نگاهی به فیلم های حاضر در بخش «نگاه نو» سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر
سکانس های امیدوارانه
علي بهرامي جشنواره فيلم فجر، سي و هشت دوره است که برگزار مي شود و هر بار يکي از اصلي ترين اهداف و نتايج برگزاري آن، معرفي و شناسايي استعدادهاي برتر ايراني در زمينه فيلمسازي است. اين موضوع، بخصوص طي چند سال اخير، با راه اندازي بخشي به نام «نگاه نو»، نمود بيشتري يافته است. اين استعدادها، گاه هدر رفته اند و گاه چنان به بار نشسته اند که ديگر نمي توان سينمايي را براي ايران تصور کرد که اين استعدادها، فيلمي در آن نساخته باشند. شايد در سال هاي اخير مهدويان و روستايي با فيلم هايي چون «ايستاده در غبار» و «ابد و يک روز» نمونه هاي خوبي براي اين رخداد باشند. در اين مطلب کوشيده ايم تا نگاهي هرچند اجمالي به اين چند فيلم داشته باشيم. فيلم هايي که براي حضور در بخش «نگاه نو» سي و هشتمين جشنواره فيلم فجر برگزيده شده اند؛ البته در دوشماره پيشين که فيلم هاي بخش سوداي سيمرغ را به شما معرفي کرديم، از چهار فيلم «پوست»، «آن شب»، «روز صفر» و «شناي پروانه» که هم در سوداي سيمرغ و هم در بخش «نگاه نو» حضور دارند نيز سخن گفتيم. پس در اينجا به شش فيلم باقيمانده از 10 فيلم برگزيده اين بخش مي پردازيم.
بي صدا حلزون
بهرنگ دزفولي زاده، پيش از کارگرداني فيلم «بي صدا حلزون» عکاس سينمايي و تلويزيوني بوده و در اين زمينه سابقه اي بسيار طولاني دارد. از «شمعدوني» و «دزد و پليس» در تلويزيون تا «يک دزدي عاشقانه» و «نقش نگار» در سينما، بخش کوتاهي از سابقه هنري دزفولي زاده است. چنانچه برخي منتقدان و کارشناسان سينمايي پيش بيني کرده اند، با توجه به سليقه خوب و مخاطب شناسي دقيق اين کارگردان، احتمال زيادي دارد که فيلم نخست او، فيلم شاخصي باشد. دزفولي زاده، فارغ التحصيل رشته سينما از دانشگاه تهران است. درباره داستان اين فيلم آمده است: «بي صدا حلزون، داستان زني است که بين احساس و منطقش در حال تصميم گيري است.» بازيگران اصلي اين فيلم عبارتند از: هانيه توسلي، محسن کيايي، مهران احمدي و پدرام شريفي.
پدران
فیلم «پدران» را سالم صلواتی کارگردانی کرده است. او پیش از این فیلم تحسین شده، «زمستان آخر» را کارگردانی کرده بود که در جشنواره های مختلفی، جواز متعددی برده است. یکی از نکات برجسته ای که درباره فیلم «پدران» گفته می شود، بازی های خوب بازیگران آن است. بازیگرانی چون هدایت هاشمی و گلاره عباسی، چنانچه گفته شده است، توانمندی های ویژه ای در ارائه نقش هایشان به نمایش گذاشته اند. سالم صلواتی درباره این فیلم نوشته است: «رویارویی دو نسل می تواند حادثه بیافریند؛ در «پدران» حادثه ای، دو نسل را رودر روی یکدیگر قرار می دهد.» بازیگران دیگری چون علیرضا ثانی فر، مهشید ناصری، کیوان پرمهر و مهدخت مولایی در فیلم «پدران» ایفای نقش کرده اند.
دشمنان
فیلم «دشمنان» را علی درخشنده کارگردانی کرده است. او تجربه بازی در فیلم هایی چون «هیس، دخترها فریاد نمی زنند»، «به هدف شلیک کن» و «تنها در چند دقیقه سکوت» را در کارنامه هنری خود دارد. او نخستین بار سال 1377 در فیلم عشق بدون مرز به کارگردانی پوران درخشنده بازی کرده است. درخشنده در یکی از مصاحبه هایش درباره فیلم «دشمنان» که نخستین فیلم بلند داستانی اوست، گفته است: «دشمنان، فیلمی با موضوع اجتماعی و درباره تنهایی انسان هاست. به طور کلی تنهایی، موضوعی است که همه به نوعی درگیر آن هستند و می خواهند یک حریم شخصی و خصوصی داشته باشند؛ اما کمتر چنین موقعیتی برای افراد پیش می آید؛ زیرا به محض اینکه کسی تنها می شود، دیگران می خواهند علت را بیابند و ببینند که چرا او تنهاست.» رویا افشار، ندا جبرییلی، مسعود دلخواه، قربان نجفی و علی بی غم از بازیگران اصلی فیلم «دشمنان» هستند.
کشتارگاه
عباس امینی فیلم «کشتارگاه» را ساخته و آن را پس از فیلم هایی چون «والدراما»، «هندی و هرمز» و «من اینجا هستم» کارگردانی کرده است. به نظر می رسد کشتارگاه در اکران عمومی بتواند مخاطبان زیادی را جذب کند. این فیلم، درون مایه ای اجتماعی دارد و درباره هویت است. مهاجرت، بازگشت و تعریف هویتی انسان ها مهمترین موضوع و چالش داستان این فیلم است. از آنجا که فیلم های این کارگردان عمدتا مورد توجه جامعه شناسان و مردم شناسان ایرانی قرار گرفته، به نظر می رسد «کشتارگاه» نیز بتواند علاوه بر رضایت عموم مخاطبان نظر فعالان حوزه علوم اجتماعی و انسانی را نیز جلب کند. عوامل فیلم درباره آن نوشته اند: «امیر چند ماهی است که از فرانسه دیپورت شده است. او به خاطر پدرش شریک یک جنایت هولناک می شود... رفیق: اینجا صلیب سرخی ها بهت میگن چیتا... امیر: چی؟... رفیق: چیتا... یوزپلنگ». بازیگران اصلی فیلم«کشتارگاه» عبارتند از: مانی حقیقی، امیرحسین فتحی، باران کوثری و حسن پورشیرازی.
ریست
کارگردان فیلم «ریست»، محمدرضا لطفی است. کارگردانی که نخستین تجربه سینمایی اش را در حوزه فیلم بلند داستانی تجربه می کند. لطفی پیش از این فیلم «روایت ناپدید شدن مریم» را کارگردانی کرده بود؛ فیلمی که هرچند با استقبال مخاطبان روبه رو نشد؛ اما نشانه های پررنگی از ظهور کارگردانی آتیه دار را در سینمای ایران با خود به همراه داشت. محمدرضا لطفی در گفت و گو با رسانه ها درباره فیلم «ریست» گفته است: «من در فیلم قبلی هم از یک فرم و ساختاری استفاده کردم که برای اولین بار در ایران پیاده شد و اصطلاحا به آن Found footage movies می گویند. این فیلم هم فرم و ساختارش برای اولین بار در ایران تجربه می شود؛ اما ژانرش وحشت نیست، در واقع درباره جهان های موازی صحبت می کند و بیشتر یک سایکودرام است... خیلی قاطعانه نمی توانم بگویم که برای اولین بار است؛ اما قاطعانه می گویم که جزو معدود تجربه های از این دست در سینمای ایران است؛ ولی فرمش برای اولین بار در ایران پیاده می شود.» در خلاصه داستان فیلم «ریست» آمده است: «احساس می کنم دیوونه شدم... یه جورایی به تمام دوربین های مداربسته که دارن آدم رو کنترل می کنن، حساسیت پیدا کردم... اونقدر توی این ماجرا غرق شدم که احساس می کنم پشت همه این دوربینا یه نفره... یه نفر که چهار چشمی داره منو نگاه می کنه!» رضا بهبودی، سودابه بیضایی، محمد صدیقی مهر، حامد رحیمی نصر، پریسا محمدی و رقیه افشین پور، بازیگران اصلی این فیلم سینمایی هستند.
لباس شخصی
فیلم «لباس شخصی» را امیرعباس ربیعی کارگردانی کرده است. نخستین چیزی که توجه مخاطبان را به این فیلم جلب می کند، واژه جذابی است که نام این فیلم آن را یدک می کشد. واژه ای که سال هاست در ادبیات سیاسی - مطبوعاتی ایران استفاده شده و در بیشتر تحولات اجتماعی دو دهه اخیر نامی از «لباس شخصی» ها آمده است. بیش از هر چیز، سابقه درخشان هنری و انقلابی تهیه کننده آن یعنی حبیب والی نژاد کنجکاوی بیشتری را برای دیدن «لباس شخصی» ایجاد می کند. او تهیه کننده فیلم درخشان «ایستاده در غبار» بود. فیلمی که با آن محمدحسین مهدویان به جامعه هنری ایرانی ها معرفی شد. هیچ بعید نیست این بار نیز والی نژاد، استعداد دیگری را به نام امیرعباس ربیعی به جامعه سینمایی کشور بیفزاید. درباره داستان این فیلم آمده است: «بهترین حربه برای ضربه، دوستی است؛ چون پیچیدگی در سادگی اوست و به لباس شخصی ها بیشتر شک کن!» در برخی دیگر از رسانه ها به نقل از روابط عمومی این فیلم نوشته شده است: «این فیلم که اثری تاریخی سیاسی است، به اتفاقات دهه 60 و فعالیت پیچیده حزب توده در ایران می پردازد.» برخی کارشناسان سینمایی معتقدند، فیلم «لباس شخصی» مانند ایستاده در غبار می تواند در سینمای ایران، جریان سازی کند و حسابی جنجالی باشد. مهدی نصرتی، توماج دانش بهزادی، مجید پتکی، میلاد افواج، عماد درویشی،نجلا نظر یان، مهیار شاپوری، احمد لشینی، کیوان محمود نژاد، شهاب بهرامی، روزبه رئوفی، علی فرهادزاده و ماه منیر بیطاری در این فیلم بازی می کنند.
کوتاه از جشنواره سی و هشتم
برای دیدن فیلم ها چه کنیم؟
تقريبا ديگر همه چيز شفاف و مشخص شده است. اينکه چه فيلم هايي در چه سينماهايي و در چه سانس هايي اکران مي شوند و خلاصه تمام جزييات جشنواره سي و هشتم روشن شده است. شايد يکي از اصلي ترين دغدغه هاي علاقه مندان به سينما و ديدن فيلم ها در جشنواره فجر اين باشد که چه سينماهايي فيلم ها را اکران مي کنند و در کجا مي توان برنامه روشن و دقيقي از اکران ها به دست آورد. براي شما همکار گرامي که علاقه مند هستيد فيلم هاي جشنواره فجر را در ايام برگزاري آن ببينيد، بايد بگوييم که برنامه اکران فيلم ها در پرديس سينمايي آزادي، سينما استقلال، پرديس سينمايي ايران مال، پرديس سينمايي باغ کتاب، سينما بهمن 2، پرديس سينمايي تماشا، سينما جوان، پرديس سينمايي راگا، پرديس سينمايي زندگي، پرديس سينمايي فرهنگ، سينما فجر اسلامشهر (سالن اصلي)، پرديس سينمايي کوروش، پرديس سينمايي کيان، سينما گالريا، سينما ماندانا، پرديس سينمايي مگامال و موزه سينما اجرا مي شود؛ البته بايد به اين نکته اشاره کنيم که در بيشتر مراکز استان هاي کشور، منتخب فيلم هاي فجر اکران خواهند شد. پيشنهاد مي کنيم اگر جزييات دقيقي از اکران ها در تهران و شهرستان ها مي خواهيد و البته دوست داريد اطلاعات جديد و به روزي از جشنواره فيلم فجر به دست آوريد، حتما به سايت www.fajrfilmfestival.com، مرجع رسمي جشنواره فيلم فجر، رجوع کنيد. اين سايت جداول دقيق اکران را منتشر کرده و مي توانيد از آخرين تغييرات و تحولات در جشنواره باخبر باشيد.