با شناسایی 6 مخزن در مناطق نفت خیز جنوب رقم خورد
قابلیت تولید 250 هزار بشکه نفت
مشعل هرگاه از بهبود تولید و صادرات نفت در وزارت نفت دولت سیزدهم سخن به میان می آید، شاخص سهم 80 درصدی در تولید نفت خام ایران رخ می نماید که شرکت ملي مناطق نفت خیز جنوب آن را رقم زده است؛ موضوعی که رامین روغنیان، مدیر امور فنی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، در تشریح آن به «مشعل» می گوید: مجموعه فعالیت های مطالعاتی در دوسال گذشته، به شناسایی ظرفیت تولید بالاتر در 6 مخزن اهواز بنگستان، منصوری بنگستان، آبتیمور، گلخاری، بالارود و منصورآباد بنگستان به میزان 250 هزار بشکه در روز شده است؛ این میزان بیش از 7 درصد ظرفیت تولید کنونی میدان های شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب است. با اضافه شدن این میزان، تولید بالقوه مخازن و ظرفیت بالقوه تولیدی مخازن (PGC) از رقم کنونی 3 هزار و 400 بشکه در روز به 3 هزار و 650 بشکه در روز افزایش می یابد که دستاوردی بزرگ برای صنعت نفت کشور به شمار می آید.
به گفته وی، در صورت تامین الزام های تولیدی این مخازن و تولیدی شدن این ظرفیت، با فرض قیمت هر بشکه نفت 80 دلار، سالانه هفت میلیارد دلار به درآمد ارزی کشور افزوده می شود.
شرح گفت وگو با روغنیان را در ادامه می خوانید.
شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در افزایش توان و بهبود شرايط تولید نفت خام، این شرکت چه دستاوردهای تولیدی در دو سال گذشته داشته است؟
مهم ترین وظیفه شرکت های تولیدی/توسعه ای مانند شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، تولید و افزایش توان تولید نفت و گاز است. به طور کلی، افزایش تولید مستلزم وجود ظرفیت تولید در مخازن و ارائه برنامه برای احداث تاسیسات فرآورشی لازم، همچنین حفاری چاه های جدید و تعمیر چاه های موجود است. به بیان دیگر، تکمیل زنجیره سه گانه هدایت سیالات در مخزن، چاه و تاسیسات لازمه تداوم و افزایش تولید به شمار می روند که خوشبختانه در دو سال گذشته در هر سه بخش فعالیت های بسیار خوب و قابل دفاعی انجام شده است.
پیش از ارائه دستاوردهای تولیدی در مناطق لازم است چهار مفهوم اصلی مرتبط با شاخص تولید را بیان کنم. اولین مفهوم، ظرفیت بالقوه تولیدی مخازن یا به اصطلاح PGC است که بر اساس مطالعات انجام شده روی مخازن تعیین می شود. این رقم نشان دهنده میزان تولید روزانه هر مخزن با فرض تامین تمام الزام های تولیدی آن است که هر ساله از سوی اداره ارزیابی مخازن بازبینی و اعلام می شود. مفهوم بعدی، برنامه ظرفیت تولید است که در آن میزان تولید هر مخزن با توجه به پیش بینی تامین واقعی الزام های تولیدی آن مانند ظرفیت تاسیسات و برآیند فعالیت های افزایشی و میزان کاهش های سالانه تعیین می شود. این رقم هر ساله از سوی اداره مهندسی بهره برداری در قالب برنامه ای تولیدی سالانه و پنج ساله ارائه می شود. مفهوم سوم ظرفیت تولید واقعی است که بر اساس تحقق واقعی برنامه ها در یک سال گزارش می شود. چهارمین مفهوم تولید واقعی است که مجموع دبی تولید واقعی انجام شده در همه چاه های تولیدی است.
تولید واقعی حاصل کسر مجموع کاهش ها (از جمله کاهش های مهندسی و عملیاتی و کاهش های تکلیفی) از ظرفیت تولید واقعی است.
پس برای ارزیابی عملکرد هر شرکت بالادستی نفتی باید حداقل شاخص های تولیدی در چهار مفهوم ذکر شده به همراه میزان تامین الزامات آنها، البته در حیطه اختیارات آن شرکت بررسی شوند. اینکه بر حیطه اختیارات تاکید دارم این است که متاسفانه برخی الزام های تولیدی/ توسعه ای از حدود اختیارات شرکت تولیدی/توسعه ای خارج است. از جمله این موارد در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب می توانم به مساله تامین گاز مورد نیاز برای تزریق در میدان های نفتی، صدور مجوز برای حفاری و تعمیر چاه، صدور مجوز برای تامین کالاهای مورد نیازحفاری، احداث الزام های تاسیساتی و تامین مالی انجام فعالیت های لازم اشاره کنم که در ادامه به تشریح آنها خواهم پرداخت. یکی از فعالیت های بسیار مهم بخش بالادستی در مدیریت امور فنی تعیین ظرفیت های تولیدی یا PGC در میدان های مختلف است. در واقع اساس تمامی برنامه های تولیدی اعدادPGC است. برای تعیین ظرفیت تولید مخازن، مجموعه ای از فعالیت های مطالعاتی در بخش های مختلف پتروفیزیک، زمین شناسی، مهندسی بهره برداری و مهندسی مخازن صورت می گیرد و بر اساس بررسی عملکرد مخازن و شبیه سازی ظرفیت های تولیدی مخازن تعیین می شوند.
اقدام های مورد اشاره که در این مقطع انجام شد، چه نتایجی در پی داشت؟
مجموعه فعالیت های مطالعاتی در دو سال گذشته، به شناسایی ظرفیت تولیدی بالاتر در 6 مخزن اهواز بنگستان، منصوری بنگستان، آبتیمور، گلخاری، بالارود و منصور آباد بنگستان به میزان 250 هزار بشکه در روز منجر شده که این میزان بیش از 7 درصد ظرفیت تولید کنونی میادین شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب است. در صورت تامین الزام های تولیدی این مخازن و تولیدی شدن این ظرفیت با فرض قیمت هر بشکه نفت 80 دلار، سالانه 7 میلیارد دلار به درآمد ارزی کشور اضافه می شود.
با اضافه شدن 250 هزار بشکه در روز به ظرفیت تولید بالقوه مخازن، میزان PGC از رقم کنونی 3 هزار و 400 بشکه در روز به 3 هزارو 650 هزار بشکه در روز افزایش داده شده است که دستاورد بسیار بزرگی برای صنعت نفت کشور به شمار می آید.
البته روند کشف ظرفیت های جدید تولیدی در مخازن حسب شرح وظایف ادارات مدیریت فنی ادامه دارد و به محض قطعی شدن ظرفیت های جدید، نتایج و دستاوردهای آن اعلام می شود. همچنین برنامه پنج ساله مطالعاتی مخازن تهیه شده است که در آن بخشی از مطالعاتی که به دلیل کمبود نیروی انسانی امکان انجام آنها در مناطق وجود ندارد، برون سپاری می شوند.