اوپک پلاس به دنبال احیای سهم بازار
باوجود افزایش قیمت های جهانی نفت خام به بالاترین سطح در سه سال اخیر، شواهد اندکی از احیای روند تقاضای نفت خام در قاره آسیا به عنوان یکی از واردکنندگان بزرگ جهان وجود دارد. در واقع، به دنبال تأثیر قیمت های بالا و بحران شیوع ویروس عالم گیر کووید-19 (کرونا) بر تقاضای سوخت، واردات نفت خام در سراسر قاره کهن طی سپتامبر سال 2021 میلادی نسبت به ماه پیش از آن کاهش یافت. آنچه از شواهد اولیه بر می آید، این است که تولیدکنندگان بزرگ سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک موسوم به ائتلاف اوپک پلاس در حال احیای سهم بازار که خود پیش تر به دلیل به کار گرفتن برنامه کاهش عرضه از میان رفته بود، هستند. این در حالی است که اکنون اعضای این ائتلاف در حال تسهیل تدریجی برنامه کاهش عرضه و پایین آوردن قیمت های رسمی فروش هستند.
بر اساس گزارش مؤسسه ریفینیتیو اویل ریسرچ (Refinitiv Oil Research)، واردات روزانه نفت خام آسیا در سپتامبر امسال 22 میلیون و 990 هزار بشکه بوده که در مقایسه با رقم روزانه 23 میلیون و 240 هزار بشکه در ماه اوت کاهش نشان می دهد. با این حال واردات در ماه سپتامبر از رقم روزانه 22 میلیون و 610 هزار بشکه در ژوییه امسال بالاتر بود.
بر اساس داده های ردیابی نفتکش ها و پایانه ها مؤسسه ریفینیتیو، چین، بزرگترین واردکننده نفت خام جهان، در ماه گذشته میلادی روزانه 9 میلیون و 600 هزار بشکه بوده که نسبت به رقم روزانه 10 میلیون و 530 هزار بشکه ای ماه اوت حکایت از افت دارد.
تضعیف واردات در سپتامبر امسال به احتمال زیاد بازتاب دهنده قیمت های بالای فروش رسمی (OSP) برای انواع نفت خام در منطقه خاورمیانه در زمان تنظیم محموله های وارداتی برای تحویل در ماه سپتامبر است.
نبود سهمیه برای واردات نفت خام و صادرات فراورده های نفتی ممکن است محدودیت خرید محموله های نفت خام از سوی پالایشگاه های مستقل چین که حدود یک سوم تقاضای نفت این کشور را تشکیل می دهند، در پی داشته باشد. مقدار محموله های نفت خام در سپتامبر امسال، مشابه ارقام رزرو شده برای ماه های ژوئن و ژوییه بوده و شایان ذکر است که از آن زمان، بیشتر صادرکنندگان نفت در منطقه خاورمیانه به دنبال کاهش قیمت رسمی فروش انواع نفت خام صادراتی خود و افزایش تدریجی عرضه نفت خام خود (ماهانه 400 هزار بشکه در روز در بازه زمانی اوت تا دسامبر 2021) بوده اند.
عربستان، بزرگترین صادرکننده نفت خام جهان، قیمت رسمی فروش نفت خام نوع «سبک عربی» (Arab Light) را برای تحویل محموله های ماه نوامبر به مشتریان آسیایی 40 سنت به ازای هر بشکه کاهش داد و با یک دلار و 30 سنت تخفیف، نسبت به قیمت شاخص نفت خام عمان/دبی تعیین کرد.
برای دومین ماه پیاپی است که عربستان، قیمت رسمی فروش انواع نفت خام خود را کاهش می دهد و اکنون نوع نفت خام «سبک عربی» با 2 دلار و 60 سنت تخفیف روبه رو بوده و برای محموله های تحویلی ماه سپتامبر با 3 دلار تخفیف نسبت به ماه سپتامبر به قیمت شاخص نفت خام عمان/دبی تعیین شده است.
کاهش قیمت رسمی فروش نفت خام صادراتی عربستان که تا حد زیادی با دیگر صادرکنندگان اصلی خاورمیانه مانند کویت و عراق همگام بود، در حالی رخ داده که شرکت دولتی نفت سعودی آرامکو ازعرضه محموله های اضافه به حداقل سه خریدار آسیایی در ماه نوامبر خبر می دهد؛ اما عرضه برای چهار مشتری دیگر با حجم کامل انجام شده است. به نظر می رسد، آرامکو تمایل دارد شرایط رقابتی محموله های نفت خام خود در بازارهای آسیا را با ترکیبی از قیمت های پایین تر و تعداد محموله های بیشتر حفظ کند و در شرایط رکود کلی برای تقاضا در حال تلاش برای به دست آوردن سهم در بازار است.
اوج گیری قیمت شاخص برنت
افزایش قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال در معاملات آتی بازار آی سی ای لندن، بویژه در مقایسه با شاخص های عمان/دبی انگیزه بیشتری را برای خرید بیشتر نفت خاورمیانه از سوی مشتریان آسیایی به وجود آورده است.
قیمت نفت خام شاخص برنت روز 26 مهر امسال به 85 دلار و 73 سنت و بالاترین سطح سه سال گذشته (اکتبر 2018)رسید؛ اما قیمت شاخص نفت خام عمان در سطوح نزدیک به 82 دلار معامله شد.
ممکن است بین این ارقام تفاوت چندانی وجود نداشته باشد؛ اما با توجه به مقدار بالای محموله های نفت خام خریداری شده در ماه، حتی این اختلاف قیمتی می تواند به میلیون ها دلار برسد.
شاید اختلاف قیمتی برنت و نفت خام دبی، معیار مهم تری برای مبادله باشد که تفاوت بین قیمت شاخص نفت خام برنت دریای شمال و قیمت نفت دبی در بازار فیزیکی را اندازه گیری می کند. در پایان معاملات روز 19 مهر بازار نفت، قیمت نفت خام برنت با 4 دلار و 23 سنت تخفیف، نسبت به نفت خام شاخص دبی بود که از بالاترین قیمت ثبت شده در 5 اکتبر (4 دلار و 41 سنت) پایین تر بود؛، اما همچنان این رقم در پایین ترین رقم ثبت شده در 19 ژانویه سال 2021 میلادی در سطح پایین تری قرار دارد. قیمت بالاتر نفت خام شاخص برنت دریای شمال، خریداران آسیایی را از خرید محموله هایی که قیمتشان بر مبنای این شاخص قیمت گذاری می شود، مانند محموله های تولیدکنندگان غرب آفریقا از جمله نیجریه و آنگولا، منصرف می کند.
افزایش شدید قیمت نفت خام شاخص دبلیو تی آی (نفت خام آمریکا) که 26 مهر امسال به بالاترین سطح 7 سال اخیر (اکتبر 2014) یعنی 83 دلار و 40 سنت برای هر بشکه رسید، باید مانع واردات از مقصد ایالات متحده آمریکا شود. صادرات ایالات متحده آمریکا اکنون تحت تأثیر توقف تولید در خلیج مکزیک در پی وزش توفان آیدا در ماه گذشته است و داده های مؤسسه کپلر (Kpler) از کاهش عرضه محموله ها به آسیا در هفته های اخیر حکایت دارد. برآوردهای کپلر نشان می دهد که در یک هفته با مبدأ 4 اکتبر تنها 750 هزار بشکه نفت خام آمریکا به مقصد آسیا ارسال شده و هفته پیش از آن، هیچ محموله ای ارسال نشده و در هفته با مبدأ 20 سپتامبر این رقم 3 میلیون و 250 هزار بشکه بوده است. بنا بر برآوردهای کپلر، در 4 هفته پیش از توفان آیدا، صادرات نفت خام ایالات متحده آمریکا به مقصد بازارهای آسیا به طور میانگین در هفته 6 میلیون و 520 هزار بشکه بود.
منبع: رویترز
نویسنده: کلاید راسل
مترجم: امیر دشتی