محصولات تولیدی پالایشگاه ها متنوع می شود
پالایشگاه اصفهان پیشگام در حوزه پتروپالایش کشور
سمیه راهپیما حرکت امروزه کشورهای پیشرفته دنیا به سمت ایجاد واحدهای پتروپالایشی (تجمیع واحدهای پتروشیمی و پالایشگاهی) است و این روند اهمیت ویژه آن را نشان می دهد. از مزایای پتروپالایش می توان به افزایش حاشیه سودآوری نفت، کاهش آلودگی، کاهش هزینه تأمین خوراک و مدیریت یکپارچه اشاره کرد. یکی از این شرکت ها، پالایش نفت اصفهان است که توانسته 100 درصد خوراک پتروشیمی این استان را تامین کند و با تبدیل شدن به پتروپالایش و سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی که به پالایشگاه وابسته اند و خوراک خود را از این مجتمع عظیم صنعتی دریافت می کنند، نیاز دیگر صنایع را نیز تامین کنند. در گزارش پیش رو به روند تبدیل پتروپالایش شدن پالایشگاه اصفهان پرداخته شده است که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
پالایشگاه اصفهان برای تبدیل شدن به پتروپالایش، چشم اندازهایی را ترسیم کرده است تا بتواند همسو با آن به هدف والای پتروپالایش دست پیدا کند. گام نخست در این رویکرد، مشارکت با پتروشیمی اصفهان بود تا به این طریق بتواند تعامل و هم افزایی زنجیره تولید خود را اقتصادی تر کند. پالایشگاه اصفهان 100 درصد خوراک پتروشیمی این استان را تأمین می کند و با تبدیل شدن پالایشگاه به پتروپالایش و سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی که وابستگی به پالایشگاه دارند، نیاز سایر صنایع را تأمین می کند. در زمینه سرمایه گذاری باید گفت که آمار و فرایند تولید در این شرکت رو به بهبود است و ۲ محصول جدید این شرکت شامل «نرمال هگزان» و«پنتان» برای پالایشگاه ارزآوری به همراه دارد. همسو با سودآوری و رویکرد زیست محیطی و اقتصادی این طرح قرارداد اجرای طرح گوگردزدایی از ته ماند برج های تقطیر نیز منعقد شد و سفارش گذاری تجهیزات آن در حال اجراست. ضمن آنکه بیشتر قطعات مورد نیاز آن در سه تا چهار سال آینده و در داخل کشور تأمین خواهد شد. علاوه بر فرآورده اصلی بنزین، نفت سفید، نفت کوره، نفت گاز، گاز مایع و سوخت های جت، بیش از ۳۰ نوع فرآورده ویژه و غیر اصلی دیگر پالایشگاه در اختیار این شرکت است و صنایع پایین دست کوچک و بزرگی مانند نفت سپاهان، نفت جی، پتروشیمی اراک، پتروشیمی اصفهان و صنایع شیمیایی ایران و شرکت های مستقر در شهرک های صنعتی را تأمین خوراک می کند. مهدی صرامی، معاون مالی و اقتصادی پالایش شرکت پالایش نفت اصفهان و عضو هیئت مدیره شرکت پالایشگاه اصفهان می گوید: «پالایشگاه اصفهان یکی از بزرگترین پالایشگاه های کشور به شمار می رود که تنوع زیادی در محصولات دارد و سودآوری و تداوم پالایشگاه با توجه به بورسی بودن آن مربوط به سبد درآمدهای عملیاتی و غیر عملیاتی می شود؛ از این رو برای افزایش حاشیه سود پالایشگاه و سودآوری سهامداری آن از چندین سال پیش روی پتروپالایش شدن شرکت پالایش نفت اصفهان مطالعه و برنامه ریزی کرده ایم تا بتوانیم فضای پذیرش آن را در میان مدیران، سهامداران و کارکنان این شرکت ایجاد کنیم، از این رو چشم انداز پالایشگاه اصفهان را برای رسیدن به پترو پالایش ترسیم کرده ایم و همسو با آن اقدامات اجرایی را نیز گام به گام انجام داده ایم و موفق به خرید 45 درصد از سهام پتروشیمی این استان شده ایم.» به گفته او، «با توجه به اینکه 100 درصد خوراک پتروشیمی اصفهان از سوی پالایشگاه تامین می شود و محصولات بسیار متنوعی در سبد عرضه خود دارد؛ از این رو می توان از این فرصت در بورس نیز استفاده کرد.»
طراحی افق بلند مدت
وزیر نفت بر اهمیت پتروپالایشگاه ها تاکید کرد، این مبحث می تواند باعث افزایش حاشیه سودآوری نفت، کاهش آلودگی، کاهش هزینه تأمین خوراک و مدیریت یکپارچه شود. پالایشگاه اصفهان بعد از تبریز توانسته دومین شرکت پالایشی ای باشد که در زمینه پتروپالایش گام بردارد و برای گسترش فعالیت خود می تواند از امکانات صنایع همجوار نیز استفاده کند. این کار دسترسی به منابع ارزی را برای هم افزایی در پروژه ها بیشتر می کند تا پالایشگاه اصفهان به هاب بزرگ انرژی در کشور تبدیل شود. معاون مالی و اقتصادی پالایش شرکت پالایش نفت اصفهان در این باره خاطرنشان می کند: «در چشم انداز پتروپالایش برنامه های کوتاه مدت و میان مدت در نظر گرفته نشده است و افق بلند مدت برای آن طراحی شده تا بتوان از منابع مالی شرکت و سهام داران آن استفاده کرد.»
افزایش سبد سرمایه گذاری
صرامی با اشاره به اینکه هدفمان این است که در صنایع همجوار به عنوان بخشی از سبد سرمایه گذاری ورود کنیم و مجوزهای لازم در این زمینه گرفته شده است تا خوراکشان را 100 در صد از پالایشگاه تامین کنند، ادامه می دهد: «این روند در کمیته های سرمایه گذاری پالایشگاه مطرح شده و به دنبال افزایش سبد سرمایه گذاری هستیم.»
بهره مندی از معیارهای زیست محیطی
یکی از مزایای تبدیل شدن به پتروپالایش، دستیابی به استانداردهای زیست محیطی است و دوستدار محیط زیست بودن است از این رو پالایشگاه اصفهان از سال های گذشته تا به امروز همسو با برنامه های خود پروژه های زیست محیطی را در برنامه های خود قرار می دهد. یکی از آنها ایجاد واحد بنزین سازی است که محصولات تولیدی پالایشگاه را به یورو 4 و یورو 5 تبدیل می کند و پروژه ای اقتصادی و زیست محیطی به شمار می رود. معاون مالی و اقتصادی پالایش شرکت پالایش نفت اصفهان در این زمینه با اشاره به برنامه های زیست محیطی در دست اقدام این پالایشگاه می گوید: «بر اساس دستور عملی هایی که وزیر نفت برای سال 1400 ابلاغ کرده است، تفاوت گازوئیل یورو با غیر یورو به ازای هر بشکه بالغ بر بیش از 5 تا 6 دلار خواهد بود و این نشان می دهد وقتی پروژه تصفیه دیزل پالایشگاه اصفهان سال آینده به بهره برداری برسد، با این حجم خوراکی که دارد هم برای پالایشگاه سود آوری دارد و هم اینکه استانداردهای زیست محیطی رعایت شده است. همچنین پروژه گوگردزدایی از نفت کوره نیز کلید خورده و خریدهای آن انجام شده است و امیدواریم تا سه سال آینده به بهره برداری برسد، زیرا پروژه ای کاملا اقتصادی است.»
تبدیل شدن به هاب بزرگ انرژی
صرامی تاکید می کند: «بدون شک پالایشگاه ها به سمت پتروپالایش پیش خواهند رفت و برای دستیابی به این مهم باید کیفیت محصولات خود را افزایش دهند و با پروژه های بهینه سازی، پالایشگاه های کشور می توانند افق پترو پالایش را برای خود ترسیم کنند. برای اینکه پالایشگاه برای سهامداران خود جاذبه داشته باشد، باید به سمت تنوع سبد محصولات سرمایه گذاری برود، بر این اساس امیدواریم پالایشگاه اصفهان تبدیل به یک هاب بزرگ انرژی موفق در کشور شود.» در مجتمع های پتروپالایشگاهی هدف تنها تولید سوخت از جمله گاز مایع (LPG)، بنزین، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره نیست، بلکه در کنار چنین محصولاتی فراورده های ویژه و خوراک های مورد نیاز مجتمع های پلیمری و شیمیایی نیز تولید و عرضه می شود. در مجمتع های پتروپالایش نفت خام به عنوان خوراک، وارد واحدهای فرایندی متعددی شده تا ترکیبی از محصولات سوختی، پلیمری و شیمیایی تولید شود. همین موضوع سبب شده است که مجتمع های پتروپالایش به منظور تولید همزمان سوخت و سایر محصولات پایه پتروشیمی نیازمند به کارگیری واحدهای فرایندی خاصی باشند.