توزیع پایدار سوخت در سراسر ایران
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی به عنوان یکی از چهار شرکت اصلی وزارت نفت، همواره کوشیده است که با راهبری زیر بخش های خود (شرکت ملی مهندسی وساختمان نفت، شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت وشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران) ماموریت ها و مسئولیت های محوله درحوزه ایجاد زیرساخت مناسب برای تامین و توزیع مطلوب فرآورده های نفتی را به نحو مطلوب انجام دهد.این گزارش مروری دارد برفعالیت های یکساله شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران در دولت دوازدهم .
همه روزه چند ميليون ليترانواع فرآورده نفتي به وسيله هزاران نفتکش جاده پيما باظرفيت هاي مختلف، جاده هاي پرپيچ وخم کشور را درمي نوردند تا انواع سوخت (بنزين، نفت گاز، نفت سفيد ونفت کوره) به دست مصرف کنندگان برسد؛ اين مسئوليت مهم را شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران به عهده دارد؛ شرکتي که از آن به عنوان ويترين وزارت نفت ياد مي شود.
همان گونه که ازنام اين شرکت برمي آيد، پخش يا به عبارت ديگر، توزيع فرآورده هاي نفتي، مهم ترين مسئوليت شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران است، مسئوليتي که بي هيچ وقفه،درشرايط آب وهوايي مختلف درگرماي سوزان تابستان و زمهرير زمستان انجام مي شود تا صنعت و خانه اي نيازمند سوخت بي بهره از آن نمانند.
دراين نوشتارباتوجه به مناسبتي بودن آن(هفته دولت) تلاش شده است به چند محورمهم ازمجموعه فعاليت هاي متنوع شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران اشاره شود اگرچه اينها تنها بخشي ازکل است نه همه آن.
توزيع روزانه ميليون ها ليتر سوخت
تامين، حمل وتوزيع به موقع فرآورده هاي نفتي زنجيره اي به هم پيوسته است که شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي تلاش کرده است آن را دربخش هاي مختلف حمل و نقل (شهري، جاده اي، دريايي وهوايي) به نحو مطلوب انجام دهد.
همه روزه ميليون ها خودروي سبک و سنگين در شهرها و جاده هاي سراسرکشور تردد مي کنند که سوخت همه آنها بنزين يا گازوييل است.
چرخ برخي خودروها نيزدربخش هاي کشاورزي وصنعت مي چرخد. بدون ترديد تامين سوخت همه اين خودروها درهربخش، نيازمند برنامه ريزي وهماهنگي منسجمي است تا زنجيره توزيع، بي هيچ مشکلي فعاليت کند.
جايگاه هاي عرضه سوخت ياهمان «پمپ هاي بنزين» يکي از مهم ترين و عمده ترين مشتريان شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران هستند.
بيش از سه هزار و 600 جايگاه عرضه سوخت درکشوراز اين شرکت خدمات مي گيرند تاخدمات خود را به صاحبان خودروهاي سبک وسنگين در شهرها روستاها عرضه کنند تا هيچ چرخي در جاده هاي کشور از حرکت بازنايستد. حرکت قطارها، هواپيماها، شناورهاي دريايي و...نيز مرهون همين برنامه ريزي است.
اين چرخه همه روزه تکرارمي شود و اگرتکرار نشود، هيچ وسيله نقليه اي نه در زمين و نه درهوا حرکت نخواهد کرد.
ازآنجا که قراراست مناسبتي حرف بزنيم، چنانچه بازه زماني هفته دولت سال 96 تا هفته دولت امسال درنظرگرفته شود، با حسابي سر انگشتي در خواهيم يافت که حجم زيادي سوخت مايع تنها دراين بخش (حمل و نقل) توزيع شده که کاري است ارزنده براي رفاه حال همه شهروندان ايران زمين.
نوروز و تابستان
ايام نوروز وتابستان، موج هاي سفري هستند که فعاليت شرکت ملي پخش، متناسب با آنها شکل مي گيرد.
اين شکل گيري به آن معناست که بايد آمادگي هايي از قبل ايجاد و ذخيره سازي هاي مناسب و مطلوبي در حوزه تامين سوخت انجام شود و جايگاه داران نيز مهياي پاسخ گويي به حجم فراوان مسافراني باشند که به منظور تامين سوخت خودرو خود به جايگاه آنها مراجعه مي کنند.
بخش دوم موج سفرها با هفته دولت تقارن دارد،از اين رو، فعاليت ها در حوزه توزيع فرآورده هاي نفتي شکلي ويژه تر به خود مي گيرد.
درهفته دولت امسال نيزهمانند هفته ها، ماه ها وسال هاي گذشته،کارکنان شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران باتوجه به بازه زماني (شهريور)که درآن قرارمي گيرند، فعاليت هاي ويژه اي انجام مي دهند تا آخرين ماه تابستان که پايان تعطيلات مدارس است، مشکلي درتامين سوخت خودرومسافران ايجاد نشود.
از آنجاکه شهريور، ماه پاياني تعطيلات مدارس، دانشگاه ها و مراکز آموزشي است وهفته نخست آن با هفته دولت تقارن دارد، به نظرمي آيد بهترين و مهم ترين طرحي که شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران مي تواند درگراميداشت اين هفته اجرا کند، همانا ماموريت اصلي اين شرکت يعني «تداوم عرضه سوخت و پايداري زنجيره توزيع» درجاي جاي ميهن است؛ طرحي که تاکنون به نحوي خوب مديريت واجرا شده است.
سوخت رساني در زلزله کرمانشاه
يکي از فعاليت هاي شاخص شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي علاوه بر فعاليت روتين و روزمره، سوخت رساني پر شتاب در جريان زلزله سال گذشته کرمانشاه بود.
اين زلزله 5.9 ريشتري اگر چه به قبل از هفته دولت برمي گردد، اما سوخت رساني و تداوم آن به هفته دولت و پس از آن مربوط مي شود و اين مهم همچنان ادامه دارد و نقاط زلزله زده استان کرمانشاه همچون ديگرنقاط کشور زيرپوشش خدمات سوخت رساني شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران قرار دارند.
در کنار اين فعاليت ها، کارکنان اين شرکت همچون ديگر بخش ها با ارسال محموله هايي همچون 200 دستگاه بخاري به کمک هموطنان خود شتافتند تا از اين منظر نيز، سهمي در کمک رساني به مردم آسيب ديده از زلزله داشته باشند.
به روز شدن پرداخت کارمزد
به روزشدن پيش پرداخت کارمزد جايگاه داران را مي توان اقدام مهم ديگر شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران دربازه زماني هفته دولت پارسال تا هفته دولت امسال به شمار آورد.
شرکت ملي پخش همواره با اين موضوع به عنوان چالشي مهم رو به رو بود. از اين روحل آن را به عنوان عاملي پيش برنده براي رضايت مندي جايگاه داران و خدمت رساني مطلوب تر به مردم در دستور کار قرار داد و با تصويب اين طرح، پيش پرداخت کارمزد به جايگاه داران را از مردادماه امسال کليد زد.
اين طرح منافاتي با اجراي نظام حق العمل کاري ندارد و مي تواند مقدمه اي براي اجراي نظام حق العمل کاري درجايگاه هاي عرضه سوخت کشور باشد.
دراين طرح جايگاه داران، بخشي از کارمزد خود را سريع تر و همزمان با خريد سوخت دريافت مي کنند.بيش ازسه هزار و 600 جايگاه سوخت درکشور فعال است که پيش از اين کارمزد آنها با توجه به مبادي تامين سوخت، پراکندگي جغرافيايي و سطح جايگاه محاسبه وپرداخت مي شد. پرداخت به اين شيوه هم از نظر نيروي انساني و هم به لحاظ انجام عمليات حسابداري،عملياتي وقت گير به شمار مي رفت. اما درشيوه جديد (پيش پرداخت کارمزد) جايگاه داران حق العمل خود راهنگام عرضه فرآورده به صورت مستقيم ازمردم دريافت مي کنند.
راه اندازي خودروهاي«پيدو» (سوخت رسان)
مسئولان شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران به عنوان متولي تامين وتوزيع مناسب سوخت به ويژه درمحورهاي مواصلاتي و پرتردد کشور تلاش مي کنند اين مهم به نحو مطلوب انجام شود.
راه اندازي اپليکيشن درخواست سوخت(پيدو)ياهمان خودروي سيار سوخت رسان، سامانه اي است که به کمک شهروندان آمد تا به نياز آنها در اين زمينه پاسخ دهد.استفاده ازاين خودروها درکلان شهرتهران وسپس درجاده هاي شمالي کشور،يکي از فعاليت هاي مهم دولت تادولت شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي است.تابستان امسال نيز، اين خودروها فعال ظاهرشدند و با استقرار6 جايگاه در محورهاي شمالي به مسافران عبوري ازاين محورهاخدمات رساني کردند و تا پايان تابستان اين فعاليت را ادامه خواهند داد.
روشن شدن چراغ «برند»
يکي ديگر از فعاليت هاي مهم شرکت ملي پخش درفاصله زماني هفته دولت پارسال تاهفته دولت امسال، اجراي طرح برندينگ يا تشکيل شرکت هاي زنجيره اي صاحب نشان براي عرضه سوخت است.
هم اکنون شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران به عنوان يک شرکت خدماتي شناخته شده است ومسئوليت تامين، توزيع و نظارت را به عهده دارد؛ درحالي که وظيفه اين شرکت بايد حاکميتي و نظارتي باشد و وظايف پايين دستي که خيلي هم مهم است به بخش خصوصي واگذار شود.
طرح برندينگ نيز درپي همين هدف پايه ريزي شده است به طوري که با اجراي آن علاوه برکاهش هزينه ها، نقش نظارتي دولت درحوزه سوخت رساني افزايش و نقش اجرايي آن کاهش مي يابد.
تجهيز انبار نفت ري به سکوهاي بارگيري پيشرفته
افتتاح طرح بهينه سازي انبار نفت ري را مي توان يکي ديگر از فعاليت هاي مهم شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران دريک سال گذشته برشمرد.
انبارنفت ري، يکي ازمراکز مهم بارگيري سوخت است که دي ماه سال گذشته درآن به بهره برداري رسيد وبا تجهيز شدن به 16 سکوي بارگيري پيشرفته، توان عملياتي دراين انبار ارتقا يافت.
باوجود برآورد700ميليارد ريالي،اين طرح باصرف هزينه 450 ميليارد ريال به بهره برداري رسيده است.راه اندازي اين سکوها موجب افزايش قدرت، سرعت وايمني بارگيري ها شده دراين انبار نفت است.
سامانه ديسپچينگ ميترينگ انبارهاي نفت
سامانه ديسپچينگ ميترينگ انبارهاي نفت، با هدف شفاف سازي وضعيت سوختگيري تانکرها وکاهش هزينه ها، اواخر سال گذشته به بهره برداري رسيد.
اين طرح درسه محور موجودي انبارهاي نفت، اطلاعات(محورنخست) موجودي مخازن و ورودي وخروجي فرآورده هاي انبارها (محوردوم) و موجودي جايگاه هاي عرضه سوخت و اندازه گيري فرآورده هاي ورودي و خروجي آنها (محور سوم) اجرا شده است.
براي اجراي اين پروژه 98 ميليارد ريال هزينه شده است و اطلاعات کسب شده ازآن پس ازتجميع درستاد شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي براي همه واحدهايي که به اين اطلاعات نياز دارند، قابل دسترس خواهد بود.
سامانه گرمايشي تاسيسات انبار نفت کوره ماهشهر
سامانه گرمايشي تاسيسات انبار نفت کوره ماهشهر با هدف شتاب بخشي به گرم کردن نفت کوره ديگراقدام مهم شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران دريک سال گذشته(هفته دولت پارسال تا هفته دولت امسال) است.
با بهره برداري ازاين طرح، سرعت گرم کردن نفت کوره به ويژه در فصل زمستان افزايش يافته و تانکرها مي توانند تا يک پنجم زمان قبلي، نفت کوره داخل مخازن تانکر را تخليه کنند.
افزايش طول عمرتاسيسات، افزايش کيفيت نفت کوره، همچنين کاهش خوردگي درسامانه و از بين بردن آب درنفت کوره، از ديگرمزيت هاي اجراي اين طرح به شمار مي روند.
اين طرح باصرف هزينه 120 ميليارد ريال دربخش زيرساخت ها و 127 ميليارد ريال براي خريد، نصب و اجرا به وسيله پيمانکاران توانمند ايراني انجام شده است.
رونمايي از نسل جديد کارتخوان ها
يکي ديگر از اقدام هاي اساسي شرکت ملي پخش دربازه زماني هفته دولت پارسال تا هفته دولت امسال، رونمايي ازنسل جديد کارتخوان هاي سوخت است.
دراين اقدام مهم که ابتداي تابستان امسال دريکي ازجايگاه هاي غرب تهران (جايگاه آزادي) رخ داد، سه هدف مهم در نظرگرفته شده است.
1) استفاده از کارت سوخت خودروها
2) تسهيل در پرداخت هزينه ازسوي مشتريان
3) کاهش هزينه هاي دولت
پرداخت آني هزينه سوخت از طريق کارت هاي بانکي عضو شبکه شتاب بدون دخالت نيروي انساني و پرداخت برخط (آنلاين) هزينه از طريق تلفن همراه از ويژگي هاي مهم نسل جديد کارتخوان ها به شمار مي آيند.
با بهره برداري از نسل جديد کارت خوان هاي عرضه سوخت، همه نازل ها درسراسر کشوربه سامانه دريافت سوخت وپرداخت وجه به صورت هم زمان مجهز مي شوند تا شهروندان با استفاده از کارت هاي بانکي يا از طريق موبايل، پرداخت هاي خود را انجام دهند.
فناوري ايجاد شده روي کارتخوان هاي جديد،قابليت توزيع سوخت و انجام عمليات بانکي را دارد و به زودي همه نازل ها به سامانه دريافت سوخت و پرداخت همزمان مجهز مي شوند.
نسل جديد کارتخوان ها،هزينه هاي تامين، نگهداشت وپشتيباني راازدوش دولت حذف خواهد کرد.
بدون ترديد فعاليت هاي ديگري نيز در حوزه توزيع سوخت انجام مي شود تا اين چرخه، لحظه اي از حرکت باز نايستد؛ همه اين فعاليت ها تنها يک هدف را دنبال مي کنند و آن ارائه خدماتي مطلوب به مردم است. مردمي که قدردان تلاش هاي بي وقفه کارکنان شرکت ملي پخش هستند.