يکي از مهندسان جوان اين شرکت که در بخش طراحي مشغول فعاليت است، در اين بازديد وقتي درباره کيفيت محصولات سوال مي کنم، مي گويد: زماني که دانشجويان در بازديد از اين شرکت، مشاهده مي کنند که آنچه در دانشگاه ها به عنوان سخت ترين بخش نام برده مي شود، در OTCدر حال انجام است، فضاي اميد ايجاد مي شود. بخشي از مسؤوليت اجتماعي ما اين است که اميد تزريق کنيم؛ البته تکميل اين زنجيره، مستلزم تصميم گيري هاي سريع است.

OTC، برند است

زنگنه با بيان اينکه نزديک به 10 هزار نفر در زنجيره گروه OTC فعاليت مي کنند، درباره کيفيت توليدات اين شرکت اينگونه توضيح مي دهد: از همکاران نفتي، چه آنها که در پالايشگاه هاي گاز و چه آنها که در خطوط انتقال گاز فعاليت مي کنند و درباره کيفيت اجراي پروژه ها بسيار سختگير هستند، در مورد کيفيت اجراي کار اين شرکت جويا شدم؛ هيچ کدام از کيفيت ساخت توربين ها و توربوکمپرسورها ناراضي نبودند. استاندارد توربين 25 مگاواتي در سال 79 انجام شد و دليل اين تصميم، اين بود که از تنوع بسيار زياد در حجم توربين ها جلوگيري کنيم تا هنگام تعمير و نگهداري توربين ها دچار مشکل نشويم. هم اکنون نيز نزديک به 200 توربين و کمپرسور از اين نوع در کشور توليد و استفاده شده و شرکت OTC در اين مجموعه در حال همکاري است. از همان ابتداي تاسيس شرکت OTC نيز اصل بر اين بود که تا جاي ممکن، از ظرفيت هاي موجود سخت افزاري کشور استفاده و در بخش هايي سرمايه گذاري شود که حلقه هاي مفقوده وجود دارد.

او درباره امکان صادرات کالاهاي OTC با اشاره به اينکه چنين امکاني در اين شرکت وجود دارد، مي گويد: از نظر من OTC برند است؛ زيرا شرکتي است که بيش از 200 توربين و کمپرسور ساخته است و شبکه گاز و پالايشگاهي ما نيز از تجهيزات آن که هرکدام بيش از 30 تا 40 هزار ساعت کار کرده، استفاده مي کنند و اين تجهيزات مطلوب، موفق و قابل ارزيابي هم بوده است.

وزير نفت بهترين حمايت از شرکت ها و سازندگان داخلي را فراهم کردن بازار کار براي آنها عنوان کرده و مي گويد: براي ايجاد اشتغال، نيازمند سرمايه گذاري هستيم.

زمينه هاي جديد همکاري OTC با وزارت نفت

زنگنه پس از بازديد، جلسه اي با مديران اين شرکت داشت که درباره خروجي آن توضيح داد: پيشنهاد فعاليت در زمينه هاي جديد را به مديران OTC ارائه کرديم. ساخت پمپ هاي درون چاهي، کمپرسورهاي جمع آوري گازهاي ارسالي به مشعل، کمپرسورهاي ميني ال ان جي و کمپرسورهاي فشارافزايي سکوها (قرار بود توتال انجام دهد و به دليل تحريم ها متوقف شد) را به آنها توصيه کردم؛ البته به شرکت نفت و گاز پارس به عنوان کارفرما نيز پيش از اين گفته بودم که روي اين مسأله کار کنند و کمپرسورهاي فشارافزا را در ايران بسازند.  يکي از مهندسان شرکت OTC درباره ساخت توربوکمپرسور ويژه بخش دريا توضيح مي دهد: بخش زيادي از انرژي کشور، در گاز است که از پارس جنوبي تامين مي شود. براي حفظ توليد نياز داريم که توربو کمپرسورها در دريا نصب شود تا مکش را حفظ کند. ما بدون مشتري و سفارش از سه سال قبل طراحي توربوکمپرسور ويژه سکوها را آغاز کرديم که با توجه به ارائه گزارش آن از نياز صنعت نفت مطلع شديم و مي توانيم در زمينه فشارافزايي گاز پارس جنوبي فعال شويم. در زمينه توربوکمپرسور بخش دريا اکنون در نقطه اي هستيم که عملا با داشتن سفارش مي توانيم توربين آفشور را بسازيم.

گزارش OTC در بازديد ميداني وزير نفت

حضور وزير نفت در OTC ابتدا با ارائه گزارشي از سوي مديران آن همراه بود و سپس بازديد او از بخش طراحي توربين OTC آغاز شد. اين بخش به گفته هيوا خالدي، مسؤول بخش طراحي توربين OTC مشتمل بر 257 نفر از فارغ التحصيلان دانشگاهي عمدتا جوان با متوسط سني بين 35 تا 36 سال است که دو سوم از بهترين دانشجويان دانشگاه شريف، پلي تکنيک و تهران هستند.

توسعه پره ها و مرکز مانيتورينگ و عيب يابي توربين هاي گازي نيز از بخش هاي مورد بازديد زنگنه بود که در اين مجموعه تاکنون 33 توربين به صورت آفلاين تحت مانيتورينگ درآمده است.

بازديد وزير نفت با حضور در سالن مونتاژ توربين، سالن بالانس و همچنين بازديد از تجهيزات ويژه ماشين آلات سنگين و توربين ادامه يافت و طي آن در جريان فعاليت، طراحي و ساخت آنها قرار گرفت. مجيد شاه حسيني، مدير فروش شرکت OTC در اين بازديد اشاره کرد: از سال 80 ساخت کمپرسورهاي گريز از مرکز آغاز شد. اولين پروژه ساخت 50 توربوکمپرسورTC50 براي خطوط گاز و پروژه بعد از سال 83 با عنوان IGAT V به تعداد 22 عدد براي خطوط گاز ترش بود. اين فعاليت پس از آن با تامين 23 عدد الکتروکمپرسور WEP براي خطوط گاز اتيلن ادامه يافت و سال 1387 با تحريم ها، دفتر طراحي کمپرسور راه اندازي شد که طي آن، تامين نيازهاي پروژه هايي همچون بوشهر، آذر، کنگان و ان جي ال 3100 و... را محقق کرديم.

ساخت کمپرسورهاي مقياس بزرگ

او همچنين برنامه هاي آتي اين مجموعه در طراحي و ساخت کمپرسورهاي مقياس بزرگ (بالادست پتروشيمي) را شامل کمپرسورهاي الفين ها (پتروشيمي دهلران، کنگان، کيان و فيروزآباد)، متانول ها (پتروشيمي سيراف و آپادانا) و اوره و آمونياک (فاز دوم پتروشيمي کرمانشاه)، کمپرسورهاي فرايندي (فراورش و جمع آوري رامشير، تقويت فشار دهلران، تقويت فشار منصوري، ايستگاه پازنان، جمع آوري فلر بيدبلند، ايستگاه هما وراوي، ان جي ال 3100، تقويت فشار کنگان و ازدياد برداشت فراساحل) و کمپرسور واحدهاي جداسازي هوا ( پتروشيمي دماوند، آپادانا، سيراف و دنا) اعلام کرد.  عبدالرضا تقوي، مديرعامل شرکت دوار محرک با ارائه گزارشي به زنگنه توضيح داد: با توجه به راه اندازي بخش زيرساخت تعميرات و راه، راه اندازي تجهيزات گروه OTC همگي از سوي همين گروه انجام مي شود.  او در حاشيه اين بازديد، درباره فعاليت هاي اين بخش با مجموعه نفت به «مشعل» مي گويد: در سال 92 قراردادهاي تامين و مهندسي پشتيباني را با شرکت هاي بهره بردار وزارت نفت امضا کرديم و از سال گذشته که وزارت نفت، توسعه خدمات پس از فروش در قالب قراردادهاي O&M را سياستگذاري و در قالب يک روش نامه ابلاغ کرد، وارد اين فضا شديم و اولين قرارداد وزارت نفت در اين خصوص با ما منعقد شد.

برنامه راهبردي در دهه سوم

طراحي و توسعه توربين 27 مگاوات فراساحل(IGT27F)، قابل نصب روي سکوهاي دريايي، بازطراحي، توسعه و توليد بدون وابستگي توربين رنچ 16 مگاوات (IGT16F)، توليد و توسعه کمپرسورهاي سنگين(بالادست پتروشيمي) و تغيير راهبرد خدمات پس از فروش به سطح O&M برنامه راهبردي اين شرکت در دهه سوم اعلام مي شود.

حضور اميدوارکننده

بازديد زنگنه پايان يافته و وقتي از يکي از فارغ التحصيلان دانشگاهي فعال در اين شرکت درباره حضور وزير نفت در اين شرکت سوال مي کنم، مي گويد: اين بازديد براي ما اميدوارکننده بود. ايده تاسيس شرکت از طريق تجميع سفارش از سوي آقاي زنگنه مطرح شد و اکنون بعد از 20 سال به اينجا آمدند و به ما نقشه راه دادند. پروژه هاي عملياتي بسيار جدي براي ما مشخص کردند که براساس آن تکليف 10 سال آينده خود را مي دانيم. معتقدم کسي بهتر از ايشان نمي تواند نقشه راه براي اين شرکت تعيين کند.

 

ایـده  اتـکا  بـه  داخـل  از سـوی  زنگـنه مطـرح شـد

عباس طائب، معاون طرح و توسعه گروه شرکت هاي توربوکمپرسور نفت در حاشيه بازديد وزير نفت از اين شرکت در گفت وگو با «مشعل» به تشريح فعاليت هاي اين مجموعه پرداخت. در ادامه، گفت وگو با وي را مي خوانيم.

   اهداف تاسيس شرکت توربوکمپرسور نفت چه بود؟

شرکت توربوکمپرسور نفت از سال 1379 و به دستور مهندس زنگنه در دوره اول تصدي ايشان بر وزارت نفت تاسيس شد و ماموريت پيدا کرد تا تحت ليسانس شرکت زيمنس آلمان و سوئد، دو محصول توربين 25 مگاوات و کمپرسور مربوط به آن را توليد کند. طبيعتا براساس قراردادي في مابين شرکت ملي گاز و OTC و زيمنس، مراحل ساخت داخل توربين و کمپرسور آغاز شد تا به دوران تحريم رسيديم. در دوره تحريم هنوز نتوانسته بوديم به شکل کامل ساخت داخل را انجام دهيم و بخشي از آن قطعات و مجموعه هاي توربين و کمپرسور از خارج از کشور تامين مي شد. با اعمال تحريم ها، زيمنس از ادامه همکاري خودداري کرد که البته ما متوقف نشديم و با ايجاد يک بخش علمي با عنوان طراحي مهندسي در شرکت OTCاين راه را ادامه داديم.

    اين بخش چه کارکردي داشت و چه فعاليت هايي را انجام داده است؟

اين بخش متشکل از فارغ التحصيلان بهترين دانشگاه هاي کشور است که دور هم جمع شدند و به جاي اينکه نقشه هاي ساخت تهيه کنند، طراحي توربين و کمپرسور را در دستور کار قرار دادند و نقشه هاي ساخت و طراحي هاي يک بعدي، دو بعدي و سه بعدي را انجام دادند و بر مبناي طراحي، نقشه هاي ساخت را کامل کردند. بنابراين توانستيم با اتکا بر توان داخل، توربين و کمپرسور را با توان 25 مگاوات در داخل کشور بومي کنيم و به عنوان يک محصول ايراني به توليد انبوه برسانيم. با توجه به اينکه توان تخصصي در کشور ايجاد شد، هر کسي در دنيا صاحب تکنولوژي باشد، به سمت ارتقاي آن محصول هم حرکت مي کند. ما اکنون در مسير ارتقاي محصولات هستيم، کمپرسور و توربين را ارتقا داده و در شرايطي قرار داريم که مي توانيم توربين هاي ديگري را مبتني بر دانشي که ايجاد کرديم و متناسب با نياز کشور، طراحي کرده و به توليد برسانيم.

   در گروه OTC چه تعداد نيرو مشغول به کار هستند؟

تقريبا 1800 نفر در گروه OTC کار مي کنند؛ اما تقريبا از 40 شرکت بومي داخل کشور، همکار داريم که قطعات مختلف موردنياز ما را توليد کرده و تحويل مي دهند که جمعيت 10 هزار نفري را شامل مي شوند. آنچه را که تاکنون مي توانستيم به بخش خصوصي داخلي واگذار کنيم که با کيفيت و کميت مورد نظر ما به توليد برسانند، به کار گرفتيم و حتي در شرايط تحريم جديد، اقلامي که از شرکت هاي خارجي مي خريم، به شرکت هاي داخلي واگذار مي کنيم. در حال حاضر در توليد توربين 25 مگاوات و کمپرسور مربوط به آن در شرايط خوداتکايي هستيم. به اين معنا که تصميم مي گيريم محصول را به چه مجموعه اي براي ساخت واگذار کنيم، آن را آموزش و نقشه را مي دهيم و ارزيابي و نظارت مي کنيم، کنترل کيفيت انجام مي دهيم و در نهايت محصول را به بهره برداري مي رسانيم.

     تامين توربوکمپرسور صنعت نفت از سوي OTC در چه وضعيتي است؟

تامين اين نوع توربين و کمپرسور در کل شرکت هاي تابعه وزارت نفت را OTC انجام مي دهد؛ البته طبيعي است با توجه به تحريم، براي تامين مواد اوليه با مشکلاتي روبه رو باشيم، از اين رو بايد به روش هاي غيرمستقيم متوسل شويم که زمانبر و هزينه بر است.

    به فکر مقاصد صادراتي هم هستيد؟

براي کشورهاي همسايه در فکر فروش محصولاتمان هستيم؛ اما به نمايندگي هاي موجود در کشورهاي همسايه تکيه کرديم که به اعتبار نمايندگي براي فروش اقدام مي کنند.

   اشاره کرديد که سنگ بناي OTC را آقاي زنگنه گذاشتند. اکنون بعد از نزديک به 20 سال، راه طي شده را چگونه مي بينيد؟

توربين و کمپرسور، يکي از اولويت هاي اصلي مجموعه هاي صنعت نفت و گاز است. اين ايده که براي توليد اين محصولات مهم به توان داخل کشور اتکا وجود داشته باشد، بسيار ارزشمند بود و باعث شد ما در اولين محصولات توليدي OTC که اولين توربين ملي و اولين کمپرسور خارج از مرکز ساخت کشور است، موفق ظاهر شويم و پس از آن محصولات متنوع و مختلفي را طراحي کرده، ساخته و به توليد رسانديم. در حال حاضر قراردادهاي متعددي را با شرکت ملي گاز، خطوط مختلف انتقال گاز و همچنين شرکت نفت مرکزي داريم. با شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب در حال مذاکره قراردادي هستيم. در ان جي ال 3100 و پروژه هاي مختلف مشغول همکاري هستيم و حتي در طرح هاي ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز و هرجا امکان افزايش ظرفيت وجود داشته باشد (که اکنون طرح هاي توسعه وزارت نفت در حال انجام است)، قرار است از کمپرسورهاي مورد نياز اين گروه استفاده شود.

   بازديد وزير نفت را چگونه ارزيابي مي کنيد؟

با توجه به اينکه آقاي زنگنه مبدع شرکت OTC بودند، از ايشان خواهش کرديم از گروه شرکت هاي توربو کمپرسور نفت بازديد داشته باشند تا ضمن آنکه در جريان فعاليت هاي اين گروه قرار مي گيرند، به ما هم رهنمودهاي جديد دهند تا فعاليت هاي خود را توسعه دهيم.