عبور اوپک پلاس از 2023 با افزایش تولید

تولید نفت اعضای ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک (اوپک پلاس) پیش از آغاز کاهش عرضه روزانه دو میلیون و 200 هزار بشکه ای شماری از اعضای این ائتلاف برای سه ماه نخست 2024 با هدف تعادل بخشی به شرایط بازارهای جهانی نفت خام، در ماه دسامبر سال 2023 میلادی، روزانه 130 هزار بشکه افزایش یافت.

تازه ترین نظرسنجی مؤسسه پلاتس ازمسئولان صنعت نفت، تحلیلگران و اطلاعات کشتیرانی حکایت از آن دارد که تولید نفت خام ائتلاف اوپک پلاس در پی افزایش تولید عراق و تولیدکنندگان بزرگ آفریقایی عضو این ائتلاف، در ماه دسامبر سال 2023 میلادی با افزایش روزانه 130 هزار بشکه ای، به 42 میلیون و 730 هزار بشکه در روز رسید.

چشم انداز ضعیف با وجود تلاش اوپک پلاس

افزایش تولید نفت اوپک پلاس درماه دسامبر با وجود تلاش اعضا برای مقابله با چشم انداز ضعیف بازار رخ داد؛ این در حالی است که با کاهش تولید مجموع روزانه 2 میلیون و 200 هزار بشکه ای شماری از اعضای ائتلاف اوپک پلاس که از یکم ژانویه امسال به مدت سه ماه آغازشده است، عرضه اوپک پلاس کاهش خواهد یافت.

براساس این نظرسنجی، 13 عضو اوپک پلاس درماه دسامبر 2023، روزانه 27 میلیون و 980 هزار بشکه نفت تولید کرده اند که این رقم نسبت به ماه پیش از آن (نوامبر) 160 هزار بشکه افزایش را نشان می دهد، در حالی که 10 متحد غیراوپک در دوره مورد بررسی (دسامبر 2023)، روزانه 14 میلیون و 750 هزار بشکه نفت تولید کرده اند که نسبت به ماه نوامبر پارسال، 300 هزار بشکه در روز کاهش داشته است.

بنابراین نظرسنجی، عربستان همچنان تولید خود را در پایین ترین حد خود، از زمان شیوع ویروس کرونا حفظ و در دسامبر پارسال، روزانه 8 میلیون و 950 هزار بشکه تولید کرد، در حالی که روسیه تولید خود را روی رقم روزانه 9 میلیون و 430 هزار بشکه ثابت نگه داشته است؛ هر دو کشور، اکنون زیر سهمیه تولید خود و بر اساس تازه ترین توافق اوپک پلاس نفت عرضه می کنند.

عراق در پی افزایش تولید نفت منطقه کردنشین و مصرف بالای داخلی خود برای تولید برق، در دسامبر پارسال روزانه 60 هزار بشکه افزایش یافت.

درخواست برای اجرای سهمیه های سختگیرانه

منابعی به اس اند پی گلوبال، گفتند که عراق در ماه دسامبر پارسال روزانه چهارمیلیون و 350 هزار بشکه نفت و بالاتر ازسهمیه تولید روزانه چهار میلیون و 220 هزار بشکه ای خود عرضه کرده است و بی توجهی همیشگی این کشور به سهمیه اش، منجر به درخواست دیگر اعضا برای اجرای سهمیه های سختگیرانه شده است.

درهمین حال، نیجریه در دسامبر پارسال به دلیل افزایش صادرات و رفع مشکل پنج روزه پیش روی تولید در یکی از پروژه های شرکت فرانسوی توتال انرژی در بزرگ ترین تولیدکننده آفریقا (275 هزار بشکه در روز)، تولید خود را با 100 هزار بشکه افزایش، به یک میلیون و 530 هزار بشکه در روز رساند که اندکی بالاتر از سهمیه یک میلیون و 500 هزاربشکه ای تازه تعیین شده برای این عضو آفریقایی اوپک در سال 2024 میلادی است.

نیجریه، افزون بر افزایش صادرات نفت خام خود در ماه دسامبر 2023، حدود پنج میلیون بشکه نفت خام به پالایشگاه تازه ساز دانگوته (Dangote) در نزدیکی لاگوس عرضه کرد.

بر اساس این نظرسنجی، تولید نفت آنگولا در پی افزایش صادرات، در آخرین ماه میلادی سال 2023 میلادی با افزایش روزانه 50 هزاربشکه ای به یک میلیون و 180 هزار بشکه در روز رسید.

خروج آنگولا از اوپک پلاس

آنگولا از یکم ژانویه در پی اختلاف درباره سهمیه بندی که سبب به تاخیر افتادن آخرین نشست وزارتی اوپک پلاس در سال گذشته میلادی شد، تصمیم به غیرفعال کردن عضویت خود در این سازمان از یکم ژانویه سال 2024 میلادی گرفت.

قزاقستان، یکی دیگر از اعضای غیراوپک ائتلاف اوپک پلاس هم در دوره مورد بررسی، تولید نفت خام خود را به یک میلیون و 560 هزار بشکه در روز رساند که اندکی بالاتر از سهمیه روزانه یک میلیون و 550 هزار بشکه ای تعیین شده برای این کشور آسیای میانه است و بهبود صادرات به دنبال رفع اختلال پیش آمده برای عملیات بارگیری در مسیر اصلی صادراتی خط لوله «کنسرسیوم خزر» (CPC سی پی سی) بود.

کاهش های عمیق تر

عربستان سعودی متعهد شده است کاهش عرضه داوطلبانه روزانه یک میلیون بشکه ای را حفظ کند و تولید روزانه خود را تا سه ماه نخست سال 2024 میلادی روی رقم حدود 9 میلیون بشکه حفظ کند.

روسیه متعهد شده است صادرات داوطلبانه خود را از رقم میانگین ماه مه تا ژوئن 2023، روزانه 500 هزار بشکه کاهش دهد که شامل روزانه 300 هزار بشکه نفت خام و 200 هزار بشکه در روز فرآورده های نفتی خواهد بود.پس از سی وششمین نشست وزارتی این ائتلاف که از طریق ویدیو کنفرانس برگزار شد، به جز عربستان و روسیه چند عضو دیگر اوپک پلاس هم مانند عراق، امارات متحده عربی، کویت، الجزایر، قزاقستان و عمان با هدف کمک به تقویت بازارهای جهانی نفت خام، از کاهش عمیق تر درمجموع روزانه 696 هزار بشکه در سه ماه نخست سال 2024 میلادی خبر دادند.

با این حال، کاهش تولید امارات متحده عربی از خط پایه تولید بالاتری خواهد بود، زیرا پیش تر با توجه به برنامه های افزایش ظرفیت تولید نفت این کشور در این باره مذاکره کرده بود.از سوی دیگر، سهمیه های تولید نیجریه و جمهوری کنگو به دلیل ناتوانی در تولید مطابق سهمیه تولید تعیین شده طی دو سال گذشته، کاهش داده شد.وزیران نفت و انرژی عضو ائتلاف اوپک پلاس گفته اند که در صورت لزوم آماده اند پیش از نشست برنامه ریزی شده بعدی خود در یکم ژوئن (12 خردادماه) در وین (دبیرخانه دائمی اوپک)، کاهش تولید را تعمیق کنند.

اعضای اوپک پلاس با پایبندی 113.31 درصدی در نوامبر2023 میلادی، به مقدار قابل توجهی کمتر ازسهمیه های تولید این ائتلاف باقی مانده است. تولید اعضای این ائتلاف تاکنون 907 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.هدف اعضای ائتلاف اوپک پلاس برای کاهش عرضه، جبران کاهش تقاضای فصلی نفت خام و تثبیت بازار بی ثبات نفت تحت تأثیر شاخص های ضعیف اقتصادی جهانی با کاهش تولید است که تولید نفت خام اوپک را بسیار پایینتر از سطح پیش از شیوع ویروس عالم گیر کرونا نگه داشته است.کل تولید اوپک پلاس از ژانویه سال 2024 میلادی تحت تأثیر پیوستن برزیل به این ائتلاف و خروج آنگولا قرار می گیرد.نظرسنجی پلاتس، تولید سرچاه را اندازه گیری می کند وبا استفاده از اطلاعات مقام های صنعت نفت، بازرگانان وتحلیلگران، همچنین بررسی داده های کشتیرانی، ماهواره و موجودی اختصاصی، جمع آوری شده است.

منبع: نشریه پلاتس

مترجم: امیر دشتی