ترابري مناطق نفت خیز جنوب د ر خط مقد م عمليات کنترل حواد ث صنعت نفت
پشتيباني شبانه روزي از عمليات مهار چاه 147 رگ سفيد
محمد شهبازي نژاد - حسين شيخ آزاد ي يكي از عوامل موثر د ر اجراي برنامه هاي توليد نفت و گاز د ر شركت ملي مناطق نفت خیز جنوب، وجود مجموعه ترابري و ناوگان مجهز و حمل و نقل است تا د ر گستره عملياتي وسيع اين شركت با مساحت بيش از 400 هزار كيلومتر مربع و وجود مناطق سخت گذر و د ور افتاد ه بتوان بد ون اتلاف وقت به جابه جايي نيروي انساني، مواد و تجهيزات مصرفي و د كل ها اقد ام کرد . مجموعه اين فعاليت ها د ر مناطق نفت خيز جنوب به عهد ه مد يريت عمليات ترابري و پشتيباني توليد است كه د ر زمينه فعاليت هاي راهسازي و عمليات ويژه خطوط لوله نقشي مؤثر د ر نگهد اشت توان توليد د ارد . د ر کنترل حواد ث و بحران ها نيز، تجهيزات و کارکنان ترابري هستند که د ر خط مقد م عمليات ايفاي نقش مي کنند ؛ نمونه آن عمليات مهار چاه شماره 147 رگ سفيد بود ه که هم اکنون د ر جريان است. بر اين اساس و به مناسبت فرارسيد ن 26 آذرماه، روز ملي حمل و نقل، مراد كمالي، مد ير عمليات ترابري و پشتيباني توليد شركت ملي مناطق نفت خیز جنوب د ر گفت و گويي، جزئيات بيشتري از ماموريت ها و د ستاورد هاي اين مد يريت از جمله عمليات مهار چاه شماره 147 را تشريح كرد :
با توجه به عمليات مهار چاه 147 رگ سفيد ، د رباره نقش ترابري د ر اين عمليات توضيح د هيد .
مد یریت عملیات ترابری و پشتیبانی تولید شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، نقش کلید ی د ر زمان بروز حواد ث صنعت نفت مانند فوران چاه ها، نشت نفت و آتش سوزي خطوط لوله و تاسيسات ايفا مي کند و با گسيل سريع نيروي انساني و تجهيزات خود از ساعت هاي اوليه وقوع حاد ثه د ر محل حاضر شد ه و تمام ماشین آلات مورد نياز عمليات مهار و کنترل را تامين مي کند و پس از اتمام عمليات نيز، آخرين گروهي است که محل را ترک مي کند . احد اث راه هاي د سترسي، پاکسازي، تسطيح زمين هاي ناهموار،آبرساني و جابه جايي مواد ، تجهيزات و نيروي انساني بخشي از فعاليت هايي است که اين مد يريت د ر جريان عمليات کنترل حواد ث انجام مي د هد و پس از عمليات نيز، با پاکسازي کامل محل و رفع مشکلات زیست محیطی و بازگرد اند ن اد وات و تجهيزات، ماموريت خود را تکميل مي کند . براي نمونه د ر سال هاي اخير د ر مهار چاه 104 مارون(1388)، ۲۴ نفت شهر(1389)، آتش سوزي خط لوله انتقال نفت قلعه نار به اهواز(1390) و نشت نفت د ر سه راه فرود گاه اهواز(1396) ترابري نقش بارز و ويژه اي د اشت. اين مد يريت د ر فوران چاه 147 رگ سفيد نيز که آبان ماه امسال به وقوع پيوست، ماشین آلات و خود روهای سنگین خود را به همراه کارشناسان و اپراتورهای کار آزمود ه به منطقه اعزام کرد ند .
این تجهیزات شامل هفت د ستگاه بلد وزر، یک د ستگاه ساید بوم برای انتقال اتی واگن و مهار آتش، یک د ستگاه بیل مکانیکی د ر کنار اتی واگن د ر کنار آتش و مهار آن، 30 د ستگاه تانکر آب 16 هزار لیتری و 2 د ستگاه تانکر آب 30 هزار لیتری، 2 د ستگاه بنز اتاقی برای جابه جایی محمولات مهار آتش، 27 د ستگاه تریلی برای جابه جایی وسایل مهار آتش، یک د ستگاه ولو کرن، یک د ستگاه جرثقیل 20 تن و 10 د ستگاه ماشین اسکورت است که به همراه انواع خود روهای سبک د ر محل ماموریت استقرار د ارند .
واحد خد مات و پشتیبانی مد یریت تعمیرات ترابری نیز با د ارا بود ن امکانات سوخت رسانی و سرویس و نگهد اری با به کار گیری 2 د ستگاه تانکر حمل سوخت 16 هزار لیتری، وظیفه سوخت رسانی به ماشین آلات راهسازی و خود روهای سنگین را انجام می د هند که روزانه بیش از هشت هزار لیتر گازوئیل د ر منطقه عملیاتی رگ سفید توزیع می شود .
همچنین سرویس و نگهد اری کلیه ماشین آلات د ر محل عملیات به صورت شبانه روزی انجام و باعث جلوگیری از وقفه د ر کار ماشین آلات شد ه است و تا پايان عمليات استمرار د ارد .
علاوه بر حضور د ر کنترل بحران ها، مهمترين وظيفه و رسالت مد يريت عمليات ترابري و پشتيباني توليد چيست؟
اين مد يريت به طور کلي تامين همه نيازهاي حمل و نقلي واحد هاي ستاد ي و عملياتي شركت ملي مناطق نفت خیز جنوب را به عهد ه د ارد . از مهمترين وظايف اين مد يريت، جابه جايي د كل هاي حفاري تعميراتي، تامين سوخت مورد نياز، مواد شيميايي و لوله هاي مصرفي د كل هاي حفاري و د ستگاه هاي لوله مغزي سيار است كه با استفاد ه از 3 هزار د ستگاه انواع وسايل نقليه سبك و سنگين، ماشين آلات سيار ساختماني و د ستگاه هاي عمليات ويژه خطوط لوله، آنها را به انجام مي رساند .
د ر طول سال چه تعد اد ماموريت جابه جايي و حمل و نقل انجام مي شود ؟
د ر طول سال به طور ميانگين بيش از 200 ميليون ليتر سوخت «نفت گاز» به د كل هاي تعميراتي و توسعه اي، د كل هاي مد يريت تعمير و تكميل چاه و كارگاه شماره 5 شركت ملي حفاري ايران حمل و ارسال مي كنيم كه اين رقم د ر 6 ماه نخست امسال 125 ميليون و 228 هزار ليتر بود ه است. د ر طول سال حد ود 83 هزار تن لوله جد اري و بيش از 34 هزار تن مواد شيميايي به د كل هاي حفاري و د ستگاه هاي لوله مغزي سيار ارسال مي شود ؛ تامين و ارسال بيش از 700 ميليون ليتر آب آشاميد ني د كل هاي حفاري، د ستگاه هاي لوله مغزي سيار و تاسيسات شركت هاي نفت و گاز كارون و مارون د ر طول سال، از د يگر فعاليت هاي اين شركت محسوب مي شود . يكي از مهمترين ماموريت های ما جابه جايي د كل هاي حفاري است كه به طور ميانگين د ر طول سال حد ود 30 د كل حفاري تعميراتي جابه جا مي شود . د ر شش ماه نخست امسال 14 د كل تعميراتي جابه جا شد . جابه جايي هر د كل با به كارگيري چند د ستگاه كشند ه د ر قالب حد ود 70 محموله ترافيكي انجام مي شود . د ر زمينه جابه جايي كاركنان و خانواد ه ها روزانه 15 هزار نفر از كاركنان واحد هاي بهره برد ار ي و ستاد ي و خانواد ه هاي آنان د ر سطح مناطق نفت خیز جنوب جابه جا مي شوند .
علاوه بر حمل و نقل، آيا د ر بخش ماشين آلات سيار و راهسازي هم فعاليت د اريد ؟
بله، اين مد يريت علاوه بر حمل و نقل، د ر زمينه راهسازي و ارائه د ستگاه هاي بالابرند ه، كمپرسور هوا، موتور جوش و مولد برق به واحد هاي ستاد ي وشركت هاي بهره برد اري نفت و گاز مناطق نفت خیز جنوب فعاليت د ارد كه د ر طول سال از 4500 مورد فراتر مي رود . همچنين اين مد يريت واحد ي به نام عمليات ويژه خطوط لوله د ارد كه عمليات هات تپ(Hot Tap)، بورينگ(Boring) و لوله بُر را براي شركت هاي تابع شركت ملي مناطق نفت خیز جنوب و حتي شركت هاي د يگري مانند شركت ملي پخش فرآورد ه هاي نفتي و شركت نفت مناطق مركزي ارائه مي كند . د ر اين بخش د ر طول سال بيش از 430 مورد عمليات انجام مي شود .
با توجه به تعد اد زياد وسايل نقليه اي كه د ر اختيار د اريد ، براي كاهش مصرف سوخت و ايمني چه تد ابيري اتخاذ مي كنيد ؟
رعايت مقررات ايمني و زيست محيطي، اولويت تمام برنامه هاي اين مد يريت است و براي تحقق آن د ر طول سال بيش از 68 هزار مورد بازرسي فني د وره اي خود روهاي سبك، سنگين، ميني بوس، اتوبوس و ماشين الات سيار ساختماني انجام مي شود كه اين رقم براي نيمه نخست امسال 30 هزار مورد بود ه است. بازرسي هاي ايمني، بهد اشت و محيط زيست نيز از سوي واحد اچ اس ای به طور مستمر انجام مي شود و بيش از 200 مورد د ر سال انجام مي شود . د ر زمينه بهينه سازي مصرف سوخت نيز كميته تد وين معيارهاي مصرف سوخت را تشكيل د اد ه ايم. همچنين مميزي انرژي و اصلاح و بهسازي ساختمان هاي مد يريت، مطالعه د ر زمينه جايگزيني گازوئيل مصرفي د ر چاه هاي حفاري و امكان سنجي استفاد ه از خود روهاي كم مصرف، از اقد ام هایی است كه براي كاهش مصرف سوخت انجام شد ه و د ر كاهش مصرف سوخت موثر بود ه است.
د ر زمينه ساخت د اخل و تامين تجهيزات و قطعات مورد نياز د ر د اخل چه اقد ام هایي انجام شد ه يا د ر د ست انجام است؟
به منظور اجراي فرمايشات مقام معظم رهبري و برای تقويت توليد كنند گان د اخلي و با پيگيري هاي مستمر واحد بازرگاني و همچنين امور فني و مهند سي حد ود 70 د رصد از نيازهاي اين مد يريت به لوازم مصرفي و قطعات يد كي خود رو از قبيل انواع روغن موتور- انواع فيلترهاي خود روهاي سبك و سنگين و ماشين آلات، انواع لاستيك از طريق توليد كنند گان د اخلي تهيه و تأمين مي شود .د ر بخش ماشين آلات راهسازي و بالابرند ه برای طراحي و ساخت چرخ استاكرهاي انبارد اري و همچنین برای تأمين باطري ها با ولتاژ متفاوت د ستگاه هاي مورد نظر از طريق توليد كنند گان د اخلي سفارش ساخت شد د ر اقد ام اخير د ر حال ساخت انواع برد هاي الكترونيكي د ستگاه هاي بالابرند ه و گريد رها هستیم كه اين اقد ام ها باعث صرفه جويي قابل ملاحظه اي د ر هزينه هاي شركت ملي مناطق نفت خيز جنوب شد ه است.
د ر رگ سفید
قلم عاجز از وصف قهرمانان است!
هر چند که د ر علم روابط عمومی و رسانه می خوانیم قلم و تصویر هر کد ام قاد رند برای مخاطب، وضعیتی را ترسیم کنند که گویی خود د ر آن جا حضور د اشته اند . اما باید اعتراف کرد اینجا نه قلم ها و نه د وربین ها قاد ر نیستند ، رشاد ت هایی را توصیف کنند که هر روز د ر جد ال با آتش مهیب چاه ۱۴۷ رقم می خورد . اینجا صحنه ای است که نقش آفرینانش، فراموش کرد ه اند و چه بسا از اول واقف نبود ه اند ، که هر یک قهرمانی تمام عیارند . اینجا رگ سفید است؛ آتش زبانه می کشد و د ما به مرز ۱۰۰۰ می رسد و فشار د هانه چاه از 2400 عبور می کند . آری اینجا رگ سفید است جایی که د اعیه د اران صنعت حفاری د ر قبل از انقلاب، نتوانستند د و چاهی را که د ر این منطقه فوران کرد ه بود ، مهار کنند؛آری آمریکایی ها را می گویم.
با بررسی تاریخچه حفاری د ر مید ان رگ سفید د ر می یابیم که د ر سال ۱۹۶۶ و د ر اد امه د ر 20 اکتبر 1975 د و د کل شرکت آمریکایی RMB د ر حین حفاری د چار فوران شد ه و طعمه آتش می شوند و متخصصان د ر هر د و حاد ثه، به د لیل فشار بالا موفق به مهار از بالا نشد ند . و بناچار مجبور به حفر چاه انحرافی و کنترل از عمق شد ند .
آری این روزها آتش رگ سفید را قلم و تصویر نمی توانند بازگو کنند .
قلم باز می ایستد و تصویر د ر می ماند که اینان کيستند که اینگونه به مصاف آتش می روند .
شد ت حرارتش از د ورد ست می سوزاند و آنان که تجربه مهار چاه های مختلف را د ارند ، اذعان می کنند رگ سفید با د یگر چاه هايي که مهار شد ه، متفاوت است. اما این مرد ان مصمم به فتح چاه از سطح اند و اراد ه ای آمیخته با رنگ و بوی عشق د ر کار است تا یک بار د یگر لوای عزت و اعتلای وطن برافراخته شود و طنین ما می توانیم د ر کوهساران جنوب بپیچد . به این مرد ان خد اقوت بگویید و یقین د اشته باشید که د ست از تلاش بر نمی د ارند . مصمم اند آنگونه که اگر لازم باشد رود زهره را که سهل است شعبه ای از آبی آسمانگون خلیج فارس را د ر د هانه آتش زای رگ سفید ۱۴۷ فرو خواهند ریخت و گنجینه زمین را از چنگال اژد ها رها خواهند ساخت.
اینجا وقتی د ر کنارشان قرار می گیری نمی د انی از کد ام یک قلم بزنی که د یگری را از قلم نیند ازی.
از سید جوانی بگوئیم که رانند ه اتی واگن است و همراه بابا احمد ی به د ل آتش می زند تا استينگر را د ر د هانه هاي د ريل بگذارند یا از صفی خانی و شهباز صفری و بچه های ایمنی گچساران و آغاجاری و اهواز قلم بزنیم که گویی سال ها ست د ر کنار هم کار کرد ه اند و این روزها وظيفه خطیر خنک کرد ن آتی واگن و بچه های خط مقد م را د ارند . کد ام قلمی است که بتواند این روزها از رگ سفید حکایت کند و د ر برابر تلاش و مجاهد ت این مرد ان سر تعظیم فرود نیاورد . نمی د انی از مسعود حید ری و مهران مکوند ی و حقیقی و سپهری ود ريس و لرکي قلم بزنی یا مراد کمالی که نگران رانند ه های بلد وزرها و آتی واگن، مد ام د ر حال رفت و آمد است. آری قلم نمی تواند از نیروهای جوانی بگويد که عاشقانه به ميد ان رگ سفید آمد ه اند و امروز امید وارتر از د یروزشان آماد ه می شوند تا فرد ا د وباره به مصاف آتش رگ سفید بروند . و چه زیباست مهند س عالی پور به عنوان رئیس ستاد مهار چاه، پس از هر بار عملیات، تا کسب اطمینان از خروج آخرین نيرو از عرصه آتش، د ر مید ان می ماند و به فرماند هان و نیروهای نفت و حفاری خد اقوت می گوید ، بی آنکه بشود اثری از خستگی را د ر چهره اش مشاهد ه کرد او تا همین جای کار هم ثابت کرد که مرد روزهای د شوار است.
ما برای آن که ایران گوهری تابان شود
رنج د وران برد ه ایم...
علی مراد کاظمپور
خبرنگار اعزامی روابط عمومی نفت