طرح سامانه گرمايش نفت کوره در  انبارنفت ماهشهر بهره برداري شد
يـک تيـر و چنـد نشـان

مشعل    حذف تدريجي نفت کوره ازچرخه مصرف داخلي به دليل آلايندگي بالا  و سوق دادن اين فرآورده نفتي به سوي صادرات، از جمله سياستها و برنامههاي کلاني به شمار ميآيد که وزارت نفت درمسيرتحقق آن گامهايي برداشته است وبا تعريف طرحهايي دراين حوزه، تلاش ميکند از نفت کوره درجهت درآمد زايي براي کشور بهره ببرد. پيرو همين موضوع مهم، درآستانه سي و نهمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي، استان خوزستان درمنطقه ماهشهرشاهد رخدادي مهم دراين بخش بود.رخدادي همسوبا اهداف اقتصاد مقاومتي درقالب طرحي با عنوان «گرمايش نفت کوره به روش حذف بخار»  اين طرح درحوزه عملياتي شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان، در انبارنفت شهيد نوربخش ماهشهر(شماره 2) به ثمرنشست. اهميت اين طرح به چند دليل ازجمله اين که شرکتهاي دانش بنيان ايراني دراجراي آن نقش آفريني کرده اند واين که ميتواند در حوزه صادرات نفت کوره، سهم آفرين باشد، دستمايه سفرخبرنگار «مشعل» به استان زرخيزخوزستان شد تا اين طرح را که بهرهبرداري رسمي آن بهمن ماه امسال آغازشده است، از زبان دستدرکارانش معرفي کند.
11 بهمن ، سالن اجتماعات هتل ايرانيان ماهشهر
قراراست بهرهبرداري از پروژهاي که شهريور 95 کلنگ افتتاح آن در انبارنفت شهيد نور بخش ماهشهر به زمين خورده بود، آغاز شود؛ پروژهاي که ميتواند زمان تخليه نفت کوره نفتکشهاي جاده پيمايي را که به اين انبار ميآيند تا حد زيادي کاهش دهد و اين خبر خوشايندي است. مهرداد مفرشي، رئيس روابط عمومي شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان و همکارانش که ازمدتها قبل در تدارک اين مراسم بودهاند، آنها را که آمده بودند، به محل برگزاري هدايت ميکنند.   ساعت از10 صبح گذشته اما هنوزجمعي که بايد دراين مراسم حضور داشته باشند کامل نشده است؛به همين دليل افتتاحيه طرح نيز با اندکي تاخير شروع ميشود. مهمانان دعوت شده به مراسم افتتاحيه طرح «گرمايش نفت کوره به روش حذف بخار» يکي يکي از راه ميرسند؛ مهماناني همچون حجتالاسلام غبيشاوي، نماينده ولي فقيه و امام جمعه ماهشهر، عالم نيسي، معاون استاندار خوزستان و... که باخوشامد گويي و استقبال ميزبان (شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان) به سالني که براي اين منظور پيشبيني شده است، هدايت ميشوند.
    گزارش يک مدير
به رسم مهمان نوازي، مجاهد سعدي آل کثير، مدير شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان به مهمانان خوشامد ميگويد، اما فرصت را هم غنيمت ميشمارد و به معرفي اجمالي حوزه عملياتي که بتازگي مسئوليت راهبري آن را به عهده گرفته است، ميپردازد. وي آبادان را شهر اولينها خواند، شهراولين پالايشگاه نفت، اولين بنزين خانه، اولين دانشگاه صنعت نفت، اولين فرودگاه، اولين روابط عمومي و شهري که بيش ازچهار هزار شهيد را در دوران دفاع مقدس تقديم انقلاب کرده است. آل کثير با بيان اين که شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان پيش ترها زيرمجموعه پالايشگاه نفت آبادان بوده است، تصريح کرد: اين شرکت هم اکنون به عنوان يکي از مناطق سي و هفت گانه شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي ايران در قالب چهار ناحيه (آبادان، ماهشهر، اميديه و خرمشهر) عمليات تامين وتوزيع انواع فرآورده نفتي را در بخشي از استان خوزستان به عهده دارد. وي افزود: درهريک ازنواحي ياد شده، زيرساختهايي ايجاد شده است که با بهرهگيري از آنها تلاش ميشود خدماترساني به مردم در بهترين شرايط ممکن صورت پذيرد. مديرشرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان، فعاليت دو مرکز سوخت گيري در فرودگاههاي ماهشهر و آبادان را ديگر ظرفيتهاي اين منطقه عملياتي برميشمارد و ميگويد: وجود اين مراکز و سوخترساني به هواپيماهايي که دراين دو فرودگاه نشست وبرخاست ميکنند، علاوه برتسهيل درآمدوشد مسافران، به رونق بخشي اقتصادي منطقه نيز کمک کرده است.
آل کثير درباره شمارجايگاههاي عرضه سوخت درنواحي زيرپوشش نيز گفت: درمجموع 65 جايگاه با 926 نازل درحوزه عملياتي شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان فعاليت ميکنند که 27 باب آن «ممتاز» و 6 باب آن نيز «درجه يک» هستند. وي مشتاقانه درباره منطقه آبادان و فعاليتهاي سوخت رساني دراين منطقه سخن ميگويد؛ از همکارانش که وي را در پيشبرد اهداف سازماني ياري ميکنند، قدرداني ميکند و ادامه ميدهد: ذخيره سازي مقادير قابل توجهي سوخت در مخازن و توزيع بدون وقفه آن در نقاط مصرف، به مدد و ياري همه بخشهاي ستادي و عملياتي،  ميسر شده است و جاي تشکر دارد. مديرشرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان با اشاره به ناوگان انتقال فرآوردههاي نفتي تصريح کرد:اين منطقه با بهرهگيري از 231 نفتکش جاده پيماي 5 هزار تا 30 هزار ليتري، انتقال و توزيع انواع فرآورده نفتي رابا تعامل سازنده رانندگان اين ناوگان انجام ميدهد. بهره گيري ازخطوط ريلي راه آهن نيز، يکي ديگر از مواردي است که آل کثيراز آن به عنوان ظرفيت زيرساختي نام ميبرد و ميگويد: هم اکنون سه خط ريلي با ظرفيت تخليه روزانه هفت ميليون ليتر فرآورده نفتي در منطقه فعال است که درآينده نزديک به چهارخط ريلي با ظرفيت تخليه روزانه 5/9 مييلون ليتر فرآورده افزايش خواهد يافت. گزارش مديرشرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان، طولاني است و زمان کوتاه؛ چون هنوزهستند کساني که از آنها به عنوان سخنران دعوت شده است؛از اين رو آل کثير سرعت در ارائه گزارش از حوزه عملياتي خود را بيشتر ميکند وبه اين بسنده ميکند که در دهه فجرامسال، چند طرح از جمله ساختمان ناحيه مرکزي، آزمايشگاه کنترل کيفيت وخط ريلي چهارم درحوزه عملياتي وي افتتاح خواهد شد.

 اهداف طرح گرمايش نفت کوره
توضيح طرح سامانه گرمايش نفت کوره انبار نفت شهيد نوربخش ماهشهر(شماره2)را محمدبني سعيد، رئيس خدمات فني ومهندسي شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان انجام ميدهد. وي با ابراز خرسندي از بهرهبرداري رسمي اين طرح به توضيح جزييات آن پرداخت و گفت: سامانه گرمايشي تاسيسات انبارنفت ماهشهر با هدف شتاب بخشي به گرم کردن نفت کوره به منظور صادرات اين فرآورده اجرا شده است. بني سعيد هدف از اجراي اين طرح راتخليه نفت‎کوره به ميزان هشت ميليون ليتر در روز معادل 286تانکر جاده پيما عنوان کرد و افزود: تا پيش از راهاندازي طرح سامانه گرمايش نفت کوره تخليه هر تانکر تا 12 ساعت زمان ميبرد؛ اما با به ثمر رسيدن اين طرح، زمان تخليه نفت کوره تانکرهاي حامل اين فرآورده نفتي به ويژه در زمستان به يک پنجم کاهش يافته است. رئيس خدمات فني و مهندسي شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان افزايش طول عمرتاسيسات، افزايش کيفيت نفت کوره، کاهش خوردگي در سامانه و حذف آب در نفت کوره را ازديگر مزاياي طرح سامانه گرمايش نفت کوره بندرصادراتي ماهشهرعنوان کرد. به گفته بنيسعيد، اين طرح به وسيله دوشرکت خصوصي که در اين زمينه مهارت دارند، انجام شده است.  وي درباره ضرورت اجراي اين طرح نيز گفت: با توجه به اين که توزيع و تخليه به موقع فرآوردهها از وظايف اصلي شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي و ارز آوري يکي از پيامدهاي مهم آن است، به همين جهت، تخليه نفت کوره پالايشگاههاي نفت اراک، آبادان و تهران، در بندر صادراتي ماهشهر در دستور کار قرار گرفته است.  توضيحات فني بني سعيد گوياي اين است که طرح سامانه گرمايش نفت کوره ميتواند از چند جهت ايفاگر نقش مهمي باشد. رئيس خدمات فني و مهندسي شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان کاهش معطلي زمان توقف و تخليه تانکرها را نکته مهمي دراين طرح عنوان کرد وافزود: 12ساعت معطلي براي تخليه يک دستگاه تانکرمحتوي نفت کوره که فرآورده اي سخت وسنگين است، زمان زيادي بود که به افزايش معطلي توقف تانکردرپارکينگ انبارنفت ماهشهر ميانجاميد.  وي با بيان اين که بهرهبرداري اين طرح به مديريت حمل و نقل جادهاي نيز کمک کرده است، افزود: کاهش زمان تخليه نفت کوره از تانکرها ميتواند در صادرات اين فرآورده نفتي از بندر ماهشهر نقش آفرين باشد واين يکي ديگر ازويژگيهاي سامانه گرمايش نفت کوره در انبار نفت ماهشهر است. بني سعيد نقش شرکتهاي ايراني را در پيشبرد و اجراي اين طرح مهم خواند و افزود: دراجراي طرح گرمايش نفت کوره به روش حذف بخار، شرکتهاي «پيشگامان وماهرامين» عمليات اين طرح را بنابر قرارداد در بخشهاي مشخص شده به عهده داشتند. به گفته وي، طرح سامانه گرمايش نفت کوره انبار نفت شهيد نوربخش ماهشهر شهريورماه پارسال کليد خورد و فعاليت آزمايشي آن نيز13 آذرماه امسال آغازشده است.

بهرهبرداري رسمي از طرح
رئيس خدمات فني و مهندسي شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه آبادان درباره طرح سامانه گرمايش نفت کوره به روش حذف بخار، هرآنچه لازم بود بگويد، گفت و نوبت به آن رسيده بود که بهرهبرداري رسمي  از  آن  آغاز شود؛ اين اتفاق مهم، کمي آن طرف تر درانبار شهيد نوربخش ماهشهر رقم خورد.  با به ثمر رسيدن اين طرح، ديگر نفتکشهاي جاده پيما که ساعتها در انتظار تخليه سوخت خود بودند، آنقدر منتظر و معطل نخواهند ماند؛ ضمن آن که فرصت خوبي هم براي صادرات نفت کوره به بازارهاي هدف فراهم شده است که ميتواند در اقتصاد نفتي کشور نقش آفريني کند.

 


توسعه زيرساختهاي مخابراتي انتقال نفت   پس از انقلاب اسلامي
فعاليتهاي شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت که از سالهاي اوليه اکتشاف نفت در ايران آغاز شد، با توسعه زيرساختهاي مخابراتي در بخشهاي مختلف، نقش مهمي در انتقال نفت و فرآوردههاي نفتي و اقتصاد ايمن و پايدار انرژي ايفا کرده است.
عباسعلي جعفرينسب، مديرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت با بيان اينکه اين شرکت در 39 سال پس از پيروزي انقلاب، تحولات قابل توجهي را تجربه کرده است، گفت: وظيفه اصلي شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت که تامين خوراک پالايشگاههاست، به گونهاي که نفت خام را از ميدانهاي نفتي تحويل بگيرد و به پالايشگاه برساند و همچنين فرآوردههاي توليدي آنها را به انبارهاي نفت منتقل کند، هم اکنون در حجم وسيعتري در حال انجام است.به گفته وي، طول خطوط لوله که در سال 1357 در مجموع 7800 کيلومتر شامل 5800 کيلومتر براي انتقال فرآورده و بقيه براي انتقال نفت خام بود، هم اکنون به 14 هزار کيلومتر رسيده که 9500 کيلومتر آن به انتقال فرآورده و 4500 کيلومتر به انتقال نفت خام اختصاص دارد.جعفرينسب افزود: همچنين تعداد مراکز انتقال نفت از 91 ايستگاه در نخستين سالهاي پيروزي انقلاب به 186 ايستگاه رسيده است.وي تصريح کرد: در اين حال، انتقال فرآورده که در سال 1357، 3 ميليارد و 689 ميليون تن-کيلومتر بود و هم اکنون به حدود 26 ميليارد تن -کيلومتر رسيده است.به گفته مديرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت، همچنين جابهجايي نفت خام از حدود 14 ميليارد و 781 ميليون ليتر تن- کيلومتر در سال 1357 به 32 ميليارد تن- کيلومتر در سال جاري رسيده است.جعفرينسب با بيان اينکه تامين مخابرات صنعتي، ارتباط بين مراکز انتقال و مراکز عملياتي وظيفه اصلي شرکت است که البته در کنار آن، به بقيه صنعت نفت و حتي سازمانهاي بيرون نيز خدمات ارائه ميدهد، ادامه داد: تعداد ايستگاههاي مخابراتي اين شرکت در سال 1357، 130 مورد بود که هماکنون به 296 ايستگاه (بيش از 2 برابر) رسيده است.وي با بيان اينکه سيستم انتقال، در گذشته آنالوگ بود، اما هماکنون ديجيتال است و مراکز تلفن نيز ترانزيستوري بوده و هم اکنون IP base است، افزود: تعداد مراکز شرکت خطوط لوله و مخابرات در گذشته شامل 10 مرکز محلي ميشد که هماکنون به 265 مرکز در شبکه ون افزايش يافته و همين طور شبکه LAN هم که پيشتر وجود نداشت، هم اکنون به 165 مورد رسيده است.مديرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت اظهار کرد: هم اکنون 4 هزار کيلومتر از مسير خطوط انتقال از فناوري جديد فيبر نوري بهره ميگيرد و خدماتي چون پزشکي از راه دور در مراکز انتقال نفت در مناطق دورافتاده از اين طريق امکانپذير است.جعفرينسب با بيان اينکه پيش از پيروزي انقلاب، بيشترين حجم کارهاي شرکت از طراحي و احداث خطوط لوله تا ورود تجهيزات، همه از سوي شرکتهاي خارجي انجام ميشد، گفت: از همان نخستين سالهاي پس از انقلاب پيگيري شد که از امکانات و توانمنديهاي داخلي بهره بيشتري گرفته شود که البته نتايج خوبي هم داشت.به گفته وي، پروژههايي که در دست شرکتهاي خارجي بود، با رفتن آنها نيمهکاره رها شد و همکاران ما در اين شرکت و همين طور شرکت ملي مهندسي ساختمان نفت توانستند به مرور اين پروژهها را تکميل و راهاندازي کنند.

بررسي اجراي پروژههاي تکميلي صادرات نفت خام غرب کارون
نحوه اجرا و فرايند تأييد و پرداخت صورت وضعيتهاي پروژههاي تکميلي صادرات نفت خام غرب کارون مورد بررسي قرار گرفت.  معاونت بررسي، امکانسنجي اقتصادي و مالي طرحهاي مديريت برنامه‎ريزي تلفيقي شرکت ملي نفت ايران اعلام کرد: در مسير پيگيري سياست‎هاي اقتصاد مقاومتي، نحوه تأمين اعتبار و اجراي پروژههاي تکميلي صادرات نفت خام غرب کارون در منطقه بهرگان در نشستهاي کارشناسي با حضور نمايندگاني از مديريت برنامهريزي تلفيقي، شرکت مهندسي و توسعه نفت، شرکت نفت فلات قاره ايران و مديريتهاي امور حقوقي و امور مالي بررسي شد. به گزارش اين معاونت، پروژههاي تکميلي صادرات نفت خام غرب کارون در منطقه بهرگان به عنوان بخشي از طرح يکپارچه توسعه ميدانهاي نفتي غرب کارون شامل احداث خط لوله 36 اينچ و SBM جديد و ساير پروژههاي مربوطه به منظور صادرات نفت خام از منطقه بهرگان تعريف و تأمين اعتبار آن از محل تسهيلات بند(ق) تبصره (2) قانون بودجه سال 1393 کشور تعيين شده و بخشي از پروژههاي تکميلي شامل مطالعات اوليه، تهيه اسناد مناقصه و خريد کالاي پروژه ازسوي شرکت نفت فلات قاره ايران آغاز شده است. به اين منظور مقرر شده است، تفاهمنامهاي بين مديران عامل شرکت نفت فلات قاره ايران و شرکت مهندسي و توسعه نفت در خصوص نحوه اجرا و فرايند تأييد و پرداخت صورت وضعيتها امضا شود تا در اجرا ملاک عمل قرار گيرد. پروژههاي تکميلي صادرات نفت خام غرب کارون در منطقه بهرگان، يکي از نقاط پاياني زنجيره توليد و صادرات نفت خام ميدانهاي مشترک غرب کارون به شمار ميرود که تسريع در اجراي آن در اولويت شرکت ملي نفت ايران است.