روایت بارگیری سکوی سرچاهی با تکیه بر توان ایران
s1 در مسیر سلمان
سعيد محمد بيگي صنعت نفت بابيش از110سال قدمت، امروزبه ويژه درشرايطي که کشوردرمعرض بي رحمانه ترين تحريم هاي بين المللي قرارگرفته است، دوران سخت اماپرافتخاري رامي گذراند؛ به طوري که با تکيه بر دانش، تخصص ومهارت کارکنان خود، همچنين اعتماد به ظرفيت هاي بيرون از اين صنعت، توانسته است دشمن را مايوس سازد. اين صنعت به عنوان يکي از مهم ترين بخش هاي اقتصادي کشور، ساليان سال است که با تحريم هاي ظالمانه دشمنان، دست و پنجه نرم مي کند و دراين ميدان مبارزه، بخش خصوصي را نيزبا درک شرايط، همواره درکنارخود داشته است؛ به طوري که اين حضورباهم آوا شدن دشمنان که اقتصاد کشور را بيش از ديگر بخش ها نشانه رفته اند، بيشتر وامروز به يکي از ارکان مهم مقاومتي ودرهم شکننده روياي دشمنان بدل شده است. ساخت سکوهاي نفتي، سکوهاي سرچاهي پايه هاي سکو، همچنين بارگيري، انتقال و نصب آنها درموقعيت، ازجمله فعاليت هاي مهم در صنعت نفت است که بخش خصوصي باحمايت هاي پيگيرانه وزارت نفت، ورودي مقتدرانه به آن داشته است، ورودي که پاسخ به يک اعتماد است وامروز به يک مهارت و تبحردراين بخش بدل شده است. آنچه مي خوانيد، روايتي است ازبارگيري سکوي سرچاهي S1 مربوط به سکوي نفتي سلمان که قراراست در آينده نزديک نزديکي اين ميدان مشترک نصب شود و افزايش ظرفيتي درحوزه توليد نفت خام را براي کشور رقم بزند.
ازداخل هواپيما به پايين که نگاه مي کني، زمين کاملا مسطحي را مي بيني با اشکال نخل گونه که نماد خوزستان است. نخلستان هايي پراز درخت خرما که مي توانند کام هرمسافر راشيرين سازد. خيسي زمين و تجمع آب دربرخي نقاط آن کاملا مشهود است وحکايت ازآن دارد که بايد باران خوبي درآبادان باريده باشد. ساعت حدود 10صبح است و ازقرار، تا شهرک صنعتي دريايي ساحل اروند که محل بارگيري سکوي سرچاهي S1 است، راه زيادي نيست. شايد کمتر از10دقيقه. در بدو ورود به اين شهرک و در وهله نخست، آنچه جلب توجه مي کند، جرثقيل زرد رنگ و عظيم الجثه اي است که با قلاب هاي قطورخود سازه آهنيني راهمچون طفلي دربرگرفته تا نه به خود گزندي برساند و نه به ديگران. اين سازه، سه طبقه و زرد رنگ، همان سکوي سرچاهي S1 است؛ سکويي که خيلي زود درکنارديگر سکوهاي مشابه خود قرارخواهد گرفت تا کمک و پشتوانه اي باشد به روند افزايش توليد نفت خام از ميدان نفتي سلمان. منطقه عمليات جداسازي سکو ازپايه هاي محل ساخت براي قراردادن آن روي پايه هاي تعبيه شده روي شناور(بارج)ي که آن سوتر قرار دارد، با نوار زرد رنگي به نشانه ممنوعيت ورود افراد متفرقه به ميدان عمليات بارگيري، جدا شده است. همه افراد دست درکارعمليات بارگيري سکو، درجاي خود قرارگرفته بودند؛ از کارفرما که شرکت نفت فلات قاره است گرفته تاپيمانکاران اجرايي آن و سعي همگان براين متمرکز بود تاعمليات جداسازي سکو ازپايه ها و انتقال آن به بارج، دربهترين شرايط ايمني انجام شود. بارگيري سکو، انتقال آن به شناور ونصب روي آن و بعد، انتقال آن به موقعيت براي نصب، فرايندي دارد وساعت ها زمان مي برد و مي طلبد تا همه موارد ازهرجهت درنظر گرفته شود. وزن سکو، تعادل سکو، توجه به شرايط جوي و انتخاب زمان مناسب براي انجام عمليات، مجموعه عواملي هستند که بايد به آنها توجه و دقت شود و اين دقت هاست که چنين عملياتي را زمان بر و طولاني مي سازد. درست مثل عمليات نصب سکوي سرچاهي S1 روي بارجي که آن را به ميان آبهاي خليج فارس مي برد تا با گرفتن درکنارسکوي ميدان نفتي سلمان، افزايشي در توليد نفت خام رقم بزند.
بهمن ماه، موعد تثبيت S1 در موقعيت
درميان شاهدان اين عمليات حساس، مهم و زمان بر، علي آهو چهر، سرپرست مهندسي وساختمان شرکت نفت فلات قاره ايران نيز به عنوان کارفرماي طرح حضوردارد. او که همانند ديگر حاضران درسايت، لحظه به لحظه عمليات بارگيري را رصد وپيگيري مي کند، خوشحال به نظر مي رسد. به واقع، بايد هم که چنين باشد؛ چون عملياتي که مقابل ديدگان او و ديگران انجام مي شود، نتيجه پاسخ به اعتماد است. اعتماد به پيمانکاران ايراني که امروز حرفي براي گفتن دارندواين حرف ازجنس خواستن و توانستن با خروجي مهم باور پذيري و جلب اعتماد است.
چادرمسقفي که همراه باچند رديف صندلي با رعايت فاصله ايمني از محل عمليات بارگيري سکو برپا شده، مکان مناسبي براي گفت وگو با آهوچهر است.
وي درتوضيح عمليات بارگيري سکوي S1 ميدان نفتي سلمان که در يارد شهرک صنعتي دريايي ساحل اروند انجام مي شد، مي گويد: بارگيري اين سکو با تکيه برتوانمندي سازندگان ايراني وبانظارت شرکت نفت فلات قاره انجام مي شود.
آهوچهربا بيان اين که وزن سازه ساخته شده (سکوي S1) براي نصب در دريا1050 تن است، ادامه مي دهد: با توجه به فاصله نصب اين سکو تا سکوي اصلي ميدان نفتي سلمان، همه استانداردهاي ايمني درساخت آن درحد بالايي رعايت شده است. اين سکو شامل يک خط لوله 12 اينچ زيردريايي نفت و دو رشته خط لوله 6 اينچ به منظور آزمون چاه و انتقال گاز به روش فرازآوري است. سرپرست مهندسي وساختمان شرکت نفت فلات قاره ايران با اشاره به اين که سکوي سرچاهي S1، شامل 6 شياربراي حفاري 6 حلقه چاه در موقعيت ميدان نفتي مشترک سلمان است، مي گويد: با انتقال اين سکوي ساخته شده در داخل کشور و نصب آن درموقعيت تعيين شده، ظرفيت توليد نفت ميدان نفتي سلمان، روزانه بين 6 تا 6 هزار و 500 بشکه افزايش خواهد يافت. عمليات اجرايي ساخت سکوي S1 اواسط سال 93 ازسوي يک شرکت خصوصي آغاز شد. پايه اين سکو نيز اواسط سال 94 بارگيري واوائل سال 95 درموقعيت ميدان نفتي سلمان نصب شد. آهوچهر ادامه مي دهد: دراين ميدان نفتي حفاري چهارحلقه چاه انجام شده است و پيش بيني مي شود با بهره مندي از روش فرازآوري گاز، ظرفيت توليد نفت ازآن به 6 هزار و 500 بشکه در روز افزايش يابد. اين سکوباطي مسيري طولاني به موقعيت ميدان نفتي سلمان درجنوب جزيره لاوان دراستان هرمزگان منتقل و در 5/1 کيلومتري از آن نصب خواهد شد. وي تاريخ نهايي نصب سکوي سرچاهي S1 درموقعيت سکوي نفتي سلمان رابهمن ماه اعلام و اظهار مي کند: پس از پايان عمليات بارگيري و مهاربندي سکوکه چند روز زمان مي برد، همچنين با درنظرگرفتن شرايط آب و هوايي منطقه، انتظار مي رود اين سکو اواخر بهمن ماه امسال در موقعيت پيش بيني شده نصب شود. هيجان توام بانگراني درگفته هاي آهوچهرهويداست. هيجان ازاين بابت که تلاش جمعي به بارنشسته است ونگراني از آن رو که همه موارد ايمني پيش بيني شده است، اما هنوزجايي براي احتمالات وجود دارد
هزينه کرد 50 ميليون يورويي براي ساخت سکو
سرپرست مهندسي وساختمان شرکت نفت فلات قاره ايران دربخش ديگري ازگفت وگو به تامين تجهيزات وتاسيسات به کارگرفته شده در سکوي سرچاهي S1 و هزينه هاي مربوط به آن اشاره وتصريح مي کند: براي ساخت اين سکو رقمي افزون بر50 ميليون يوروهزينه شده و بخش عمده اقلام به کار رفته درساخت آن حاصل تلاش سازندگان ايراني است. نکته مهم ديگردرساخت و تجهيز اين سکو، بهره گيري از نيروهاي بومي منطقه و روزآمد بودن آن است. به گفته آهوچهر، سکوي سرچاهي S1 ميدان سلمان ازنظر ايمني نيز در سطح بالا و استانداردي ساخته شده وهمه امکانات لازم براي شرايط بحراني درآن ديده شده است، همچنين کنترل آن نيزبه صورت خودکارانجام مي شود.
اعتماد پاسخ داده است
سرپرست مهندسي وساختمان شرکت نفت فلات قاره ايران بر لزوم اعتماد به توانمندي سازندگان داخلي تاکيد دارد و مي گويد: عمليات طراحي و ساخت سکوي S1 سلمان از سوي يک شرکت خصوصي انجام شده است وازآنجا که نخستين تجربه کاري اين شرکت درساخت سکوهاي نفتي به شمار مي آيد، فارغ ازمحدوديت هاي اعمال شده از سوي کشورهاي خارجي، توانسته است باتمهيدات به کارگرفته شده، کار را به نحو احسن انجام دهد. نخستين بار است که در يارد خرمشهر، ساخت سکو انجام مي شود. دراين کارگاه به موازات ساخت سکوي S1، سکوهاي سرچاهي A 20 و A 21 ميدان نفتي ابوذر نيزانجام شده است. سرپرست مهندسي وساختمان شرکت نفت فلات قاره ايران اظهارکرد: فارغ ازهرگونه شعاربايدبه سازندگان داخلي اعتماد کرد. بايد با نظارت و بازرسي بيشتر، نقاط ضعف را شناسايي کرد و کيفيت کار را بالا برد.
بهره گيري از روزآمدترين فناوري ها
درسايت عمليات بارگيري سکو خيلي هاحضور دارند و هرکس بنابر حيطه مسئوليتي که عهده دار آن است، عمليات را پيگيري مي کند. شهرام متوسل، سرپرست واحد سازه هاي دريايي شرکت نفت فلات قاره ايران يکي از آن خيلي هاست. وي نيزهمچون آهوچهر، توضيحات فني درباره سازه ساخته شده و آماده نصب روي بارج براي انتقال به موقعيت، ارائه مي دهد و مي گويد: سکوي S1 سلمان با بهره مندي از روزآمدترين فناوري ها ساخته شده و شامل تجهيزات فرايندي ازقبيل چندراهه هاي توليد، تست وگازراني، سيستم کنترل هوشمند، پکيج هاي تزريق گاز ومواد شيميايي براي محافظت ازخطوط لوله زيردريايي، تجهيزات توپکراني، برق و... است. وي به فرايند کاري سکوي S1 ميدان سلمان اشاره و تصريح مي کند: با نصب اين سکو، مرحله نخست فرآورش نفت روي سکوي مادر(سکوي سلمان نفتي) انجام مي شود، به اين صورت که در ابتدا نفت خارج شده از سکوي S1 درچندراهه قرار مي گيرد وبا يک رشته خط زيردريايي 12 اينچ به سمت سکوي مادر مي رود، در آنجا تفکيک گرها نفت و گاز را در يک مرحله جدامي کنند و نفت وگازجدا شده دراختيار تاسيسات بهره برداري لاوان قرار مي گيرد و براي صادرات به بخش هاي ديگر ارسال مي شود. وي با بيان اين که بيش از 10ميليون يورو براي خريد، ساخت و نصب جکت سکو هزينه شده است، ادامه مي دهد: بارگيري سکوبه روش هاي مختلفي انجام مي شود، اما بارگيري سکوي S1 ميدان سلمان بنابرشرايط نامتقارني که داشت، تقريبا به سختي انجام شد. بررسي هاي واحد سازه دريايي فلات قاره حاکي ازآن بود که بلندکردن اين سکو با استفاده از دوهوک اقدام پرريسکي است، بنابراين به پيشنهاد پيمانکارنصاب، جرثقيل سه هزارتني براي اين کار در نظر گرفته شد تاسکو از روي اسکله بلند شود و روي بارج حمل قرار گيرد. متوسل هم همچون آهوچهر وديگراني که درسايت حضور داشتند، هيجان داشت. هيجاني آميخته به نگراني براي انجام سلامت عمليات نصب و بارگيري. عملياتي حساس ونفس گيرکه محاسبات خاصي داردودقت در انجام ايمن آن حرف اول را مي زند. عملياتي چندمرحله اي شامل جدا کردن ازسکو از پايه هاي اسکله، انتقال به بارج، مهاربندي و سپس انتقال آن به وسط دريا براي نصب درموقعيت که هر بخش آن نفس ها در سينه حبس مي کند. درميان اين لحظات نفس گير وهيجاني، سکوي S1 پس زمينه زيبايي مي شود براي عکس هاي يادگاري دسته جمعي و گاه سلفي گرفتن با آن قبل از آن که نور برود و تاريکي از راه برسد. زمان از پي هم مي گذرد. رنگ طلايي خورشيد آرام آرام به زردي مي گرايد و ديري نمي پايد که تاريکي شب از راه مي رسد. گله گله، آتش برپا مي شود تاسرماي شب را براي ادامه کار وتثبيت سکوي S1 در بارج قابل تحمل سازد. کار و تلاش ادامه مي يابد تا سکوي سرچاهي S1 جداشده ازپايه هاي اسکله يارد، بادقت وحساسيت هرچه تمام تربه بارج منتقل شودتابرگي ديگر درصنعت نفت و فعاليت هاي تلاشگران اين عرصه رقم خورد.