گذشت يک ساعت و 15 دقيقه روي باند فرودگاه اهواز نشستيم.
بهرام دهقان، رئيس بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز به استقبال آمد و ما را در اين سفر همراهي کرد. ابتدا به سمت مجتمع تخصصي سلامت خانواده شهداي نفت حرکت کرديم. در اين مجتمع کلينيک هاي درماني کوي نفت، شهرک قائم و شهرک نفت تجميع شده است. حبيب اله سميع، مديرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در مراسم افتتاحيه اين مجتمع که با حضور اکبر محمدي، مدير عامل شرکت مناطق نفت خير جنوب صورت گرفت، مي گويد: «بر اساس مصوبه هيات مديره سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت 11 پلي کلينيک فرسوده شهر اهواز در پنج پلي کلينيک تخصصي سازمان بهداشت و درمان تجميع خواهد شد. تاکنون کلينيک شهرک نفت به مجتمع تخصصي سلامت خانواده کوي نفت انتقال يافته و تا دو هفته آينده دو کلينيک ديگر قائم و کوي نفت نيز به طور کامل منتقل خواهند شد. کلينيک شهداي کارون با ادغام کلينيک هاي کارون صنعتي و کارون مسکوني در سال 1395 به بهره برداري رسيد. کلينيک کوي جواهري نيز حدود 80 درصد پيشرفت ساخت دارد که در آن کلينيک هاي کوي ملت و زيتون کارمندي ادغام مي شوند.»
براي ساخت اين مجتمع، زميني به مساحت 4 هزار مترمربع در نظر گرفته شده که 3 هزار و 500 متر آن به کلينيک هاي درماني اختصاص دارد. اين مجتمع بيش از 14 هزار نفر جمعيت طبي را تحت پوشش گرفته و بخش عمده فعاليت آن ارائه خدمات درماني، بهداشتي و پيشگيرانه به خانواده هاي کارکنان صنعت نفت است. ضمن اينکه کلينيک هاي تخصصي اطفال، اورولوژي، داخلي زنان، جراحي، قلب، دندانپزشکي و... نيز در اين مجتمع فعال است. احمد محمدي، مديرعامل شرکت مناطق نفت خيز جنوب نيز در اين مراسم مي گويد: «مجتمع تخصصي سلامت خانواده شهداي نفت در سه طبقه و با متراژ 3 هزار و 500 مترمربع و با اعتباري بيش از 12 ميليارد تومان در مدت چهار سال احداث شده و آماده ارائه خدمات درماني و بهداشتي به خانواده هاست.»
او در ادامه از واگذاري بيمارستان گچساران خبر مي دهد و مي گويد: «اين بيمارستان که در مراحل پاياني قرار دارد و آماده تحويل به سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت است، حدود 94 درصد پيشرفت دارد و پس از اعمال تغيير و تحولات در نظر گرفته شده، بزودي به سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت واگذار خواهد شد.» گشتي در داخل اين مجتمع مي زنم و با کساني که براي درمان آمده اند، صحبت مي کنم. حوريه قاسمي، يکي از افرادي است که دخترش را به علت سرماخوردگي به مجتمع تخصصي سلامت خانواده شهداي نفت آورده است. او مي گويد: «در گذشته، کلينيک کوي نفت، بسيار قديمي و با راهروهاي تنگ و باريک بود که برخي از قسمتهاي آن ريزش کرده بود. با احداث ساختمان جديد، اين مجتمع خدمات بهتري به خانواده هاي صنعت نفت ارائه مي دهد. پزشکان خوبي در اينجا هستند و براي درمان بيماران خود وقت مي گذارند. اميدوارم خدمات رساني به نحو مطلوب ادامه داشته باشد.»
شهريور سال آينده؛ افتتاح مرکز سلامت جواهري
به سمت مرکز سلامت خانواده جواهري حرکت و از ساختمان نيمه کاره آن بازديد مي کنيم. آنچه به چشم مي آيد، اين است که نماي کلي ساختمان آماده شده و کار در داخل آن ادامه دارد. بعد از ساخت، سه درمانگاه بزرگ کوي ملت، زيتون و بهداشت کوي نفت به اين مرکز انتقال مي يابند. اين دو درمانگاه 15 تا 16 هزار نفر را تحت پوشش دارد که نيمي از آنها بازنشسته هستند. درمانگاه هاي کوي ملت، زيتون و بهداشت کوي نفت به دليل قدمت بالاي ساختمان و فضاي فيزيکي کم، قادر به ارائه خدمات درماني مناسب به کارکنان صنعت نفت و خانواده هاي آنها نيستند، حتي سقف برخي از اين درمانگاه ها ريزش کرده و در برخي اتاق ها به دليل حفظ شرايط ايمن، بسته شده است. به همين دليل براي خدمات رساني بهتر، بعد از تکميل ساختمان جواهري نقل مکان خواهند کرد. مديرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در اين زمينه مي گويد: «مرکز سلامت خانواده جواهري در مساحت 4 هزار مترمربع احداث و اکنون 80 درصد آن ساخته شده است. اگر مشکل اعتباري برطرف شود، شهريور سال آينده آماده تحويل خواهد بود.» به گفته او، «اين کلينيک موقعيت مناسبي براي خانواده هاي نفتي دارد و سه کلينيک کوي ملت، زيتون و بهداشت کوي نفت را مي توان با هم تجميع کرد که با توجه به جمعيت و تمرکز خانواده ها در اين محدوده، خدمات خوبي به خانواده هاي صنعت نفت ارائه خواهد شد.»
ارائه خدمات درماني به 2 هزار بومي
در ادامه، به سمت مرکز سلامت خانواده کوت عبداله حرکت مي کنيم. اين مرکز در يکي از مناطق محروم منطقه اهواز قرار دارد که به دليل کمبود مرکز درماني، بوميان منطقه نيز از آن استفاده مي کنند. از مرکز سلامت خانواده جواهري تا کوت عبداله نيم ساعت فاصله است. در طي مسير از مناظر زيباي خطه جنوب کشور لذت مي بريم. ماشين در حال حرکت است که يکباره به دليل عبور گله اي از گاوميش ها توقف مي کند. آنها براي اينکه تن خود را خيس کنند، به سمت رود کارون در حال حرکت هستند. مرغان دريايي شادمانه براي گرفتن ماهي به داخل رود کارون فرود مي آيند و در مدت زمان کوتاهي با ماهي سر خود را از آب بيرون مي آورند. کمي پايين تر نيز صيادان تورهاي ماهيگيري خود را به آب انداخته اند تا صيد خود را در بازارچه هاي محلي بفروشند و لقمه ناني براي خانواده خود ببرند. همانطور که محو تماشاي زيبايي جاده هستم، راننده مي گويد که به مرکز سلامت خانواده کوت عبداله رسيده ايم. درست روبه روي اين مرکز، در آن طرف خيابان، دانشکده نفت اهواز ديده مي شود. نماي ساختمان مرکز سلامت خانواده کوت عبداله با سقفي شيرواني، نشان از قدمت 50 ساله آن دارد؛ اما زماني که داخل ساختمان مي شويم، ديگر اثري از قديمي بودن آن به چشم نمي آيد و با بازسازي، فضاي خوبي ايجاد شده است. روند بازسازي يک سال زمان برده و همزمان با آن خدمات درماني هم ارائه شده و حتي يک روز هم اين مرکز تعطيل نبوده است.
مديرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت مي گويد: «مرکز سلامت خانواده کوت عبداله، حدود 2 هزار و 500 نفر از کارکنان شاغل و باز نشسته را تحت پوشش دارد، ضمن آنکه حدود 2 هزار نفر از بوميان نيز براي درمان به اينجا مي آيند که بيشتر مراجعه آنها به اورژانس است.»
اين مرکز در فضايي به متراژ 220 متر مربع بازسازي شده و در دو نوبت صبح و عصر، خدماتي چون پزشک خانواده، دندانپزشکي، آزمايشگاهي، مامايي، کودکان و اورژانس ارائه مي کند. همزمان با صحبت سميع، يک بيمار بدحال بومي را به مرکز سلامت خانواده کوت عبداله مي آورند. خانواده او بسيار نگران هستند که مشکلي جدي براي مادرشان پيش آمده باشد. با دختر او که اعظم حزباوي نام دارد، صحبت مي کنم. مي گويد: «مادرم براي استراحت دراز کشيده بود که وقتي بيدارش کرديم، زبانش سنگين شده بود و نمي توانست صحبت کند. او را فورا به اينجا آورديم. اين مرکز به بوميان اين منطقه خيلي کمک مي کند و هر کسي مشکلي برايش ايجاد شود، به اينجا مي آيد. بعد از نيم ساعت، به اتاقي که بيمار بدحال بومي در آن بستري بود ، سر مي زنم که خوشبختانه مي بينم با عمليات درماني بموقع، اين بيمار سلامت خود را به دست آورده است.»
گام آخر
ساعت نزديک 14 است که به سمت اهواز حرکت مي کنيم. طي 40 دقيقه اي که به بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز برسيم، آنچه را ديده و شنيده ام، در ذهن خود مرور مي کنم و اين سوال را از خود مي پرسم که اگر جاي پزشکان و پرستاران يا بوميان اين منطقه (اهواز) بودم، چه کار مي کردم؟ آيا مي توانستم با حوصله و علاقه زياد، در خدمت مردم باشم ودر تابستان هاي گرم در دماي بيش از 50 درجه زندگي کنم؟ و... اين منطقه، مردماني سختکوش و بي ادعا دارد که هر زمان نياز باشد تا پاي جان، براي دفاع از خاک خود ايستادگي و مقاومت مي کنند.