پالایشگاه ستاره خلیج فارس: دستیابی به پیش بینی قیمت های جهانی
پالایشگاه ستاره خلیج فارس، جوان ترین پالایشگاه کشور به شمار می رود که با تکیه بر توان داخلی ساخته شده است. ساخت این پالایشگاه با ۷۰۰ هکتار مساحت از سال ۱۳۸۵ آغاز شد که و در پایان سال ۱۳۹۷ سه فاز نخست آن به بهره برداری رسید و اکنون بزرگ ترین پالایشگاه میعانات گازی در جهان به شمار می رود. این پالایشگاه توانسته است در بیست و پنجمین سال رتبه بندی شرکت های برتر کشور مقام دوم را از آن خود کند.
از دیگر دستاوردهای پالایشگاه ستاره خلیج فارس، دستیابی به سیستم هوشمند back calculate ابداعی در این شرکت و الگوریتم Arima است که با این روش توانسته نسبت به پیش بینی روند قیمت های جهانی آگاه باشد و بتواند با تحلیل های روزانه بازارهای مختلف در سراسر جهان، دو اصل اساسی جذب مشتریان جدید و حفظ آنها را به معنای واقعی اجرا و کسب رضایت آنان را همواره دنبال کند.
این پالایشگاه با گسترش نقش مشتریان بین المللی خود در ایفای مسؤولیت های اجتماعی، همواره بر توسعه جوامع محلی تاکید دارد و ساخت بیمارستان 264 تختخوابی را در مجتمع آموزشی، درمانی و پژوهشی پیامبر اعظم اجرایی کرده است. این بیمارستان 2800 مترمربع زیربنا دارد و در 7 طبقه به اجرا درآمده است. اکنون مصوبات لازم برای ادامه روند ساخت بیمارستان نفت ستاره خلیج فارس که به کندی پیش می رفت، به تصویب رسیده و مناقصات آن در شرف برگزاری است تا ساخت این مجموعه عظیم درمانی تسریع یابد.
3 میلیون قلم کالای ایرانی در پالایشگاه های فراسرزمینی
صدور خدمات فنی و مهندسی ایرانی یکی از اولویت های وزارت نفت است و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران تاکنون حدود 3 میلیون قلم کالا و تجهیز پالایشی را به کشورهای مختلف صادر کرده است.
این شرکت در حوزه پیشبرد پروژه های پالایشی و پتروپالایشی و ارتقای پالایشگاه های فعلی در سال گذشته جلساتی را با سهامداران و مدیران عامل شرکت های پالایشی در کشور برگزار و تکلیف کرده که طرح جامعی را برای تثبیت ظرفیت به همراه کیفی سازی محصولات تولیدی تدوین و اجرایی کنند. روند تولید نفت خام در کشور به سمت تولید نفت خام سنگین است، در نتیجه در حوزه کاهش تولید و کیفی سازی تولید نفت کوره نیز برنامه هایی را در نظر گرفتیم.
احداث واحدهای پالایشی ذیل طرح جامع نیاز به اخذ لایسنس داشت که این نیازمندی با کمک پژوهشگاه صنعت نفت، شرکت های دانش بنیان و منابع خارجی تامین شد. در حوزه تامین مالی پروژه ها نیز تکلیف کردیم که برخی پالایشگاه ها به میزان 30 درصد از سود پالایشی خود را به این پروژه ها اختصاص دهند.
در قانون بودجه 1402 نیز این پیشنهاد دولت به تصویب مجلس رسید که 40 درصد از عواید سود پالایشی به اجرای پروژه های کیفی سازی پالایشگاه ها اختصاص یابد و به موازات آن، شاخص کیفی فراورده ها نیز مدنظر قرار می گیرد و بسته به میزان تعهد پالایشگاه ها به کیفی سازی، در ارائه تخفیف 5 درصدی در خوراک آنها عمل می شود. این تکلیفات قانونی در بلندمدت به نفع خود سهامداران است.
در کنار پروژه های ارتقا و کیفی سازی پالایشگاه های فعلی، ما احداث پالایشگاه ها و پتروپالایشگاه های جدید را نیز در دستور کار داریم. پروژه هایی در گذشته مطرح بودند که به آسیب شناسی آنها پرداختیم. به طور مثال یکی از این طرح ها، پروژه مهر خلیج فارس بود که مشکلاتی را در حوزه تامین سرویس های جانبی، زمین، اتصال به شبکه خط لوله و... با پالایشگاه ستاره خلیج فارس داشت. به لطف خدا با پیگیری های انجام شده این مشکلات برطرف شده تا پروژه مهر خلیج فارس با سرعت بالاتری به پیشرفت ادامه دهد.
برخی طرح های پالایشی با خوراک نفت خام نیز از گذشته وجود داشتند که نیاز بود مجوز خوراک آنها تامین یا الگوی طراحی آنها به سمت پتروپالایشگاه ها هدایت شود که این کار نیز انجام شد. پالایشگاه خوزستان و شهید سلیمانی (هرمز سابق) از جمله این طرح ها بودند.
عملیات اجرایی پتروپالایشگاه شهید سلیمانی
پتروپالایشگاه شهید سلیمانی،ازجمله طرح هایی است که طرح احداث آن در دولت سیزدهم رقم خورد و متولی آن، یعنی وزارت نفت نیز با رویکرد فاصله گیری از خام فروشی بر آن تمرکز کرده است.
هم اکنون مطالعات امکان سنجی پتروپالایشگاه شهید سلیمانی انجام شده است. برای تامین مالی این پروژه در ابتدا مجموعه ای از بانک ها اقدام کردند و حرکت به سمتی است که برای احداث آن شرکتی ثبت و فرایند اجرایی آغاز شود.
فرایند طولانی تامین مالی پروژه از سویی بانک ها و ضرروت دریافت مجوزهای لازم برای انجام این مهم از سوی دیگر موجب شد تا شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران، شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت را به عنوان مجری طرح انتخاب و در مسیر اجرایی کردن احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی گام بردارد.
عملیات اجرایی پتروپالایشگاه شهید سلیمانی در 4 فاز تعریف شده که یک فاز شامل احداث یوتیلیتی، دو فاز شامل احداث واحدهای فرایندی و یک فاز نیز برای احداث واحد پتروشیمی در نظر گرفته شده است.
آخرین وضعیت 4 پتروپالایشگاه
افزون بر طرح احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی، احداث چهار طرح پتروپالایشی مهر خلیج فارس، آدیش جنوبی، خوزستان و مروارید مکران نیز در قالب 13پروژه پتروپالایشگاهی در دولت سیزدهم و وزارت نفت این دولت کلید خورده است.
با توجه به حل مشکلات پالایشگاه مهر خلیج فارس (با ظرفیت120هزار بشکه میعانات گازی) و تسهیلاتی که قانون بودجه برای تامین مالی آن در نظر گرفته، انتظار می رود اجرای این پروژه نیز سرعت گیرد. بخشی از خرید تجهیزات این پروژه انجام شده و به حدود 56 درصد پیشرفت فیزیکی رسیده است.
پروژه پتروپالایشی آدیش جنوبی با ظرفیت 60 هزار بشکه میعانات گازی در سیراف نیز با 66 درصد پیشرفت وضعیت مناسبی دارد و پایان سال 1402 زمان بهره برداری از آن اعلام شده است.
پتروپالایشگاه 180 هزار بشکه ای خوزستان نیز از دیگر طرح هایی به شمار می رود که با روی کار آمدن دولت سیزدهم به احیای آن اقدام شده است.سند زمین برای احداث این پتروپالایشگاه و همچنین مجوز تامین خوراک آن آماده است، ضمن اینکه پیش نویس فنی طرح مزبور آماده و پیشنهادهای فنی آن در خصوص نحوه تامین خوراک، احداث خط لوله و امکانات مورد نیاز در بندر صادراتی ماهشهر ارائه شده است. انتظار می رود امسال با تعیین تکلیف در خصوص احداث این پتروپالایشگاه به سمت عملیاتی شدن گام برداشته شود.
مدیرعامل پتروپالایشگاه خوزستان تعیین شده و دولت و وزارت نفت مصمم هستند که احداث این پتروپالایشگاه را در کنار پتروپالایشگاه شهید سلیمانی پیش ببرند.
پروژه پتروپالایشگاه مروارید مکران با ظرفیت پالایش300 هزار بشکه نفت خام نیز دیگر پتروپالایشگاهی است که وزارت نفت دولت سیزدهم به احداث آن اهتمام دارد. برای اجرای این طرح، نقدینگی از محل فروش نفت خام پیش بینی شده است. ستاد اجرایی فرمان امام و بانک ملت، این طرح را با هم پیش می برند. هم اکنون زمین احداث پتروپالایشگاه مروارید مکران تسطیح و برخی مخازن آن نیز ساخته شده است.
حمایت از شرکت های دانش بنیان
سال 1401 از سوی رهبر معظم انقلاب، سال «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» نامگذاری شد. با توجه به چندوجهی بودن این شعار ارزشمند، دولت سیزدهم نیز با تمرکز بر آن، دستگاه های اجرایی را در بخش های ستادی و عملیاتی موظف به آن کرد تا در همسویی با این شعار و تحقق آن گام بردارند و تعامل بیش از پیش با شرکت های دانش بنیان در دستور کار قرار گیرد.
شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی که شرکتی مادر تخصصی در وزارت نفت به شمار می آید، از این قاعده مستثنا نماند و سوار بر این موج، به منظور تعامل هرچه بیشتر با شرکت های دانش بنیان در مسیر پیشبرد اهداف عالیه، تلاش های بسیار انجام داد. این شرکت با نگاه حمایت از شرکت های دانش بنیان و استفاده از توانمندی آنها که همواره مورد تاکید و تایید در دولت سیزدهم بوده و است، تعامل بسیاری را با شرکت های دانش بنیان در دستور کار قرار داده که انعقاد تفاهمنامه های پژوهشی با پنج شرکت دانش بنیان به منظور هوشمندسازی، ساخت ربات ها، تجهیزات سامانه هوشمند، حمایت از تولید برج های نور و تجهیزات کارت خوان سامانه هوشمند سوخت، مصداق های عینی آن هستند. از دیگر حمایت های این شرکت در تعامل با شرکت های دانش بنیان می توان به امضای تفاهمنامه با 17 شرکت توانمند دانش بنیان به ارزش 75 میلیون دلار و رونمایی از دستگاه سولفورزدایی از مازوت و سوخت امولسیونی و دستگاه جداسازی روغن از پساب به منظور کاهش آلایندگی محیط زیست و جلوگیری از آلودگی هوا اشاره کرد.
تولید کاتالیست در مجموعه شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با همکاری و تعامل شرکت های دانش بنیان، دستاورد دیگری از این نگاه حمایتی است. کاتالیستی ایرانی که با تکیه بر توان علمی و تخصصی پژوهشگران ایرانی ساخته شده است و در پالایشگاه امام خمینی(ره) شازند به کار گرفته می شود.
تبدیل وضعیت ایثارگران
تبدیل وضعیت ایثارگران در دستگاه های دولتی براساس مصوبات مجلس،تکلیف مهمی برای دستگاه های اجرایی و وزارتخانه ها از جمله وزارت نفت به شمار می آید. پیرو این تکلیف، چهار شرکت اصلی این وزارتخانه از جمله شرکت ملی پالایش و پخش مکلف شدند تا بسترهای لازم را برای عملیاتی کردن بند «و» و بند «د» با هدف تبدیل وضعیت ایثارگران آماده کنند.
بر همین اساس، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران طی یک سال گذشته، تبدیل وضعیت ایثارگران رسمی را به استناد بند (و) و بند (د) قانون بودجه در دستور کار قرار داده است. براساس این دو بند قانونی، 4هزار و 425 نفر جذب شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران می شوند. با توجه به اقدام های انجام شده در این شرکت، تاکنون براساس بند (و) 964 نفر و براساس بند (د) نیز از 3 هزار و 461 نفر، یکهزار و 323 تبدیل وضعیت شده اند و 2 هزار و 128 نفر نیز در مراحل مختلف برای طی این روند قرار دارند.