سرنوشت شعار جوانگرایی در صنعت نفت به نقطه مطلوب می رسد؟
تلفیق تجربه و انرژی در صنعت 110 ساله
مشعل جوانگرایی یکی از موضوعات مهمی است که در سال های گذشته از سوی دولت های مختلف مورد تاکید و پیگیری بوده و در برهه های زمانی خاصی با توجه به قوانین، شاهد تغییرات و حرکت هایی رو به جلو در مسیر تحقق جوانگرایی در مدیریت و اداره کشور بوده ایم؛ اگرچه «جوانگرایی» تا حد زیادی مفهومی کلی تلقی می شود و می توان برای آن در هر دستگاه اجرایی شرایط و اما و اگر متفاوتی را در نظر گرفت؛ اما از سوی دیگر نشانه ها و الزاماتی دارد که تحقق و اجرای آنها می تواند امید بیشتری به قشر جوان و تازه وارد به بازار کار منتقل کند.دولت سیزدهم از همان ابتدای کار و در جریان ارائه برنامه های خود برای مردم و نمایندگان مجلس شورای اسلامی ّبر جوانگرایی و میدان دادن به جوانان و توانمندی های آنها تاکید داشت. این توجه و تاکید البته خیلی زود در انتخاب وزرا و مدیران اجرایی خود را به خوبی نشان داد. رئیس جمهور همچنین از وزاری خود خواست تا این اولویت در انتخاب مدیران و معاونان از سوی وزرا هم مد نظر قرار گیرد. صنعت نفت، به عنوان یکی از اصلی ترین و بزرگترین صنایع کشور که بخش زیادی از سهم اشتغال کشور را در زیرمجموعه های خود بر عهده دارد نیز از مهم ترین بخش هایی است که جوانگرایی در آن مورد تاکید بوده و لازم است مسأله مهم جانشینی نیروهای ماهر در آن رعایت شود. خاصیت پویایی و اهمیت به روز رسانی صنعت بزرگ نفت، ارتباط با صنایع بزرگ و آخرین تغییرات، علوم و تکنولوژی های جدید، جایگزینی نیروهای متخصص با نیروهای بازنشسته از جمله چند دلیل اصلی و مهم در اجرای مداوم اصل جوانگرایی در صنعت نفت است.
صنعت نفت، همواره به حضور و ورود نیروهایی تازه نفس، شجاع و جوان و با انگیزه بالا برای تحقق اهداف جدید نیاز داشته و این موضوع در مورد صنعتی که بیش از 100 سال از عمر آن می گذرد، اهمیت زیادی دارد. این موضوع در این سالها مورد توجه بوده و حتی در جریان اجرای قانون منع به کارگیری بازنشستگان در مسؤولیت های دولتی، بسیاری از مناصب دولتی برای جوان ترها خالی شد. با این وجود، هنوز هم جوانگرایی به عنوان یک مطالبه اساسی و پایه ای از سوی گروه های مختلف داخل و خارج از نفت مطرح و دنبال می شود.
صنعت نفت چه در شرایطی که تحریم ها برداشته شوند و فضای باز اقتصادی وجود داشته باشد و چه در شرایط فعلی و با وجود همه محدودیت های اقتصادی و تحریم ها، نیاز به مدیران و تصمیم سازانی جسور و خستگی ناپذیر دارد تا بتواند در شرایط سخت و پر چالش، بهترین عملکرد را داشته باشد.
در این سال ها صنعت نفت در حوزه جوانگرایی و به تبع آن، نخبه گرایی اقدامات و دستورات قابل توجهی داشته که نمود آن را می توان در به کارگیری مدیران جوان در سطوح میانی و حتی معاونت ها، بخصوص به کارگیری زنان در بخش های مختلف اجرایی و ستادی دید. باید تاکید کرد که جوانگرایی، موضوعی اختصاصی برای نفت نیست و باید در سطحی ملی به ضرورت اجرا و کیفیت اجرای آن توجه داشت.
نگاه آینده نگر وزیر نفت به جوانان
موسی احمدی، نماینده کنگان، دیر، جم و عسلویه در مجلس شورای اسلامی و نایب رئیس اول کمیسیون انرژی در گفت و گو با نشریه «مشعل» با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب و رهنمودهای مقام معظم رهبری، بخصوص تاکیداتی که در آخرین جلسه با دولت مردان داشتند، گفت: نگاه ایشان این است که باید به جوانان، میدان کار داده شود و از انگیزه، تلاش و خلاقیت های آنها استفاده کرد.
او با تاکید بر اینکه جوانگرایی دیگر یک ضرورت است، افزود: این انتقال تجربه بین نسلی باید به شکل مداوم و خیلی بیشتر از قبل اجرا شود و ادامه یابد و جوانان سکان جریانات مهم در صنعت نفت را در دست بگیرند. باید کم کم جوانان را وارد کارهای مهم و اساسی کرد و از ظرفیت های آنها بهره برد. با توجه به گسترش دانشگاه ها و رشته های تخصصی و شتابی که در علوم و دنیای ارتباطات وجود دارد، این نیاز چند برابر شده و به همین دلیل است که شاهد گسترش حضور و فعالیت شرکت های دانش بنیان هستیم.
احمدی به افزایش قابل توجه شرکت های دانش بنیان که با حضور حداکثری جوانان شکل گرفته، اشاره کرد و گفت: روند حرکت و فعالیت جوانان در این شرکت ها در صنعت نفت امیدوار کننده است و می توانند بخش قابل توجهی از نیاز صنعت نفت به تکنولوژی را رفع کنند.
او با تاکید بر اینکه باید به جوانان و مدیران کم تجربه؛ اما پرشور و خلاق میدان کار داده شود تا بتوانند تحولی را رقم بزنند، به اولین سفرجواد اوجی، وزیر نفت به عسلویه و دیدارهای اولیه با او اشاره کرد و گفت: با وزیر جدید هم در مجلس و هم در این سفر دیدار و گفت وگوهایی داشتیم و خوشبختانه آقای اوجی نگاه جامع و آینده نگری نسبت به جوانان و به کارگیری آنها در سطوح مدیریتی دارند؛ البته برای ما تنها جوان بودن ملاک نیست و باید چند مولفه مهم همچون تخصص، مدیریت پر ریسک و توانمندی و شایستگی هم مورد توجه قرار گیرد.
او افزود: خوشبختانه نگاه رئیس جمهور و وزرای دولت جدید و مجلس شورای اسلامی در مورد جوانگرایی نزدیک به هم است و توجه به توانمندی جوانان در اولویت قرار دارد. به همین دلیل لازم است تیمی تشکیل شود تا افراد جوان مطرح برای بخش های مختلف و موضوعات تخصصی انتخاب شوند. موضوع مهم این است که بدانیم فارغ التحصیلی از یک رشته و داشتن مدرک، تنها ملاک نیست و افراد باید ظرفیت های مختلفی داشته باشند و این همان عدالت است که هر فرد متخصص و شایسته ای در جای مناسب خود قرار گیرد.
انتخاب وزرای جوان در دولت جدید نمود جوانگرایی است
علیرضا ورناصری قندعلی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی می گوید: یکی از ایرادهای بزرگ دولت ها اعتماد کمتر به جوانان و ندادن میدان تجربه به آنها بوده است. او به توجه و اقدام عملی که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در این مورد برای انتخاب وزرا داشته، اشاره کرد و گفت: انتخاب وزرای جوان، یکی از همین نمودهای توجه به جوانگرایی است و وزیرنفت هم باید این موضوع را در دستور کار قرار دهد و برای آینده مدیرانی مجرب تربیت کند.
او تاکید کرد: جوانگرایی و دادن نقش های مهم به جوانان متخصص و شایسته باید در اولویت وزارت نفت باشد، عضو کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: حمایت مادی و معنوی از جوانان و دادن مسؤولیت های مهم در صنعت نفت اهمیت زیادی دارد. طی سال های جنگ تحمیلی به جوانان در سطوحی بالا اعتماد کردیم و جنگ را به جوانان سپردیم؛ امروز هر چه داریم، از تلاش همان جوانان بوده است. به همین دلیل باید میدان تجربه و کار را برای جوانان باز بگذاریم و این موضوع باید از وظایف و اهداف مهم این دولت و وزیر نفت باشد.
ورناصری تاکید دارد که هرگونه تجربه از گذشته تا امروز می تواند بین افراد متخصص و جوانان تازه کار منتقل شود و تلفیق نگاه قدیمی و نگاه جدید و امروزی جوانان می تواند کارایی مجموعه را بالا ببرد و تجربه های اشتباه را کاهش دهد.
بر پایه این گزارش، باید توجه داشت که موضوع جوانگرایی در صنعت نفت در شکل بیرونی و ظاهری با آنچه در درون و بطن صنعت نفت می گذرد، تفاوت زیادی دارد و برای ایجاد چنین زمینه ارزشمندی باید بسترهای اجرایی و زیرساختی را بخصوص در حوزه منابع انسانی ایجاد کرد. بخش قابل توجهی از نیروهای اصلی بدنه صنعت که جوانان متخصص هستند، در سطوح میانی و با قراردادهای پیمانکاری حضور دارند و رضایت از کار، شرایط کاریشان و پایبندی به مجموعه کار در اولویت قرار دارد و در مرحله بعد باید به جوانان نخبه و مدیران جوان توجهی جدی داشت.