تالاب میانکاله سرزمین پرندگان مهاجر

شبنم اعماري      پاييز دل انگيز هزاررنگ، چند روز ديگر بايد رخت بربندد و جايش را به سردترين فصل سال بدهد. زمستان هم وقتي از راه برسد، کوله بار سردش را بر زمين پهن مي کند و جلوه اي خاص به سرزمين زيبايمان مي دهد. با آغاز فصل زمستان و سردتر شدن هوا، تعداد سفرها هم کم مي شود، به اين دليل که بيشتر افراد بهار و تابستان را فصل مناسب گشت و گذار مي دانند. با اين حال سفرهاي زمستاني هم در نوع خود بسيار لذت بخش هستند و مي توانند لحظات به يادماني و تکرارنشدني را برايمان رقم بزنند. سفرهاي وسوسه کننده اي که نمي توان براحتي از کنار آنها گذشت. يکي از بهترين گزينه هاي زمستاني پيش رويمان که مي تواند ما را مجاب به سفر کند، ديدن پرنده هاي مهاجر در برخي تالاب هاي ايران است. پرنده هايي که از گوشه و کنار دنيا يکجا جمع مي شوند و حيات وحشي کم نظير مي سازند.

حتما نام تالاب و شبه جزيره ميانکاله را شنيده ايد. تالابي که يکي از 12 ذخيره گاه بين المللي زيست کره يونسکو در ايران است و به عنوان بهشت پرنده نگري کشورمان شناخته مي شود. اين تالاب، يکي از محبوب ترين زيستگاه هايي است که پرنده هاي مهاجر آبي و خشکي براي گذران فصل زمستان آن را برمي گزينند.زمين هاي تالاب از مجموعه اي از شنزارهاي ساحلي، زمين هاي باتلاقي، مرداب هاي جنگلي، آبگيرها، جنگل انارستان، بوته هاي تمشک و زمين هاي پست و گره افتاده تشکيل شده و بيش از 100 هزار هکتار مساحت دارد.

اهميت   زيست  محيطي

تالاب ميانکاله مازندران از آن رو اهميت دارد که بخشي از پناهگاه حيات وحش اين منطقه محسوب مي شود و از ميان انواع مختلف پرنده هايي که به اين تالاب مهاجرت مي کنند، مي توان به پرنده هاي آبزي مهاجر مانند فلامينگو، پليکان خاکستري، انواع قوها، اردک ها، غازها و برخي گونه هاي پرنده  هاي شکاري از جمله سنقر تالابي و عقاب دريايي دم سفيد اشاره کرد. پرندگان خشک زي مثل قرقاول خزري، دراج و زنبور خوار نيز در اين تالاب ديده مي شوند.

ديدني هاي مسير

اگر عزمتان را براي سفري زمستاني جزم کرده ايد و قصد داريد به ميانکاله برويد، مسيرهاي زيادي پيش رويتان است؛ اگر از شهرهاي غربي و مرکزي به سمت تالاب ميانکاله حرکت کنيد، اول بايد خود را به ساري برسانيد و در اين مسير گشت و گذاري هم در دشت ناز داشته باشيد. با استفاده از تابلوهاي راهنماي موجود در مسير مي توانيد خود را به دشت ناز و پناهگاه حيات وحش اين منطقه برسانيد؛ جايي که اصلي ترين مرکز تکثير و نگهداري تعدادي از گونه هاي کمياب و در حال انقراض ايراني، بويژه گوزن زرد خالدار است.بعد از ديدن گوزن هاي بزرگ و زيبا از پشت فنس ها که سرذوقتان مي آورد، در ميان درختان بلوط و کهنسال و چشم اندازهاي زيباي جنگل، مسيرتان را به سمت بهشهر ادامه دهيد.

تالاب لپو زاغمرز

با ورود به بهشهر، در جاده ساحلي و در مسير رسيدن به ميانکاله، تالاب ديگري به نام لپو زاغمرز خودنمايي مي کند که تالابي جدا افتاده از ميانکاله است. اين جاذبه هم زيبايي هاي خاص خود را دارد که در گذشته ميزبان پرندگان زيادي بوده؛ اما به دليل شکار بيش از حد و عدم کنترل محيط زيست اطراف تالاب، در حال حاضر تعداد کمي پرنده در آن مي بينيد. لحظه اي را که نبايد در زمان حضور در تالاب زاغمرز از دست بدهيد، ديدن طلوع يا غروب خورشيد است؛ مناظري تماشايي که شکوهش تا مدت ها از خاطرتان نخواهد رفت.

مقصد اينجاست

پس از ديدن زيبايي هاي تالاب زاغمرز به مسير ادامه دهيد و به سمت بندر اميرآباد حرکت کنيد تا به دروازه ورودي پناهگاه حيات وحش ميانکاله برسيد؛ جايي که مهم ترين و جذاب ترين تفريحات گردشگري اش پرنده نگري است. اينجا سرزمين پرندگاني است که زيبايي را به معناي واقعي برايتان به تصوير مي کشند. پرندگان مهاجري که برخي در معرض انقراض هستند، برخي کمياب و برخي هم بسيار زيبا و کم نظير. قدم زدن در تالاب ميانکاله را هم از ياد نبريد؛ چراکه پياده روي متفاوتي را تجربه خواهيد کرد. اينجا به دور از تمام هياهوهاي زندگي، مي توانيد لحظات آرامي را با نواي پرندگان سپري کنيد تا جايي که آرامشي عجيب به شما دست خواهدداد.

* براي ديدن پرندگان بايد از ميان درختچه ها، علف ها و گياهان بلند عبور کنيد تا به دشت وسيع تالاب برسيد و در اين بهشت به نظاره پرندگان زيبا و کم نظير بنشينيد.

2 نکته مهم

* براي بازديد از تالاب زاغمرز و ميانکاله حتما بايد مجوز اداره سازمان حفاظت محيط زيست بهشهر را داشته باشيد. پس قبل از سفر، اين مجوز را دريافت کنيد تا بدون هيچ مشکلي بتوانيد وارد محوطه تالاب شويد.

* جاده اي که شما را به تالاب مي رساند، پر از درختان محلي انار و تمشک است و اين امکان وجود دارد که در تعيين مسير با مشکل مواجه شويد، بنابراين کمک گرفتن از راهنما، روشن بودن GPS و داشتن نقشه دقيق ضروري است.

 

هتل های سنتی ایران

هتل خانه نعمت زاده

سال ها پيش خانه نعمت زاده تبريز به اولين هتل سنتي شهر تبديل شد. مسافران در اين هتل خانه با فضايي پر از تزيينات و معماري دوره قاجار روبه رو مي شوند. اقامت در اين هتل سنتي را نبايد از ياد برد، چراکه معماري خاص و دست نخورده اش در کنار لوازم بسيار مدرن و لوکس مي تواند اقامتي خاطره انگيز را برايتان رقم بزند. به محض ورود به اين خانه با ديدن حياط باصفا و حوض وسط آن، ستون هاي بنا و درهاي چوبي به گذشته خواهيد رفت. پس اگر سفري به تبريز داشتيد، اقامت در اين هتل خانه را فراموش نکنيد.

هتل صخره اي کندوان

اين هتل سنتي خاص در 62 کيلومتري تبريز و در ورودي روستاي تاريخي کندوان واقع شده که قدمتي 700 ساله دارد و تنها هتل صخره اي جهان به شمار مي رود که داراي سالن کنفرانس صخره اي است. هتل کندوان همه چيز دارد؛ معماري خاص و زيبا، همگوني با طبيعت، همجواري با روستاي صخره اي کندوان، آب و هواي خوب و روح بخش، حيات وحش کم نظير و چشم اندازي خارق العاده که از اين هتل يک اقامتگاه منحصر به فرد ساخته است. علاوه بر مواردي که به آنها اشاره کرديم، اين هتل صخره اي مجهز به تمام امکانات رفاهي و مدرن است که مي تواند اقامتي فراموش نشدني را برايتان به همراه داشته باشد.

هتل مرواريد

ساختمان اصلي اين هتل که قدمتي 110 ساله دارد با توجه به شرايط زماني و نوع کاربري اش، تغييراتي به خود ديده که باعث شده تا حدي بافت قديمي اش را از دست بدهد، با اين حال وجود طاق هاي گنبدي، زيرزمين هتل، نماي بيروني و در ورودي آن باعث شده در فهرست آثار ملي به ثبت برسد. در حال حاضر به دليل ظهور هتل هاي مدرن و پيشرفته، هتل مرواريد، هتلي يک ستاره و از قديمي ترين اقامتگاه هاي تبريز است.

 

صنایع دستی

پته دوزي

يکي از زيباترين و قديمي ترين هنرهاي دستي استان کرمان است که هنوز هم در برخي شهرهاي اين استان رواج دارد.

پته دوزي که با نام هاي فطه دوزي و سلسله دوزي هم شناخته مي شود، نوعي دوخت است که تمام زمينه و گاهي قسمت زيادي از زمينه با نخ هاي کرکي الوان يا پشمي دوخته مي شود و پر از نقش و نگار است. اين هنر با کمک سوزن، نقوش ذهني را که برگرفته از پندارها و بينش هاي شخصي هنرمند است، بر پارچه به تصوير مي کشد.

سوزن دوزي هاي سنتي، يکي از زيباترين و قديمي ترين هنرهاي دستي ايران زمين است که در تاريخ گذشته فرهنگي کرمان ريشه عميقي دارد. پارچه پته دوزي داراي ظرافت و زيبايي خاصي است که از سوزن دوزي هاي ظريف پوشيده شده و در کنار طرح هاي دوخته شده و فضاي بسيار کمي از زمينه به صورت ساده ديده مي شود.

تاريخ دقيقي از سابقه هنر پته دوزي در دسترس نيست، اما اسناد به جا مانده ثابت مي کند که در دوره صفويه، اين هنر رواج زيادي داشته است.

پارچه زمينه پته، پارچه اي ضخيم و پشمي است که عريض ناميده مي شود. هنرمندان پته دوز که بيشتر آنها زنان و دختران خانه دار هستند، با استفاده از سوزن، نقوش ذهني خود را به وسيله بخيه هاي نخي رنگين، بر زمينه پارچه پشمي ضخيمي (عريض) مي نشانند. هنرمندان در پته دوزي، اين رودوزي زيبا و ظريف از نقش ها و طرح هاي کهن مثل بته جقه، چهاربته، شاخه گوزني، ترنج، بته بدامي، نقش ترنجدار، گلداني، پرنده، طرح درختي و... استفاده مي کنند.

در حال حاضر پته دوزي روي سجاده، جاقرآني، پرده، رويه کوسن، زير ليواني، روميزي، لباس، کفش، بقچه و... انجام مي شود. پته به طور معمول در رنگ هاي عنابي، مشکي، سبزروشن، سبزتيره، زرد، نارنجي، قرمز، آبي تيره، سبز ماشي، لاکي و... ديده مي شود. از ابزار مورد نياز براي پته دوزي مي توان به پارچه اي به نام عريض، سوزن، انگشتانه، نخ و قيچي اشاره کرد.

پته دوزي در حال حاضر در کرمان، سيرجان و رفسنجان انجام مي شود و در زمينه هنرها و منسوجات سنتي، پته هميشه با نام کرمان همراه بوده است.

 

سوغات ایران

 

سیستان

در سفر به سيستان و ديدن آثار تاريخي اش، خريد سوغات يادتان نرود؛ خريدي که مي توانيد از يکي از قديمي ترين بازارهاي ايران داشته باشيد، بازاري که اجناس فراوان و متنوعي در آن مي بينيد که پارچه هاي رنگارنگ، يکي از اين اجناس هستند.

 نان محلي: يک نان کاملا سنتي و خوشمزه است که طرفداران زيادي دارد.

ادويه آچار: ادويه اي کاملا محلي که در   خانه  سيستاني ها پيدا مي شود.

کشک زابلي(کشک زرد): ماده اي زردرنگ است که از ترکيب ادويه، زردچوبه، گندم بلغور شده و دوغ آماده مي شود.

کشک سفيد: نام ديگر آن در لهجه سيستاني «قروت» است، ماده اي لبني که از شير درست مي شود.

قليفي (نان محلي سيستان): نوعي نان محلي است که شکل و طعم بسيار خوبي دارد و با ديدنش نمي توان اين نان را امتحان نکرد.

زيورآلات: نقش مهمي در زندگي زنان سيستاني ايفا مي کند و تنوع و گستردگي فراواني دارد که از انواع آن مي توان به باهوبند(بازوبند)، باري(آويز لاله گوش)، پاديگ(پابند)، پلو(جلوي بيني) و... اشاره کرد.

چوري: يکي از زيورآلات معروف سيستان است. نوعي النگو که فرمي شبيه به دستبند دارد و از طريق کوبيدن در قالب ساخته مي شود.

چلبک: يکي ديگر از نان هاي محلي سيستاني هاست که در سفره هاي افطار و سحري مردمان اين استان جايگاه ويژه اي دارد.

تجگي(سمنو): شيريني محلي سيستاني هاست که زنان روستايي براساس روش زندگي اجدادشان، بهترين زمان تهيه آن را اواسط دي ماه مي دانند که در زابل به چله کلو معروف است.