بحران گــاز گریبانگیر آمریکایی ها شد
از آنجا که اروپا و آسیا در پی کمبود عرضه و قیمت های بالای انرژی برای حمایت از زنجیره تأمین خود رهسپار آمریکا شده اند، قیمت های گاز طبیعی در ایالات متحده بتازگی به بالاترین حد واقعی خود در بیش از یک دهه اخیر رسیده است. قیمت گاز در معاملات آتی پایان سپتامبر به حدود پنج دلار و 90 سنت به ازای هر یک میلیون بی تی یو (BTU) رسید، به طوری که پس از تعدیل نرخ تورم، نسبت به سال گذشته دو برابر شده به بالاترین سطح از آوریل 2011 رسیده است. از آنجا که آمریکا در باشگاه صادرکنندگان گاز جهان قرار دارد و دیگر مناطق واردکننده به شمار می آیند، یعنی شرایطی که سبب می شود قیمت های محلی همواره پایین تر از نقاط دیگر باشد، قیمت های گاز در ایالات متحده هنوز بسیار پایین تر از اروپا و آسیا هستند. قیمت های آتی گاز طبیعی برای تحویل در ژانویه 2022، اواسط زمستان سال آینده میلادی، در آمریکا بیش از 5 دلار برای هر یک میلیون بی تی یو داد و ستد می شود، در حالی که این رقم با قیمت 32 دلاردر اروپا و 35 دلار در شمال شرق آسیا مقایسه می شود. قیمت های گاز طبیعی برای تحویل در ژانویه 2022 نسبت به پارسال در ایالات متحده آمریکا 75 درصد افزایش یافته؛ اما این افزایش در بازارهای مصرف کننده خالص 450 تا 500 درصد بوده است. با این وجود، قیمت های گاز طبیعی در بازارهای داخلی ایالات متحده آمریکا نیز متأثر از دیگر مناطق کشور با افزایش همراه شده و این شرایط بازتاب دهنده ماهیت جهانی کمبود عرضه و پیوند میان بازارهای منطقه ای ناشی از صادرات گاز طبیعی مایع شده (ال ان جی) است.
روندکند تولید
ذخیره سازی های زیرزمینی گاز طبیعی اکنون به پایین ترین سطح خود از سال 2018 میلادی و پیش از آن سال 2014 میلادی رسیده است. بر اساس داده های اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده (EIA)، صادرات ال ان جی ایالات متحده آمریکا در دو سال گذشته سالانه حدود 40 درصد افزایش یافته است. اکنون بخش زیادی از محموله های ال ان جی آمریکا، روانه بازارهای آسیایی از جمله کره جنوبی، ژاپن، چین و هند) و اروپا (اسپانیا، بریتانیا، فرانسه و ترکیه) می شود. بنابراین، کمبود عرضه گاز در بازارهای اروپا و آسیا به قیمت های بالاتر و حجم بیشتری از صادرات بدل شده و این شرایط قیمت ها در بازار داخلی ایالات متحده آمریکا را نیز افزایش داده است. قیمت های بالاتر، سرانجام افزایش حفاری و تولید گاز را در پی خواهد داشت؛ اما این روند با توجه به تمرکز تولیدکنندگان گاز بر بازگشت پول به سهامداران، تاکنون کند بوده است. روند تولید گاز در ایالات متحده آمریکا به آرامی از پایین ترین دوره خود در اواسط سال 2020 میلادی بهبود یافته؛ اما طی دو سال منتهی به ژوئیه با نرخ ترکیبی سالانه کمتر از 0.7 درصد افزایش یافته است.
کمبود جهانی
تولید گاز ایالات متحده آمریکا در سال گذشته میلادی مانند دیگر نقاط جهان، در نتیجه رکود ناشی از شیوع ویروس عالم گیر کرونا و افت قیمت این حامل انرژی به پایین ترین سطح رسید. روند بهبود تولید گاز در مقایسه با روند بهبود مصرف کندتر بوده؛ زیرا شرکت های انرژی در زمینه حفاری گاز رویه ای محتاطانه داشته اند، در حالی که شرایط اقتصادی تا حد قابل توجهی رو به بهبود بوده است. فرایند توازن بازار با توجه به زمستانی سرد و طولانی، بویژه وقوع سرمای قطبی شدید در ایالت تگزاس طی ماه فوریه امسال شتاب گرفت. در نتیجه، ذخیره سازی های گاز از سطح بالای میانگین پنجساله پیش از شیوع ویروس کرونا در نیمه دوم سال 2020 میلادی به سمت کسری در پایان سه ماه دوم سال 2021 رسید. افزایش مصرف متأثر از این شرایط، روند کند بهبود تولید و سرعت بالای کاهش سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی که با زمستان سرد و طولانی شتاب گرفته بود، نگرانی هایی را درباره کمبود عرضه این سوخت پاک در بازارهای اروپا و آسیا ایجاد کرده است. به واسطه تولید قابل ملاحظه گاز در آمریکا، اوضاع در ایالات متحده به وخامت اروپا و آسیا نخواهد بود. با این وجود عرضه در مقایسه با سال های اخیر روندی کاهشی به خود گرفته است. قیمت های آتی گاز ایالات متحده آمریکا از ماه مه امسال به طور تصاعدی در حال افزایش بوده و بازار از ماه ژوئیه به طور فزاینده ای وارد ساختار پیش بهین شد. ساختار پیش بهین (Backwardation) به طور معمول زمانی رخ می دهد که معامله گران پیش بینی کنند که عرضه از مصرف کمتر می شود و در این شرایط، ذخیره سازی ها در سطح پایینی قرار می گیرد و با افت بیشتری هم روبه رو می شود، به طوری که معامله گران ترغیب می شوند سطح ذخیره سازی ها را کاهش دهند و محموله هایشان را بموقع بفروشند. در اوایل ماه جاری میلادی، اختلاف قیمتی 6 ماهه به سمت بزرگترین حالت پیش بهین در حداقل 10 سال اخیر رسید که این شرایط، نشان از سطح نسبتاً پایین ذخیره سازی ها دارد.
بازگشت به زغال سنگ
در حالی که تولید زغال سنگ رو به فزونی است، در پی تشویق تولیدکنندگان برق به کاهش ساعت کارکرد واحدهای گازسوز و جیره بندی شدن استفاده از این سوخت پاک و روی آوردن به استفاده بیشتر از خوراک زغال سنگ، قیمت های سوخت آلوده زغال سنگ نیز افزایش یافته است. بر اساس انرژی معادل، هزینه گاز برای تولید برق در ماه سپتامبر به طور میانگین حدود پنج دلار و 30 سنت به ازای هر یک میلیون بی تی یو رسیده، در حالی که این رقم برای زغال سنگ تنها 2 دلار است. در عمل، ژنراتورهای گازی سیکل ترکیبی مدرن در تبدیل انرژی موجود در سوخت به برق، حدود 30 درصد کارآمدتر از ژنراتورهای بخار سنتی با استفاده از سوزاندن زغال سنگ هستند. بنابراین پیش از اینکه ژنراتورهای برق، انگیزه ای برای کاهش ساعات کار واحدهای گازسوز به نفع واحدهای زغال سنگ داشته باشند، قیمت گاز می تواند حدود 30 درصد بالاتر از زغال سنگ باشد. اما با توجه به اینکه اکنون گاز بیش از دو برابر گران تر از زغال سنگ است، انگیزه مالی قوی برای به حداقل رساندن مصرف گاز و استفاده از ناوگان زغال سنگ در هر زمان ممکن وجود دارد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی می کند تولید زغال سنگ امسال در مقایسه با سال ۲۰۲۰میلادی، ۲۲ درصد افزایش یابد که نخستین افزایش سالانه از سال ۲۰۱۴ میلادی است. در هفته های اخیر، نشانه هایی مبنی بر آغاز قیمت های بالای گاز و تعویض سوخت برای کمک به احیای ذخیره سازی های داخلی این سوخت پاک وجود داشته است. طبق برآوردهای هفتگی اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ذخیره سازی های گاز فعال، اندکی سریع تر از میانگین فصلی پنجساله در پنج هفته منتهی به 8اکتبر افزایش یافت. ذخیره سازی های گاز هنوز حدود پنج درصد کمتر از میانگین پنجساله پیش از شیوع ویروس عالم گیر کروناست؛ اما کسری بیش از هفت درصدی در اوایل سپتامبر کاهش یافته است. بهبود جزئی در شرایط ذخیره سازی ها احتمالاً دلیل عقب نشینی اخیر در قیمت های آتی و اختلاف قیمت های تقویمی از بالاترین سطح قیمتی اخیر است. با توجه به زمستان پیش رو و تداوم واردات محموله های گاز از اروپا و آسیا ذخیره سازی ها تا حدودی پایین باقی می مانند که این شرایط تضمین می کند قیمت های گاز برای مدتی بالا باقی بمانند.
منبع:رویترز
نویسنده: جان کمپ
مترجم: امیر دشتی