د ور جد يدمذاکرات نفتي ايران و ازبکستان
مشعل وزارت نفت در دوره پسابرجام، پرترافيک است و مقامات خارجي يک به يک در رفت و آمد به طبقه پانزدهم اين وزارتخانه در خيابان طالقاني هستند. ترافيکي که از يک سو اهميت نفت و از ديگر سو ديپلماسي موفق را به رخ مي کشد.
نخستين روز هفته گذشته هم بيژن زنگنه ميزبان «عليشير سلطاناف»، معاون نخست وزير ازبکستان بود. مقامات ازبک در اين دوره هم پررنگ حاضر شد ند و در فواصل مختلف، براي مذاکره حضوري فعال دارند. اين دومين ديدار با مقامات ازبکستاني در طول ماه هاي گذشته است و عمده محور اين ديدارها در زمينه نفت و بخش هاي پايين دستي است. پس از ديدار وزير امور خارجه ازبکستان، اين بار اين معاون نخست وزير ازبکستان بود که به ديدار زنگنه آمد؛ ديداري که اگر چه موضوع آن با انرژي مرتبط بود؛ اما مساله زلزله هم از ديد اين شريک تجاري دور نماند و مهمان وزير نفت، تاثر خود را از حادثه کرمانشاه اعلام کرد. موضوع مهم در اين جلسه، اما آنگونه که زنگنه پس از ديدار با «عليشير سلطاناف» اعلام کرد، علاقه مندي ازبکستان به خريد نفت از ايران بود. نفت ايران علاقه مند زياد دارد و پس از پشت سرگذاشتن دوران تحريم، مشتريان ايران در حال افزايش هستند. ازبکستان هم که توليد نفت محدودي دارد، به واردات اين کالاي راهبردي نيازمند است.
پيش از اين نيز در ديدار عبدالعزيز کاملوف، وزير امور خارجه ازبکستان با وزير نفت کشورمان، آنان علاقه مندي خود به خريد نفت از ايران را اعلام کرده بودند.
زنگنه با بيان اين که ازبکستان علاقه مند به خريد نفت از ايران است، به خبرنگاران گفت که موضوع خريد نفت مي تواند نخستين گام براي گسترش همکاري بين دو کشور باشد که ممکن است زودتر از مباحث ديگر به نتيجه برسد.
در ديدار مهر ماه رئيس جمهور کشورمان با عبدالعزيز کاملوف، وزير امورخارجه ازبکستان، روحاني با تاکيد بر اينکه ايران کاملا آماده است تا نيازهاي ازبکستان به انرژي را تامين کند، ابراز اميدواري کرد که با تشکيل منظم نشست هاي کميسيون مشترک، راه هاي توسعه بيش از پيش روابط، جست وجو و بسرعت عملي شوند.
عبدالعزيز کاملوف نيز در اين ديدار تاکيد کرده بود که تاشکند خواهان توسعه و تعميق روابط با تهران در همه عرصه هاست و با اجراي توافق هاي روساي جمهوري 2 کشور در نشست آستانه، صفحه تازه اي در تاريخ ايران و ازبکستان گشوده شده است.
به گفته وزير نفت، مذاکرات بيشتر درباره خريد نفت ايران از سوي ازبکستان از طريق مديريت امور بين الملل شرکت ملي نفت ايران پيگيري مي شود.
زنگنه پيش از اين گفته بود که ما به طور اصولي، موافق صادرات نفت به ازبکستان هستيم و فکر مي کنيم صادرات نفت به اين کشور، براي توسعه و تحکيم روابط 2 کشور مناسب است. افزون بر خريد نفت، وزير نفت همچنين درباره د يگر محورهاي ديدار با معاون نخست وزير ازبکستان، با اشاره به اين که ما علاقه مند به توسعه روابط با اين کشور در شاخه هاي مختلف هستيم، تصريح کرد: عمده محور اين ديدارها در زمينه نفت و بخش هاي پايين دستي است. وي از علاقه مندي ازبکستان براي سرمايهگذاري در بخش بالادستي نفت و پتروشيمي خبر داد .
ايران در سال 1370 جمهوري ازبکستان را به رسميت شناخت. دو طرف در سال هاي بعد، نخستين نمايندگان سياسي خود را به تاشکند و تهران فرستادند.
ازبکستان؛ کشوري در آسياي مرکزي است و با کشورهاي افغانستان، تاجيکستان، ترکمنستان، قرقيزستان و قزاقستان مرز مشترک دارد. پايتخت اين کشور شهر تاشکند است.
شرکت ملي گاز ازبکستان با توليد سالانه 60 تا 70 ميليارد متر مکعب گاز طبيعي، يازدهمين توليدکننده گاز دنياست. اين کشور داراي ذخاير قابل توجه استخراج نشده نفت و گاز است و 194 ذخيره هيدروکربوري از جمله 98 ذخيره گاز طبيعي و ميعانات گازي در ازبکستان وجود دارد.
رفت و آمدهاي اخير ازبک ها را بايد از نظر گشودن فصل جديد در روابط سياسي اقتصادي دو کشور ، مهم تلقي کرد.
از ترس مرگ، خودکشي مي کنند؟!
سرمايه توتال د ر صورت کناره گيري از فاز 11 د ر ايران مي ماند
مشعل «آدم که از ترس مرگ، خودکشي نمي کند.» اين شرح ساده و دقيق وزير نفت از دلواپساني است که همچنان اميدوار به سنگ اندازي در مسير قرارداد ايران با توتال هستند و در اين راه به هر ريسماني چنگ مي زنند ؛ حتي ترجمه غلط اخبار مربوط به حضور توتال در ايران. قرارداد طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبي در قالب الگوي جديد قراردادهاي نفتي ميان شرکت ملي نفت ايران و کنسرسيومي متشکل از توتال فرانسه، شرکت ملي نفت چين (سي انپيسي آي) و پتروپارس امضا شده است. سهم توتال در اين پروژه 1/50، سي ان پي سي 30 و پتروپارس ايران 9/19 تعيين شده است. اهميت قرارداد ايران و توتال براي جامعه وقتي ملموس تر مي شود که بدانيم اين قرارداد، مربوط به فاز 11 پارس جنوبي است؛ درست نقطه اي که به فاصله کمي از آن، سکوي قطري ها به چشم مي آيد که در حال برداشت از اين مخزن مشترک هستند و همين يعني زنگ خطر براي ما که فرصت را از کف ندهيم. آنچه با اين قرارداد حاصل خواهد شد، افزوده شدن روزانه 56 ميليون مترمکعب (معادل 2 ميليارد فوت مکعب) به ظرفيت برداشت ايران از ميدان گازي پارس جنوبي مشترک با قطر است. وزير نفت، قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبي با کنسرسيومي به رهبري توتال را قرارداد معتبري عنوان کرد و گفت: اين شرکت در شرايط عادي نميتواند از اين پروژه کنار برود. بيژن زنگنه که پس از ديدار با عليشير سلطاناف، معاون نخست وزير ازبکستان سخن مي گفت، در پاسخ به سوالي درباره اخبار ضد و نقيضي که از توسعه فاز 11 پارس جنوبي و توتال مطرح است، اظهار کرد: ما قرارداد معتبر قانوني با توتال، سي ان پي سي و پتروپارس داريم و در آن مشخص شده است که اين شرکت در چه شرايطي مي تواند از اين پروژه کنار برود. وي تاکيد کرد: توتال در شرايطي ميتواند از اين پروژه کنار برود که تحريم هاي بين المللي از سوي شوراي امنيت عليه ايران اعمال شود. وزير نفت با بيان اين که متاسفانه عدهاي مي خواهند که توتال از اين پروژه کنار برود تا بگويند پيش بيني ما درست از آب در آمد، افزود: يک عده هم مرتب خبرهاي مربوط به حضور توتال در ايران را غلط ترجمه مي کنند تا نگراني ايجاد کنند؛ آدم که از ترس مرگ، خودکشي نمي کند.
با اين حال زنگنه د رباره سناريو و تشريح چگونگي کنار کشيد ن توتال از فاز 11 پارس جنوبي در گفت و گويي اعلام کرد: اگر توتال بد ون اعمال تحريم هاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد از توسعه فاز 11 کناره گيري کند ، هيچ سرمايه اي به اين شرکت باز نمي گرد د .
بيژن زنگنه درخصوص برخي حاشيه هاي ايجاد شد ه د رباره قرارد اد توتال اظهار کرد : کارهاي توسعه فاز 11 پارس جنوبي که به کنسرسيومي متشکل از توتال، سي ان پي سي آي چين و پتروپارس سپرد ه شد ، بر اساس برنامه زمان بند ي پيش مي رود .
وي تاکيد کرد : تاکنون توتال 56 ميليون يورو تعهد کرد ه و بر اساس آن د ر حال پيشبرد کارهاست، اما صحبت هاي مد يرعامل توتال را به خوبي ترجمه نمي کنند .
وزير نفت د رباره اين که توتال چه زماني مي تواند از توسعه فاز 11 کناره گيري کند ، پاسخ د اد : اگر تحريم هايي از سوي شوراي امنيت عليه ايران اعمال شود ، توتال ممکن است قرارد اد را ترک کند .
وي با بيان اين که د ر صورت ترک توتال از اين پروژه، سهم آن به 2 شرکت د يگر اين کنسرسيوم (سي ان پي سي آي و پتروپارس) مي رسد ، ياد آور شد : د ر اين صورت، سرمايه هاي توتال د ر ايران مي ماند و پس از بهره برد اري از فاز 11، از محل فروش بخشي از توليد ، سرمايه آنها پرد اخت مي شود .
زنگنه ياد آور شد : اگر توتال بد ون اعمال تحريم هاي شوراي امنيت اعلام کند که قصد ترک قرارد اد را د ارد ، هيچ سرمايه اي به اين شرکت بازنمي گرد د و هيچ مبلغي به اين شرکت تعلق نمي گيرد .
ضرورت ارتقاي توانمند ي شرکت هاي ايراني
وزير نفت با تاکيد بر اين که تاکنون عمد ه اقد ام هايي که د ر مراحل اجرايي فاز 11 پارس جنوبي صورت گرفته، با شرکت هاي ايراني بود ه است، افزود : معتقد م 70 د رصد سهمي که براي شرکت هاي ايراني د ر نظر گرفته شد ه است، عملياتي است، اما شرکت هاي ايراني بايد رقابت کنند و اين گونه نيست که بد ون رقابت بتوانند د ر مناقصه ها برند ه شوند . وي اد امه د اد : براي نخستين بار شرکتي غير از شرکت هاي رايج با قيمت مناسب د ر مناقصه مربوط به جَکِت برند ه شد . زنگنه با بيان اين که شرکت هاي ايراني بايد توانمند ي هاي خود را بالا برد ه و بتوانند با يکد يگر رقابت کنند ، ياد آور شد : براي ارتقاي توانمند ي شرکت هاي ايراني به منظور برد د ر مناقصه، يک مشاور تعيين کرد ه ايم. وزير نفت همچنين د رباره وقوع آتش سوزي د ر پالايشگاه ها گفت: پالايشگاه ها 2 نوع هستند ؛ نخست د ولتي و د يگري پالايشگاه هايي که واگذار شد ه اند. د ر پالايشگاه هاي واگذار شد ه هم اکنون مشکل وجود د ارد و اميد وارم با کمک کميسيون انرژي، ضوابط نظارتي قوي بر کار اين پالايشگاه ها از لحاظ قانوني براي وزارت نفت برقرار شود . وي با بيان اين که اکنون د وستانه با مد يران پالايشگاه ها صحبت مي شود و اعمال حاکميت وزارت نفت د ر اين بخش ضعيف است، ياد آور شد : با عمر کنوني تأسيسات، د ر مجموع پالايشگاه ها بخوبي اد اره مي شوند ؛ البته نبايد از ايراد ها و اشکال ها چشم پوشيد . بيشتر حواد ث به وجود آمد ه ناشي از عوامل انساني بود ه و گاهي هم تجهيزات نامناسب باعث به وجود آمد ن حواد ث شد ه است.
از حق خود کوتاه نمي آييم
محمد باقر نوبخت، سخنگوي د ولت هم د ر نشست هفتگي خود با خبرنگاران، د رباره قرارد اد طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبي با کنسرسيومي به رهبري شرکت فرانسوي توتال مورد سوال قرار گرفت که د ر اين زمينه توضيح د اد : اين قرارد اد ، يک فرايند طولاني را طي کرد و د ر ايستگاه هاي مختلف مورد ارزيابي قرار گرفت. همچنين د ر اين قرارد اد شرايطي د ر نظر گرفته شد ه که اگر طرف مقابل از تعهد ات خود عد ول کرد ، ما چگونه عمل کنيم. تا امروز که هيچ اتفاقي نيفتاد ه است، اما ما از حقوق خود کوتاه نخواهيم آمد .
سخنگوي د ولت د رباره اقد ام آمريکا براي کاهش فروش نفت ايران و مغايرت آن با برجام گفت: کميته ويژه رسيد گي به اقد ام هاي طرف مقابل د ر برجام، فعال بود ه و مصاد يق نقض برجام را بررسي مي کند . ما با هر نوع نقض اين برنامه، فعالانه برخورد مي کنيم. سخنگوي د ولت د رباره اقد ام آمريکا براي کاهش فروش نفت ايران و مغايرت آن با برنامه جامع اقد ام مشترک (برجام) تصريح کرد : کميته ويژه رسيد گي به اقد ام هاي طرف مقابل د ر برجام فعال بود ه و مصاد يق نقض برجام را بررسي مي کند . ما با هر نوع نقض برجام فعالانه برخورد مي کنيم.
وزير نفت:
سخنان ترامپ تاثيري بر صادرات نفت ايران نداشته است
وزير نفت گفت: توصيه دونالد ترامپ، رئيس جمهوري آمريکا براي کاهش خريد نفت ايران تاثيري بر صادرات نفت کشور نداشته است. بيژن زنگنه درباره آخرين وضع صادرات نفت به هند و برخي ادعاها مبني بر کاهش واردات نفت از سوي هندي ها به علت واگذار نشدن توسعه ميدان «فرزاد بي» به آنها اظهار کرد: هندي ها در حال خريد نفت از ايران هستند و مورد خاصي در اين باره وجود ندارد.ترامپ در 27 آبان ماه امسال، با صدور اطلاعيه اي اعلام کرد: عرضه نفت و فرآورده هاي نفتي در جهان از کشورهايي غير از ايران به اندازه کافي وجود دارد، بنابراين مي توان حجم خريداري نفت و مشتقات آن از ايران را به ميزان قابل توجهي کاهش داد.رئيس جمهوري آمريکا تاکيد کرده بود: شرايط اکنون به گونه اي است که مي توان خريد نفت و فرآورده هاي نفتي از ايران ازسوي موسسه هاي مالي خارجي يا از طريق آنها را به شکل قابل توجهي کاهش داد. اين موضع ترامپ در حالي اتخاذ شده است که بر اساس توافق هسته اي، آمريکا نبايد مانع از بهبود و عادي سازي روابط اقتصادي و صادرات نفت ايران شود.ايران اکنون بيش از 5/2 ميليون بشکه نفت و ميعانات گازي صادر مي کند که بيش از 60 درصد آن به مقصد کشورهاي آسيايي و حدود 40 درصد به کشورهاي اروپايي بارگيري مي شود.
کاهش تنش خاورميانه، قيمت نفت را
کاهش داد
بيژن زنگنه همچنين در گفت وگويي با خبرگزاري خانه ملت درباره کاهش قيمت نفت اظهار کرد: دليل پايين آمدن قيمت نفت در روزهاي اخير، کاهش تنش در منطقه خليج فارس است که از اين منظر جاي نگراني ندارد. وي افزود: در موضوع بازار نفت آن چه مهم است اين که، سياست کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) و کشورهاي غيراوپک درباره کاهش عرضه نفت در بازار و کاهش سطح ذخيره سازيهاي نفت خام و فرآورده در جهان موفق عمل کرده است.زنگنه ادامه داد: اين سياست سبب شده است که قيمت نفت برنت در شرايط بدون تنش سياسي، بالاي 56 تا 57 دلار براي هر بشکه بماند. وي درباره اين که آيا اعضاي کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) در نشست 30 نوامبر (9 آذرماه) سياست کاهش عرضه نفت را تمديد مي کنند، اظهار کرد: بر اساس خبرها و مذاکرات انجام شده، بيشتر بازيگران اصلي در بازار نفت موافق ادامه اين سياست (کاهش عرضه) هستند، اما براي نهايي شدن اين تصميم بايد منتظر نشست آينده اوپک بود. اعضاي سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) در نشست 30 نوامبر 2016 (10 آذرماه 95) تصميم گرفتند توليد خود را به سطح 32 ميليون و 500 هزار بشکه در روز برسانند و اين به معناي کاستن روزانه يک ميليون و 200 هزار بشکه از توليد است.10 روز پس از نشست وزيران نفت و انرژي اوپک، توليدکنندگان عضو اوپک و غيراوپک در وين گردهم آمدند و بر سر کاهش حدود 600 هزار بشکه اي از سوي کشورهاي غيرعضو اوپک نيز توافق شد. روسيه با تعهد کاهش روزانه 300 هزار بشکه اي، بزرگ ترين توليد کننده غيرعضو اوپک است.