تدوین دستورالعمل شرایط اضطراری مقابله با بیماری های واگیردار با توجه به تاثیراتی که می تواند در تمامی فرایندها، رویکردها و فعالیت های درون و برون سازمانی از جمله امر مهم تولید داشته باشد، برحسب راهبردها و خط مشی شرکت پالایش نفت بندرعباس برای پیشگیری و مقابله و همچنین تنظیم فرایندها در مواقع شیوع چنین بیماری هایی یک الزام است. در این دستورالعمل، تشکیل کمیته های تصمیم گیری، توجه به رسالت اصلی شرکت در امر تولید، تامین سلامت کارکنان، آموزش و اطلاع رسانی های بهداشتی، برنامه ریزی در خصوص اقدامات و زیرساخت های لازم بهداشتی، مراقبتی و کنترلی لازم، پیگیری و برنامه ریزی برای اجرای طرح ها، برنامه های تعمیراتی و ایجاد شرایط پایدار واحدهای عملیاتی از مهم ترین محورهای در نظر گرفته شده است.
در دوران کرونا رعایت پروتکل ها در این پالایشگاه تا چه حد بود و اگر کسی به این بیماری مبتلا می شد، روند درمان و راه های جلوگیری از سرایت آن به دیگران چگونه بود؟
به منظور عملکرد موثر و به موقع در اجرای برنامه های کنترلی، همزمان با شیوع بیماری کووید 19 در سطح کشور، ستاد پیگیری و پیشگیری از سرایت ویروس کووید 19 در پالایشگاه نفت بندرعباس راه اندازی و تصمیمات لازم برای اجرای اقدامات مراقبتی مناسب برای حفظ سلامت کارکنان و همچنین جلوگیری از خلل در تولید در این کمیته اتخاذ شد. در این ستاد که مدیران ارشد و روسای شرکت حضور داشتند، بر اساس دستورالعمل ها و بخشنامه های وزارت بهداشت و درمان کشور و همچنین سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت و رصد گزارش های میدانی از سطح پالایشگاه، تدابیر لازم در سه محور مدیریتی، بهداشتی و برنامه های آموزشی و آگاه سازی اتخاذ شد.
تولید آب ژاول با توجه به ظرفیت های پالایشگاهی برای ضدعفونی کردن اماکن و ساختمان ها در پالایشگاه و شهرک مسکونی مروارید، اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی و کاهش ترددها در پالایشگاه با تعطیلی کارکنان روزکار و استفاده حداقلی از نیروها در بخش های حساس و ضروری، تعیین کارکنان دارای بیماری زمینه ای بر اساس معاینات دوره ای و اعطای مرخصی به آنان، تعطیلی جلسات، سمینار ها و برگزاری جلسات اضطراری با سازمان ها، ادارات و نهادها به صورت ویدئو کنفرانس، استقرار کانکس بهداری قبل از گیت ورودی برای ارجاع موارد مشکوک و اطمینان از سلامت کارکنان، توزیع ماسک، دستکش و مایع ضد عفونی در بین کارکنان از تصمیم های اتخاذ شده در حوزه اقدامات مدیریتی بود.
یکی از مهم ترین کارها، شناسایی بیماران و جداسازی آنان از دیگران بود که برای این منظور، واحد تریاژ در درمانگاه نیز راه اندازی شد و در این واحد، افرادی که با علایم مشکوک مراجعه می کردند، اقدامات اولیه برای آنها انجام می شد و با هماهنگی های صورت گرفته، تعدادی خانه در شهرک مسکونی شرکت برای اسکان افراد دارای علامت در نظر گرفته شد. همچنین برای کسانی که در قرنطینه بودند، خدماتی مانند خرید منزل و تهیه دارو با هماهنگی با امور منازل انجام می شد تا نیازی به خروج افراد بیمار و خانواده های آنان از منزل نباشد.
یکی از اقدامات شاخصی که با تلاش همکاران در مرکز درمانی شرکت صورت گرفت، پیگیری روزانه وضعیت بیماران در قرنطینه بود که پس از تماس با آنان، گزارش کامل وضعیت درمانی او در گروه هایی که برای این منظور تشکیل شده بود، ثبت می شد و این گزارش به اطلاع پزشکان می رسید و در صورت مشاهده افزایش شدت علایم، از فرد بیمار خواسته می شد با رعایت دستورالعمل های بهداشتی، بسرعت به درمانگاه مراجعه کند و اگر لازم بود، به بیمارستان اعزام می شد.
همچنین با آغاز واکسیناسیون علیه بیماری کرونا در کشور، با هماهنگی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان و معاونت بهداشت و درمان صنعت نفت این منطقه، واکسیناسیون کارکنان این شرکت با هدف قطع زنجیره بیماری کرونا و با اولویت حفظ سلامت کارکنان انجام شد که برای اجرای منظم واکسیناسیون، برای کارکنان روز و ساعت دریافت واکسن پیامک شد و کارکنان طبق برنامه زمان بندی به محل مراجعه و واکسن دریافت کردند.
بحث ایمنی، از مباحث بسیار مهم در حوزه اچ اس ای است. چه اقداماتی برای ایمن کردن محیط کار و همچنین وسایل و دستگاه ها انجام داده اید؟
در زمینه ایمنی، با توجه به اهمیتی که مدیریت شرکت برای آن قائل است و آموزش ها و تاکیدات انجام شده در این رابطه، موجب شده که بحث ایمنی در کار، سرلوحه برنامه های پالایشگاه قرار گیرد و همه مدیران و کارکنان آن را قبول داشته و جزء فرهنگ سازمانی شرکت شده است؛ البته ما معتقدیم که این، یک راه بی پایان است و باید رو به جلو حرکت کنیم و نقاط ضعف را شناسایی کرده و به دنبال اقدامات اصلاحی و پیشگیری از خطرات احتمالی باشیم.
اما در خصوص برخی اقدامات صورت گرفته در زمینه ایمنی، می توان به شناسایی و ارزیابی مخاطرات و انجام اقدامات اصلاحی و کنترلی برای ریسک های غیرقابل قبول شرکت، استقرار و پیاده سازی سیستم های مدیریت ایمنی به منظور حصول اطمینان از عملکرد ایمن فرایندها، نظارت ، پایش و بازرسی های مستمر از تاسیسات و تجهیزات شرکت و رفع نواقص آنها، ایجاد بستر مناسب به منظور پیاده سازی فرهنگ ایمنی و ایمنی مبتنی بر رفتار در شرکت، انجام ممیزی های ایمنی به صورت داخلی و شخص ثالث و رفع عدم مغایرت ها و به روز رسانی و خرید تجهیزات و ماشین آلات کارآمد اشاره کرد.
در خصوص ایمنی کار، اولویت چیست و چه نظارتی بر حفظ ایمنی از سوی کارکنان می شود؟
ایمنی همواره در دل فعالیت ها قراردارد و بخش جدایی ناپذیر کارهاست. انجام فعالیت ها در چارچوب قوانین، مقررات و استانداردها همواره ضامن ایمنی سیستم هاست. نظارت و بازرسی به صورت مستمر از سوی مسؤولان و کارکنان اداره ایمنی در خصوص رعایت الزامات ایمنی محیط کار صورت می گیرد و سیستم های تنبیه و تشویق کارکنان در خصوص الزامات ایمنی نیز طراحی و پیاده سازی شده است. مباحث در حال اجرای ایمنی شرکت پالایش نفت بندرعباس، فرهنگ رفتار ایمن را در شرکت نهادینه می کند و این اقدام مهمی است؛ چرا که شما هر چقدر تجهیزات داشته باشید و لوازم ایمنی و شرایط ایمن در فرایند را فراهم کنید، تا زمانی که کارکنان، فرهنگ ایمنی، باور ایمنی و رفتار ایمن نداشته باشند، نمی توانید در زمینه ایمنی موفق باشید. برای ایجاد رفتار ایمن، فرهنگ سازی لازم است که در این زمینه آموزش های لازم با برگزاری دوره های عمومی و تخصصی در شرکت پالایش نفت بندرعباس صورت می گیرد تا این باور شکل بگیرد که برای هر حرکتی در محیط پالایشگاه، باید اقدامات ایمن انجام شود. ایمنی پیش از آنکه صرفاٌ جنبه عینی و اجرایی داشته باشد، پدیده ای ذهنی است که ضرورت دارد در ذهن، زندگی فردی و گروهی افراد جاگیر شود، به این معنا که ایمنی، تعطیل بردار و فراموش شدنی نیست و ایمنی، عین زندگی است. در واقع با اقداماتی که در برنامه های ایمنی در شرکت پالایش نفت بندرعباس در نظر گرفته شده، بر مقوله ایمنی مبتنی بر رفتار تاکید داریم.
بازرسی برای تحت نظارت بودن ایمنی کارکنان و دستگاه ها در چه بازه های زمانی انجام می شود و در صورت عدم رعایت، روند برخورد و گزارش دهی چگونه است؟
ایمنی، وظیفه ای همگانی و عمومی است. با این حال بازرسی ها به صورت مستمر و شبانه روزی از سوی مدیران، روسا و مسؤولان شرکت و همچنین کارکنان اداره ایمنی صورت می گیرد و در صورت بروز تخلف از سوی کارکنان بر اساس دستورالعمل های مربوطه با فرد خاطی برخورد خواهد شد؛ اما همواره تلاش شده با انجام برنامه های انگیزشی و معرفی افراد و واحدهای برتر در الزام به نکات ایمنی، رعایت ایمنی را ترویج دهیم؛ هرچند مبحث ایمنی در همه پالایشگاه ها مطرح است و بیشتر پالایشگاه ها حوادث را تحت کنترل دارند؛ اما در شرکت پالایش نفت بندرعباس، شاخص هایی داریم که باعث پیشرفت ما در این زمینه شده است، به طوری که علاوه بر اقدامات مستمر كنترلي و پايش فعاليت ها در تطابق با الزامات ايمني، با حمايت مديريت ارشد شرکت، فعاليت هاي شاخصي مثل پایش هفتگی مدیران که شامل بازدید مدیران از واحدهای پالایشگاهی است که با حضور مدير عامل و گردآوری و تجزیه و تحلیل شبه حوادث انجام می شود، همچنین برگزاری منظم جلسات ایمنی (HSE MEETING) در هنگام تعمیرات اساسی در ابتدای هر شیفت کاری و انجام مطالعات hazop واحدهاي عملياتي، اجراي پروژه هاي ارزيابي ريسك شغلي بر مبناي JSA و JHA نیز با هدف ارتقاي ایمنی در این پالایشگاه صورت می گیرد.
یکی از مشکلات پرتکرار این روزها، مشکلات و چالش های ذهنی و اعصاب و روان است. از طرفی اگر نیروی انسانی به لحاظ ذهنی دارای آرامش باشد، بازدهی بالاتری خواهد داشت. برای بحث بهداشت روان کارکنان چه اقداماتی انجام داده اید؟
آزمون سنجش سلامت روانMMPI2 (Minnesota Multiphasic Personality Inventory)، یک تست تشخیص شخصیت است. از آنجا که هر یک از مشاغل دارای ویژگی های روانی و اجتماعی خاص هستند، مثلاً شیفت کاری افراد، انجام کار به صورت گروهی یا فردی، متناسب بودن شرایط کار با توانایی های فرد و ... می توان از این آزمون به منظور یافتن افراد مناسب برای موقعیت های شغلی پیشنهادی استفاده کرد. در شرکت پالایش نفت بندرعباس نیز برای تعیین تناسب فرد با شغل در نظر گرفته شده، در بدو استخدام، معاینات لازم در مرکز طب صنعتی انجام می شود. سپس این معاینات از سوی پزشک متخصص طب کار آنالیز و در پرونده شغلی آنها ثبت می شود.
پرسشنامه وضعیت عمومی سلامت روان GHQ28 (General Health Questionnaire)، روشی برای تعیین و بررسی وضعیت روانی عمومی فرد پاسخ دهنده در زمان انجام آزمون است. هدف از انجام این تست دو موضوع است: نخست، عدم توانایی در انجام وظایف محوله و دیگری وقوع یک پدیده جدید و آشفته کننده در زندگی فرد. بنابراین محتوای سؤالات به گونه ای است که از فرد پرسیده می شود که آیا در چند وقت اخیر تغییراتی در وضعیت زندگی او به وجود آمده یا خیر؟ نتیجه این پرسشنامه، مشخص شدن مشکل روانی جدید در فرد آزمون دهنده خواهد بود. در شرکت پالایش نفت بندرعباس برای تعیین وضعیت سلامت روان کارکنان از پرسشنامه GHQ28 استفاده می شود. نتیجه این آزمون پس از تکمیل از سوی کارکنان، از طریق پزشک متخصص طب کار تجزیه و تحلیل شده و در صورتی که هر یک از افراد دارای مشکلات روانی باشند، برای درمان به روان پزشک یا روانشناس معرفی می شوند.
چشم انداز اچ اس ای و پدافند غیرعامل شرکت پالایش نفت بندرعباس تا پایان سال 1401 و سال های آتی چیست؟
هدف ما در شركت پالايش نفت بندر عباس، كنترل و پيشگيري از وقوع حوادث است كه در اين راه اميدمان به عنايت خداي متعال و همت همكاران شريف و متعهد و خردمندمان است تا در محيطي ايمن ، شاداب و سلامت در راه انجام ماموريت ملي و مهم توليد و تامين انرژي مورد نياز هموطنان گام هاي استوار و بلند برداريم و تلاش داریم در این مسیر، جایگاه خود را نیز در سطح کشور و منطقه خلیج فارس با ایجاد توسعه پایدار در نظام اچ اس ای و پدافند غیرعامل در مراتب بالا حفظ کنیم.