اين پالايشگاه که سيزدهمين و آخرين پالايشگاه اين ميدان مشترک گازی به شمار می آمد، لقب ایرانی ترین پالايشگاه پارس جنوبی را به خود اختصاص داده است و پس از طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبی که در آينده نزديک تکميل و گاز برداشتی آن به ديگر پالایشگاه های موجود ارسال می شود، ديگر پالايشگاهي در پارس جنوبی ساخته نخواهد شد. طبق اعلام محمدحسین متجلی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس، یکی از مشخصه های پالایشگاه فاز 14 سرعت راه اندازی واحدهای فرایندی و فراورشی در مدت زمان محدود است. برای کل طرح فاز 14 پارس جنوبی 5.2 میلیارد دلار سرمایه گذاری صورت گرفته که 2.7 میلیارد دلار آن به پالایشگاه خشکی اختصاص یافته است.
آخرین فاز پارس جنوبی
در وزارت نفت دولت سیزدهم روند توسعه و بهره برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی به عنوان آخرین فاز ایران در این میدان مشترک شتاب گرفت. فاز ۱۱ پارس جنوبی که از ابتدای توسعه میدان مشترک پارس جنوبی بلاتکلیف مانده بود و با وجود اجرای برجام و انعقاد قرارداد توسعه آن با شرکت توتال فرانسه و سی ان پی سی چین، با بدعهدی شرکت های خارجی همچنان کاری برای توسعه آن انجام نشده بود، اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، فرآیند توسعه آن از سوی شرکت های ایرانی شتاب گرفت تا در این دوره و طی ماه های اخیر شاهد سرنوشتی متفاوت باشد. در فاز اوليه برداشت از اين ميدان که با نصب سکو انجام شد، توليد گاز به 15 ميليون مترمکعب در روز خواهد رسيد و پیش بینی می شود با ساخت و نصب سکوی بعدی و حفاري چاه ها، تکميل فاز 11 که گامي مهم برای کشور در مسير دستيابی به استقلال انرژي و ثبات ژئوپليتيک است، ظرفيت توليد گاز پارس جنوبی به طور خیره کننده ای افزايش يابد. با تکميل اين فاز و نصب سکوی دوم که البته در حال ساخت است، روزانه 56 ميليون مترمکعب گاز، 50 هزار بشکه ميعانات گازی و 750 تن گوگرد در روز توليد خواهد شد؛ اين خروجي به تأمين نيازهای مصرف داخلی ايران و تغییرجایگاه کشور به عنوان يک صادرکننده مهم منطقه ای کمک خواهد کرد. با نصب موفقیت آمیز نخستین سکوی فاز ۱۱ پارس جنوبی که با تدبیر دولت سیزدهم انجام شد، تولید حداکثری گاز از این میدان مشترک سه سال زودتر انجام خواهد شد.در فاز اولیه برداشت از این میدان که با نصب این سکو انجام شد، تولید گاز به ۱۵ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید و پیش بینی می شود با ساخت و نصب سکوی بعدی و حفاری چاه ها، تکمیل فاز ۱۱ که گامی مهم برای کشور برای دستیابی به استقلال انرژی و ثبات ژئوپلیتیک است، ظرفیت تولید گاز پارس جنوبی به طور خیره کننده ای افزایش یابد. وزیر نفت در این زمینه به درآمدزایی سالانه ۵ میلیارد دلاری از فاز ۱۱ پارس جنوبی اشاره می کند و محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز جابه جایی سکوی فاز ۱۱ پارس جنوبی را از نظر اجرایی، عملیاتی و پیچیدگی در طول تاریخ صنعت نفت ایران، منحصربه فرد و بی نظیر خوانده است.
بهار دیپلماسی انرژی
توسعه دیپلماسی انرژی و همکاری های ایران با کشورهای مختلف به عنوان یکی از برنامه های وزارت نفت دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفت و منتج به دستاوردهای مختلفی شد. وزارت نفت دولت سیزدهم در طی 29 ماه عمر خود تلاش کرده است با بهره گیری از دیپلماسی انرژی، زمینه لازم را برای کاهش محدودیت بین المللی علیه ایران فراهم سازد و در این مسیر تیم دیپلماسی صنعت نفت ایران با تکیه برمنابع عظیم نفت و گاز برای ایجاد نقش آفرینی بیشتر در بازارهای جهانی از سیاست تقابل مسیر تعامل را با کشورهای دوست پیشه کرده که حاصل جمع آن تنها در یک نمونه مهم رشد صادرات نفتی ایران بوده است که از جمله می توان به تعامل با کشورهایی از جمله روسیه، عراق، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، آمریکای لاتین، چین، عمان، تاجیکستان، ژاپن و... اشاره کرد. افزون بر آن وزارت نفت دولت سیزدهم با بهره گیری از دیپلماسی انرژی، شرایط لازم را برای کاهش انسداد بین المللی در عرصه تجارت جهانی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی فراهم ساخته و در این راه با تکیه برمنابع عظیم نفت و گاز، نقش آفرینی بیشتر در بازارهای جهانی ایفا کرده است.
همانطور که یکی از سیاست های اصلی دولت فعالیت و کار یعنی دولت سیزدهم در موضوع سیاست خارجی ایجاد بستری مناسب برای تعامل و گفت و گو به ویژه با کشورهای منطقه و دوست است، وزارت نفت نیز به تبعیت از این موضوع به جای سیاست تقابل، راهکار تعامل با کشورهای مختلف را در پیش گرفته و در این مسیر طی گذشت بیش از دو سال از عمر دولت دستاوردهای ارزشمندی رقم زده است.
افزایش صادرات
* بدودن تردید افزایش صادرات نفت خام و میعانات گازی کشور و دستیابی به رکورد بالاترین رقم صادرات از سال 1397 و آغاز تحریم های ظالمانه تاکنون مهم ترین اتفاقی است که با گسترش و احیای دیپلماسی انرژی از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم در وزارت نفت رقم خورده است. از دیگر موارد نیز می توان به افزایش 40 درصدی وصول درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام میعانات گازی، گاز طبیعی و محصولات پتروشیمی،افزایش 22 درصدی حجم صادرات گاز طبیعی کشور اشاره کرد. همچنین امضای 8 قرارداد به مبلغ 9.3 میلیارد دلار با هدف توسعه 4 میدان مستقل و 4 میدان مشترک و امضای 18 تفاهم نامه با هدف توسعه میدان های نفت و گاز به ارزش 69.3 میلیارد دلار نیز گویای تلاش های وزارت نفت در جذب سرمایه و تکنولوژی با بهره گیری از دیپلماسی انرژی است.
همکاری های منطقه ای
در بخش همکاری های منطقه ای و فرامنطقه ای نیز باید از وصول 2.7 میلیارد دلار مطالبات معوق از عراق، تشکیل کارگروه مشترک نفتی وزارتخانه های نفت ایران و عراق، اجرایی شدن عملیات پالایش فراسرزمینی در ونزوئلا و صدور نخستین محموله کاتالیست ایرانی به روسیه یاد کرد.
صدور خدمات فنی و مهندسی
توافق با عمان برای تشکیل کارگروه مشترک توسعه میدان هنگام، تفاهم برای صادرات تجهیزات و خدماتی فنی – مهندسی و تجارت فرآورده های نفتی و محصولات پتروشیمی، امضای قرارداد ساخت پایانه صادرانی نفت خوزه از سوی شرکت پتروپارس، بازسازی و نوسازی مجتمع تولید آمونیاک در ونزوئلا و تجهیز 5 ایستگاه تقویت فشار ونزوئلا ازسوی شرکت دانش بنیان ایرانی نیز از دستاوردهای وزارت نفت دولت سیزدهم در بخش دیپلماسی انرژی است که با هدف صدور خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشورها پایه ریزی و تبیین شده است.
بهره برداری از طرح های جدید
سال گذشته از ۱٢ میلیارد دلار پروژه نیمه تمام نفتی بهره برداری شده و امسال نیز ۱٥ میلیارد دلار پروژه نیمه تمام به بهره برداری می رسد که افزایش تولید گاز، نفت و فرآورده های نفتی را رقم خواهد زد.
از جمله این طرح ها می توان به بهره برداری از پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی اشاره کرد که ۵۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت فرآورش گاز کشور افزود. میدان مشترک فاز ۱۱ پارس جنوبی، فاز نخست میدان نفتی آزادگان جنوبی بخش دیگری از آنهاست. وزارت نفت، افزون بر پیگیری میدان های نفتی که توسعه آنها معطل ماند، اجرای فعالیت های توسعه ای ميادين نفتی و گازی را كه قرارداد آنها پيش از اين منعقد شده بود، هم آغاز کرد که از آن جمله می توان به پایدار غرب و آبان با كنسرسيومي متشكل از شرکت های خارجی و داخلي سپهر و جفير با شركت ايرانی، چشمه خوش، پايدار شرق و دالپری با كنسرسيوم خارجی و داخلی، توسعه تكميلی ميدان آزادگان جنوبی (فاز یک) با شركت پتروپارس، توسعه ميدان مشترك فرزاد با شركت پتروپارس و توسعه ميدان گازي بلال با شركت پتروپارس اشاره کرد. همچنین قراردادهای توسعه ای شامل توسعه و بهره برداری میدان سهراب (امضای قرارداد با شرکت انرژی دانا در بهمن 1400)، امضای قرارداد توسعه فاز دوم لایه نفتی میدان مشترک پارس جنوبی در اسفند 1400 با مشارکت شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی و یک شرکت خارجی، امضای تفاهمنامه مرحله دوم توسعه میدان نفتی مسجدسلیمان با شركت ايراني گستر سینا در اسفند 1400، توسعه و بهره برداری ميدان مشترك ياران (ياران شمالي و جنوبي) با شركت داخلي (انعقاد قرارداد و تایید در شورای اقتصاد)، طرح بهبود بازیافت، افزایش تولید و بهره برداری از میدان کوپـال در لایه آسماری با مشارکت شركت خارجی و شرکت داخلي (در انتظار دریافت مصوبه شورای اقتصاد)، توسعه و بهره برداری ميادين پارسي و پرنج با شركت مپنا، انعقاد تفاهمنامه توسعه میادین نفتی دهلران و دانان با شرکت خارجي و انعقاد تفاهمنامه توسعه میادین گازی ارم و پازن با شرکت خارجی اشاره کرد.
نفت دوستدار محیط زیست
وجود ذخایر عظیم نفت و گاز در کشور، بهره برداری و توسعه آنها را به عنوان ثروتی عظیم به امری انکارناپذیر بدل ساخته است. با این حال نمی توان موضوع محیط زیست را به عنوان یکی دیگر از متغیرهای اصلی توسعه از نظر دور داشت؛ اگرچه هیچ مسیر توسعه ای بدون راهکار نیست و بدون شک می توان با در اختیار داشتن فناوری هایی، این راه را طی کرد تا ضمن توسعه از درآمدها و مواهب انرژی هم بی بهره نماند؛ از این رو آنچه به عنوان اصلی مهم در حوزه صنعت نفت به شمار می رود، غافل نبودن از موضوع حفاظت از محیط زیست است. شتاب بخشی به طرح های جمع آوری گازهای همراه از جمله سیاست های وزارت نفت دولت سیزدهم است؛ مسیری مهم که افزون بر ایجاد ارزش افزوده ای مناسب، آلودگی های زیست محیطی را هم کاهش خواهد داد. گزارش شرکت ملی نفت ایران حاکی از این است که در مجموع ۵ میلیارد دلار پروژه به منظور جمع آوری گازهای همراه تعریف شده است و تا پایان سال ۱۴۰۴ کل گازهای مشعل جمع آوری خواهند شد که درآمد ۲ میلیارد دلاری برای کشور به همراه خواهد داشت.
برای جمع آوری همه گازهای همراه و مشعل در سطح شرکت ملی نفت ایران، ظرفیت جمع آوری و فرآورش گازهای همراه و مشعل حدود ۲ میلیارد فوت مکعب معادل ۵۷ میلیون مترمکعب در روز در قالب پنج طرح بلندمدت با برگزاری ۱۴مزایده فروش برنامه ریزی شده است. سال ۱۴۰۱ به طور میانگین روزانه حدود ۱۱۳.۶ میلیون مترمکعب گاز همراه نفت در شرکت ملی نفت ایران تولید شد که از این مقدار، حدود ۶۵ درصد آن، معادل ۷۴.۶ میلیون مترمکعب در روز از طریق ایستگاه های تقویت فشار گاز و کارخانه های موجود، جمع آوری شد، حدود ۵ درصد، معادل ۵ میلیون مترمکعب در روز با راه اندازی پروژه های کوتاه مدت و بلندمدت جمع آوری شد و ارسال به مشعل حدود ۳۰ درصد کل گازهای تولیدی معادل ۳۴ میلیون مترمکعب در روز بود که تا پایان سال ۱۴۰۴ این مقدار نیزجمع آوری خواهد شد. افزون بر آن، روزانه ۳۷.۴ میلیون مترمکعب از گازهای جمع آوری شده به شبکه سراسری تزریق می شود.
توجه به نیروی انسانی
توجه به نیروی انسانی را می توان یکی از مهم ترین وعده های وزارت نفت دولت سیزدهم در آغاز استقرار آن دانست و امروزعملکرد معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت، حاکی از اقدام های متنوع و مهمی است که بخشی از آن در سر فصل های مطالبات کارکنان صنعت نفت قراردارد. معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت براساس جايگاه، نقش و ماموريت ذاتی خود همسو با اسناد و تكاليف بالادستي و چشم انداز، ماموريت و اهداف كلان صنعت نفت و با نگاهی واقع بينانه و توسعه گرا به سياست گذاری كلان، تنظيم گری، راهبری و كنترل، نظارت عاليه بر فرآيندها و رويه های حوزه منابع انساني پرداخته است و اقدام ها و برنامه های اجرايی از سوی مديريت های منابع انسانی در شركت های اصلی، فرعی، تابعه و ستاد وزارت نفت در حال پيگيری و اجراست.
بررسی عملکرد معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت حاکی از سرفصل های متنوعی درحوزه های مختلف بهداشت، درمان، مسائل رفاهی، مناطق عملیاتی، آموزش و... است.