آخرين وضعيت پروژه هاي پتروشيمي و تحولات آن در گفت و گو با مدير طرح هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي
پتروشیمی آرام است
مشعل- صنعت پتروشيمي در حدود يک سال اخير و با تحولاتي که در ساختار مديريتي خود داشته، شاهد تغييراتي بوده و پروژه هاي در آستانه بهره برداري زيادي به عنوان خبرهاي خوش آينده در دست تکميل هستند. پروژه هايي که روند اجرايي و رسيدن به توليد تجاري را مي گذرانند و به قول مدير طرح هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي چه 6 ماه قبل که هنوز ترامپ حرف درباره تحريم پتروشيمي را نزده بود و چه حالا که حرف تحريم را مطرح کرده، شرايطشان به سمت بهره برداري و توليد تغييري نکرده است.
مدير طرح هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي درباره اين شرايط و آخرين وضعيت طرح ها با اعلام اينکه تا پايان سال آينده 18 طرح به توليد مي رسند، اما حدود 84 پروژه ديگر نيز در حال اجرا و فعال سازي هستند، در توضيح روند اجراي اين 18 پروژه گفت: متانول کاوه پروژه اي است که هم اکنون به توليد تجاري رسيده و اميدواريم فاز يک پتروشيمي بوشهر که شامل سه واحد مي شود، تا آبان ماه به توليد تجاري برسد. همچنين با توجه به آماده سازي واحد توليد هيدروژن و شيرين سازي خوراک مايع پتروشيمي ايلام و آماده سازي واحد الفين آن در فاز دوم، اميدواريم اين پروژه هم دي ماه امسال به توليد اتيلن و پروپيلن برسد. علي محمد بساق زاده با بيان اينکه در مورد پروژه جديد چند واحد ديگر همچون تخت جمشيد ماهشهر انتظار داريم نيمه دوم امسال به توليد برسند، افزود: دانش فني و تمام کارهاي مهندسي اين واحد ايراني و از سوي اين شرکت انجام شده است و در شرايط خوبي قرار دارد؛ خريداري اجناس نيز به اتمام رسيده و کار پيش راه اندازي را شروع کرده اند و انتظار داريم آبان ماه به توليد برسد.مدير طرح هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي با بيان اينکه در مورد افتتاح برخي واحدها ممکن است زمانبندي اوايل سال آينده باشد، افزود: کار پيش راه اندازي پتروشيمي مياندوآب آغاز و برخي واحدهاي يوتيليتي آن وارد سرويس شده است و انتظار داريم اوايل سال آينده اين پلي اتيلن به توليد برسد. در عين حال کار پيش راه اندازي واحد متانول کيميا پارس خاورميانه هم آغاز و يوتيليتي مورد نياز آماده شده است و انتظار داريم اواخر امسال يا اول سال بعد به توليد تجاري برسند.او درباره پتروشيمي لردگان هم گفت: طبق آخرين بازديدها توليد واحد آب DM و «کولينگ تاورها» مناسب است و با حضور کارشناسان مربوطه، واحدهاي توليد نيتروژن و بخار در حال راه اندازي و نرمال شدن قرار دارند و انتظار داريم تا کمتر از دو ماه آينده تمام يوتيليتي نرمال شود و بتوان کارهاي پيش راه اندازي واحد آمونياک را شتاب بخشيد و راه اندازي اوليه زودتر نيمه دوم امسال انجام شود.بساق زاده همچنين از تکميل پيش راه اندازي و توليد يوتيليتي ها در پتروشيمي مسجد سليمان خبر داد و گفت: منتظر هستيم با اتصال گاز، توليد بخار و برق را هم شروع کنند و انتظار داريم در نيمه اول سال آينده به توليد برسد.وي درباره برنامه ريزي براي نيمه دوم سال جاري در تفکيک گاز در واحد بيدبلند2 گفت: اميدواريم نيمه دوم امسال گاز را تفکيک و متان به شبکه گاز سراسري و H2S را براي تزريق در چاه ارسال کنند و پروپان و بوتان و اتان هم به بندر امام خميني(ره) منتقل شود. خوراک بيد بلند 2 ازNGL1200 و NGL1300 تامين مي شود و گاز ترش را از NGL900 و NGL 1000 مي گيرد که در دو سرويس هستند و بايد توليدشان نرمال شود. انتظار داريم بيد بلند 2 فاز اول خود را با ظرفيت مناسب به مدار بياورد و بعد با افزايش خوراک وارد فازهاي بعدي و افزايش ظرفيت انجام شود. او در توضيح شرايط جديد بيد بلند 2 در ارتباط با پروژه جديد جمع آوري گازهاي همراه نفت هم توضيح داد: اين پروژه با هدف افزايش ظرفيت بيد بلند 2 پيش بيني شده است و در يک و نيم سال آينده به نتيجه مي رسد، اما فعلا ارتباطي با فاز اوليه بيد بلند2 ندارد.
80 درصدي ها خوش خبر مي شوند
بساق زاده با اشاره به راه اندازي فاز اول پتروکيميا ابن سينا براي تفکيک ترکيبات بوتان در دو ماه آينده، از سرعت خوب اجراي متانول آرتا انرژي در اردبيل خبر داد و گفت: هماهنگي با شرکت گاز براي تامين خوراک در حال انجام است و اميدواريم سال آينده به توليد برسد. کار نصب در پتروشيمي سبلان هم با سرعت بالايي در حال انجام است و بالاي 80 درصد پيشرفت دارد و انتظار اين است که سال آينده براي بهره برداري آماده شود. او با اعلام اينکه واحد پاد جم نيز با توجه به تلاش ها انجام شده در سال آينده به توليد مي رسد، از پيشرفت حدود 80 درصدي پترو پالايش پارسيان سپهر خبر داد و گفت: اين مجموعه گاز مورد نياز خود را از پالايشگاه پارسيان دريافت و متان و سيتوپلاس (C2+) توليد مي کند و سال آينده به توليد مي رسد.مدير طرح هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي در ادامه از تداوم نصب تجهيزات در دي آريا پليمر يا پليمر خمين خبر داد و گفت: انتظار داريم تا پايان امسال کار نصب تمام و سال آينده به توليد برسد، همچنين با توجه به اقدام هاي در حال انجام در واحد آمونياک پتروشيمي هنگام تلاش شده است تا پايان سال آينده به سرويس بيايد، اما واحد اوره با يک سال فاصله به مدار خواهد آمد. در مورد پارس فنل و متانول دي پليمر آرين هم انتظار داريم با تلاش هاي همه جانبه اي که در حال اجراست در اواخر سال آينده به سرويس بيايند.
دلايل تاخير در لردگان و متانول کاوه
بساق زاده درباره علت برخي تاخيرها در برخي از اين واحدها مثل متانول کاوه يا لردگان هم توضيح داد و گفت: واحدهايي که در منطقه ويژه حضور ندارند و دسترسي هاي محدودتري از زير ساخت مشترک دارند، مجبورند يوتيليتي را خودشان تامين کنند و با توجه به اين موضوع، پيش بيني همه جانبه به خصوص در مورد واحد يوتيليتي نداشتند و يا سعي شده در راه اندازي با تامل بيشتر جلو بروند تا بتوانند نياز به بخار را مديريت کنند. درعين حال درجريان راه اندازي برخي خطاها خود را نشان مي دهد و اينها بايد تغييرات را اعمال مي کردند. در مورد پتروشيمي لردگان درمورد اجناس و نصب مشکلي نداشتند، اما براي يوتيليتي و حضور وندورها زماني صرف شد و چون بسياري از اين موارد براي اولين بار صورت مي گرفتند، نياز به زمان داشتند.وي افزود: امسال طبق برنامه اعلام شده خودشان به توليد مي رسند، اما با توجه به تجربيات ما ممکن است فقط توليد اوليه باشد تا ارتباط واحد اوره و آمونياک برقرار شود. از آنجا که اين واحد در کنار دريا نيست، براي راه اندازي واحد آمونياک بايد واحد اوره هم آماده باشد وگرنه امکان فروش محصول مياني مانند آمونياک بدون توليد اوره مشکل خواهد بود.
پروژه هاي جديد و درآمدهاي بيشتر
وي در پاسخ به اين سوال که تکميل اين پروژه ها با برنامه زمانبندي سال 99 ضرورت و يا الزامي داشته است، توضيح داد: اين 18 پروژه را به عنوان پروژه هاي در آستانه بهره برداري اعلام کرديم، اما تعداد زيادي از پروژه ها در حال فعاليت هستند. برنامه ما تکميل پروژه هايي با درصد پيشرفت بيشتر و موانع کمتر است چرا که به شتاب گيري روند اجراي پروژه هاي ديگر بعد از سال آينده کمک مي کند. اين پروژه ها در واقع سرمايه اي است که هر چه زودتر به توليد و درآمد برسد، به نفع شرکت ها و صنعت پتروشيمي است. به عنوان نمونه اگر پروژه هاي در دست اجراي هلدينگ خليج فارس زودتر به نتيجه برسد، قطعا فرصت و پول بيشتري براي تکميل پروژه هاي جديد خود خواهد داشت. در نتيجه اولويت بندي و برنامه ريزي در توليد و تجاري سازي و رسيدن به درآمد شرايط طبيعي براي کمک به پروژه هاي بعدي يک هلدينگ است. بساق زاده تصريح کرد: در دولت قبل پروژه هايي را به عنوان مهر ماندگار در نظر گرفتند و گفتند اگر به اين پروژه ها توجه بيشتري کنيم، سعي مي شود بدون چالش، زودتر به بهره برداري برسند و در گذر دولت ها هم با مشکل مواجه نشوند. بايد توجه داشت پروژه هاي صنعت پتروشيمي درصد وابستگي کمي به دولت ها دارد، اما متاثر از سياست هاي دولت هاست. درعين حال اجراي يک پروژه پتروشيمي بين 4 تا 5 سال زمان نياز دارد و به همين دليل نتايج آن در دولت هاي بعد به توليد مي رسند. در دولت قبل هم حمايت ها بيشتر شد و حالا امروز شاهد اين شکوفايي در تکميل واحدهاي پتروشيمي هستيم.
پتروشيمي را بايد از نگاه چند وزارتخانه ديد
او با تاييد اينکه حالا پتروشيمي تبديل به منبع خوبي براي تامين ارز کشور شده است، گفت: قبلا صنعت پتروشيمي را با محوريت وزارت نفت مي ديدند، اما صنعت پتروشيمي امروز را بايد با ديد وزارت اقتصاد و دارايي هم ديد چرا که با بورس و اوراق بهادار در ارتباط است، از ديد وزارت صمت هم بايد ديد چراکه محصولات توليدي در ارتباط با زنجيره صنايع تکميلي و پائين دستي است که آنها هدايتشان مي کنند، از ديد وزارت تعاون هم بايد صنعت پتروشيمي را ديد چرا که اکثر صندوق هاي بازنشستگي در اين صنعت سرمايه گذاري کرده اند تا با اين سرمايه گذاري درآمد خوبي براي بازنشستگان به دست بياورند، بايد از ديد وزارت دفاع هم ديد چرا که صندوق هاي بازنشستگي وزارت دفاع هم در اين صنعت سرمايه گذاري کرده است.بساق زاده افزود: درست است که در اين سال ها دولتي ها در صنعت پتروشيمي حضور داشته و دارند اما همزمان خصوصي ها هم به اين صنعت وارد شده اند. بايد پرسيد کدام صنعت در کشور سود و ارزآوري و اشتغال زايي به اندازه پتروشيمي دارد؟ کدام صنعت است که تحريم کمتر روي آن اثر داشته باشد و تنوع و استاندارد در محصول دارد؟ همه اين موارد باعث شده که توجه به اين صنعت زيادتر شود.
*تکميل زنجيره ارزش پتروشيمي به نفع همه است
مدير طرح هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي با اعلام اينکه در سال 99 شاهد يک تحول و حرکت پرشتاب هستيم، تصريح کرد: در گذشته پتروشيمي صنعتي رو به جلو براي تامين خوراک از بالا دستي نبود، اما حالا پروژه هاي NGL را هم به پتروشيمي ها مي سپارند، پروژه هاي پالايشگاهي تبديل به پروژه هاي پتروپالايشگاهي شده اند و همه اين موارد را هم شرکتهاي خصوصي انجام مي دهند و در واقع همه به اين نتيجه رسيده اند که اگر اين زنجيره متصل و کامل شود براي اقتصاد و زنجيره توليد خيلي مفيد مي تواند باشد.
اگر توليد يا صادرات نداريم، محصولات واحدها کجا مي رود؟
بساق زاده به برخي اخبار درباره فروش محصولات پتروشيمي و محدوديت هاي احتمالي هم اشاره کرد و گفت: انبارهاي پتروشيمي به خصوص انبار مواد پليمري بيش از يک هفته متوقف نمي مانند و خيلي زود بايد منتقل شوند، محصولات مايع هم بيشتر از يک و يا دو هفته نبايد متوقف بمانند وگرنه خط توليد دچار مشکل مي شود، اگر اين محصولات صادر و فروخته نشوند، کجا نگهداري مي شوند؟ اگر فروش نمي روند، اين واحدهاي توليدي، توليداتشان کجا مي روند؟ اين کشتي هاي محصولات به کجا مي روند؟ آيا در اين مدت ميزان ارز پتروشيمي و سود و فروش در بورس کم شده است؟
پتروشيمي خاصيت لحظه گيري خوبي دارد
او با بيان اينکه اگر کسي به عدم فروش محصول يا کم شدن توليد شک دارد، ما آماده بازديد هستيم، افزود: اگر روزي گاز پتروشيمي قطع شود يا توليد افت کند، اين شرايط خيلي زود خودش را در هر يک از بخش ها نشان مي دهد. خوشبختانه پتروشيمي لحظه گيري خوبي دارد؛ توليد، صادرات، درآمد و بورس متصل به هم هستند و هر اشکالي بالاخره خودش را در جايي نشان مي دهد، اما همان طور که مي بينيد، پتروشيمي آرام است؛ چه 6 ماه قبل که هنوز دولت امريکا آن حرف درباره تحريم را نزده بود و چه حالا که حرف تحريم را مطرح کرده است.مدير طرح هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي همچنين درباره عرصه هاي جديد حضور پتروشيمي ها هم گفت: يکي از هاب هاي ما فاز جديد در سازمان منطقه ويژه امام خميني(ره) است؛ خوراک هاي جديد زيادي در حال ورود به اين منطقه است و بايد براي آنها برنامه ريزي داشته باشيم. به عنوان نمونه خوراک پالايشگاه بيد بلند در حال حاضر به ماهشهر آمده و صادر مي شود، اما اگر در اين جا واحدهاي فعال داشته باشيم، مي توانند اين محصولات را همين جا استفاده کنند و زنجيره پتروشيمي به گردش درآيد.وي با اعلام اينکه صحبت ها و هماهنگي هايي در مورد فاز دوم در سازمان منطقه ويژه بندر امام خميني(ره) صورت گرفته است، گفت: زميني بين ماهشهرو هنديجان به عنوان گزينه احتمالي مطرح است، اما علاوه بر آن در منطقه ويژه انرژي بر پارسيان هم زمين قابل توجهي در حال انتقال به پتروشيمي است، اما به زيرساخت نياز دارد و براي تکميل اين برنامه ها با وزارت صمت در ارتباط هستيم. ما حدود 44 ميليون تن محصول بايد از اسکله هاي عسلويه صادر کنيم، اما بايد بتوانيم به جاي صادرات محصولات مياني، توليد و حصول نهايي را صادر کنيم؛ يعني به جاي پارازالين آن را به محصول نساجي و باترهاي مانند آب معدني تبديل کنيم!
تکميل منطقه پتروشيمي چابهار نيازمند زيرساخت
بساق زاده همچنين به برنامه هاي پيش بيني شده در منطقه ويژه چابهار اشاره کرد و گفت: در فاز اول اين پروژه سه واحد GTX، يک واحد آمونياک و اوره و يک واحد يوتيليتي پيش بيني شد، اما قبول داريم که کمي کند پيش مي رود. دليل آن هم نياز به سرمايه گذاري و تامين خوراک است. خوراک اين واحدها بايد از ايرانشهر به چابهار منتقل شود. در فاز اول بايد 30 ميليون متر مکعب در روز منتقل شود که 20 ميليون آن براي اين پروژه ها و 10 ميليون براي گازرساني به مناطق همجواراست. در عين حال زيرساخت هاي لازم مثل آب شيرين کن و انتقال آب از درياي عمان به عنوان چالش مطرح است. او تصريح کرد: در هريک از پروژه ها يک سرمايه گذار اصلي وجود دارد و در اين منطقه هم مسئوليت با مجموعه «ساتا» است، اما آنها با توجه حجم کار و شرايط نقدينگي که دارند، اولويت کار خود را روي تکميل پروژه هاي مانند بوشهر و مرجان وساير پروژه ها گذاشته اند تا زودتر به توليد و درآمد برسد و کمک خوبي براي سرمايه گذاري بيشتري براي اين منطقه خواهد شد.