چه گستره اي را در بر مي گيرد؟
در زمينه حوزه عمليات، گستره اجرا و ويژگي هاي طرح بايد يادآور شوم که طرح توسعه 28 مخزن در محدوده جغرافيايي استان هاي خوزستان، بوشهر، کهگيلويه و بويراحمد، فارس و ايلام اجرا شده که بيشترين حجم کاري در استان خوزستان است. الزام به استفاده از کالاهاي ساخت داخل، اختصاص 4 درصد از مبلغ طرح براي مسؤوليت هاي اجتماعي، استفاده از نيروهاي بومي و ملاحظات زيست محيطي از جمله ويژگي هاي اين طرح است.
با توجه به دربرگيري طرح از 27 بسته هر کدام در چه وضعيت قراردادي هستند؟
از 27 بسته قراردادي 24 قرارداد با شرکت هاي E&P داخلي امضا شد که شامل کبود، گچساران خامي، لالي آسماري، نرگسي، منصوري آسماري، رامشير، اهواز 14، مارون 3، مارون 6، مارون 14، مارون 25، رامين، بالارود، منصورآباد، زيلايي، سياهمکان، چلينگر و گرنگان، بي بي حکيمه، سولابدر، بينک، گچساران34، گلخاري، اهواز235 و لالي بنگستان است.
قراردادهاي سه بستـه باقي مانده شـامل پازنان، گچساران12 و قلعه نار نيـز امسال با پيمانکاران منعقد مي شود.
اگر بخواهيم نگاهي به آخرين وضعيت طرح 28 مخزن داشته باشيم، در چه وضعيتي از پيشرفت قرار دارند؟
در طرح نرگسي، عمليات 4 چاه آن انجام و بايد خط جرياني ايجاد شود. به عبارتي پتانسيل حدود بالاي 5 هزار بشکه در اين طرح فراهم شده است؛ اما تاسيسات سطح الارضي آن در دو ماه آينده تکميل مي شود. حدود 26 چاه شامل 4 تعميري و 21 چاه توسعه اي حفر شده است. منتظر هستيم با رفع شرايط تحريم و فراهم شدن امکان توليد حداکثري نفت، خطوط لوله جرياني و چاه ها متصل شوند. افزون بر اين طرح بايد به توليدي شدن نخستين چاه طرح توسعه 28 مخزن يعني چاه شماره 6 ميدان کبود در مخزن بنگستان اشاره کنم که به عنوان نخستين حلقه چاه حفاري شده در طرح نگهداشت و افزايش توان توليد در فروردين سال 1399 توليدي شده است. اين چاه طبق زمان بندي مشخص شده، 20 فروردين امسال با دبي تقريبي بيش از يکهزار بشکه در روز در مخزن بنگستان به توليد رسيد. دستاوردهاي حاصل از حفاري موفق چاه شماره 6 ميدان کبود، شامل کسب حداکثري اطلاعات جديد از گستره و ابعاد مخزني و بررسي ظرفيت توليد سازند ايلام مخزن بنگستان ميدان کبود، رعايت الزام هاي زيست محيطي و مديريت پسماند و انتقال تجربيات و دانش شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب به بدنه بخش خصوصي صنعت نفت است.
پيشرفت کلي طرح چه ميزان است؟
طرح نگهداشت جنوب شامل فازهاي مختلفي است که به پيمانکاران واگذار شده است. به عبارتي از 26 پروژه و 24 مناقصه واگذار شده به روش مناقصه محدود بوده، يعني از ليست بلند دستگاه مرکزي استخراج شده است. بتازگي پروژه گچساران 1 و 2 به مناقصه عمومي رفته که در حال حاضر در مرحله گشايش پاکت ها قرار دارد و به دليل تعطيلات اخير به تعويق افتاد. در پروژه پازنان نيز مذاکرات در حال انجام است و هنوز مجوزهاي نهايي آن اخذ نشده است. در فازهاي مختلف فعاليت آغاز و پيمانکار مشخص شده است. اگر بخواهيم درصد پيشرفت کلي داشته باشيم،علمي نيست؛ اما مي توانيم اعلام کنيم در بخش هاي واگذار شده به پيمانکاران، در مراحل مختلف از حدود 20 درصد پيشرفت تا 97 درصد را شاهد هستيم. پروژه رامشير که در مراحل اول قراردادي بود 20 درصد نسبت به برنامه پيشرفت دارد. پروژه نرگسي نيز که از قراردادهاي اوليه واگذار شده به پيمانکاران بوده، چاه هاي آن تکميل شده و در ماه هاي آينده به پيشرفت کامل مي رسد. در 6 قرارداد اوليه واگذار شده که دو سال و نيم از آن مي گذرد، بين 20 تا 97 درصد پيشرفت مشاهده مي شود.
بالاترين ميزان پيشرفت مربوط به کدام بخش است؟
بسته نرگسي با بالاي 95 درصد، بالاترين ميزان پيشرفت را در اختيار دارد. دو ماه ديگر به پيشرفت 100 درصدي مي رسد و پس از آن پروژه هايي مثل کبود است که بيش از 50 درصد پيشرفت دارد. پيشرفت ساير بخش ها کمتر از 50 درصد است که اميدواريم با پيگيري و رفع موضوعات مالي، بتوانيم پيشرفت بيشتري را در آنها شاهد باشيم.
در ادامه اشاره اي به روش اجرا و قراردادي و همچنين تامين مالي طرح توسعه 28 مخزن داشته باشيم.
براساس مصوبه شوراي اقتصاد، شرکت ملي نفت ايران به روش EPC/EPD حسب مورد همراه با تأمين مالي با پيمانکاران/ سرمايه گذاران طبق قوانين و مقررات حاکم بر معاملات شرکت ملي نفت ايران و با هدف اجراي پروژه هاي طرح، قرارداد منعقد مي کند. اعتبار مورد نياز براي اين طرح حدود 4.3 ميليارد دلار تخمين زده مي شود که اين حجم سرمايه گذاري در ايجاد فرصت هاي شغلي و بهبود فضاي کسب و کار تاثير بسزايي دارد. با توجه به برخي محدوديت ها در زمينه اجراي شيوه قراردادي آي پي سي در طرح هاي 28 مخزن شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب، شيوه اي مخصوص به اين شرکت، جايگزين بخشي از آن قراردادها شدند تا بتوانيم توسعه، نگهداشت و افزايش را ادامه دهيم؛ اما برخي پروژه ها از جمله توسعه کرنچ پارسي و پرنج را به صورت سرمايه گذاري دنبال مي کنيم که موسوم به ميدان محورهستند و براساس آن صفرتا صد توسعه جديد را پيمانکار سرمايه گذاري مي کند. نمونه آن شرکت مپناست که قرارداد امضا شده و هنوز شروع به کار نکرده ايم.
حمايت از ساخت داخل و کالاي ايراني از اهداف مهم طرح هاي نگهداشت و افزايش توليد از جمله در طرح 28 مخزن شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب به شمار مي رود. آيا امکان و قابليت اين مهم در دسترس بوده و است؟در حال حاضر درصد و سهم سازندگان داخلي در اين طرح چه ميزان است؟
پروژه هاي مختلفي در قالب طرح 28 مخزن در حال انجام است، با توجه به اينکه در سال 98بخشنامه و قانون مجلس در استفاده از حداکثر توان توليد داخلي بود، ملزم به اظهار اقلامي هستيم که مي خواهيم آنها را از خارج از کشور تامين کنيم که پس از تاييد وزارت صمت، امکان خريداري آن ميسر است. در شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب با توجه به پشتيباني هايي که از کالاي داخلي داشته، در شرايط موجود بيش از 80 درصد خدمات و کالاها در داخل کشور تامين شده است و در خطوط لوله جرياني نيز سازندگان داخلي تامين کننده آن بوده اند. افزون بر آن مخازن تحت فشار، کولرهاي هوايي، اقلام سرچاهي و کمپرسورهاي گازي از داخل تامين مي شود. اين در حالي است که پيش از اين، تمامي آنها از خارج تامين مي شد؛ البته در موارد خاص که ظرفيت داخل براساس زمان بندي ما وجود ندارد، مجبور هستيم پس از اخذ مجوز، آن را از خارج کشور تامين کنيم؛ البته ذکر اين نکته مهم و ضروري است که اساسا در اين طرح، تمامي کالاهاي بومي سازي شده و ساخت داخل مورد استفاده قرار گيرند. از اين رو در 84 قلم اصلي کالاها در بخش تحت الارض و سطح الارض، استفاده از کالاهاي خارجي منع شده و در عمده کالاها، پيمانکاران تنها مجاز به استفاده از سازندگان داخلي هستند. همچنين در طراحي و تعريف پروژهها سعي شده كالاهايي كه در انحصار كشورهاي خارجي قرار دارند، کمتر استفاده شده و كالاي مشابه با كاربري يكسان در طراحي ها گنجانده شود.
به مساله اشتغال به عنوان يکي از اهداف مهم اين طرح بپردازيم، اين هدفگذاري چه ميزان محقق شده است؟
يکي از اهداف مهم در بخش ايجاد اشتغال، استمرار اشتغال بوده است. به عنوان نمونه، وقتي صحبت از دکل هاي حفاري مي شود، در هر دکل حفاري حدود 50 نفر در شيفت هاي مختلف مشغول به کار هستند. وقتي اين دکل ها فعالند و استمرار فعاليت وجود دارد، اگر دائم از اين چاه به آن چاه منتقل نشوند، بيکار خواهند شد.دليلي که سال گذشته حدود 20 دکل ملي حفاري را بيکار مي کردند، ناشي از همين امر بود. شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب در قالب طرح 28 مخزن استمرار اشتغال، حدود 20 دکل را فراهم کرده تا از حال بيکاري خارج نشوند که اين استمرار اشتغال در بخش بالادستي است. در بخش هاي سطح الارضي هم ارقام مختلفي در فازهاي مختلف ايجاد شده که در حال حاضر 2700 نفر از بخش بومي مناطق هستند که در پروژه هاي مختلف ما مشغول به فعاليت شده اند. اين افزون بر اشتغال دائمي است که پيمانکاران ما بنا به تخصص هاي خود ايجاد کردند. به هر رو به منظور حمايت از اشتغال بومي، پيمانکاران اصلي و فرعي موظفند نيروهاي مورد نياز پروژه را از شهرها، روستاها يا استان محل اجراي پروژه به کار گيرند. تاکنون در چند پروژه ابتدايي بيش از 85 درصد اين افراد، نيروي بومي شهرها و روستاهاي محل اجراي پروژه ها و اکثريت قريب به اتفاق پيمانکاران فرعي در بخش اجرا نيز بومي هستند.
عمل به مسؤوليت هاي اجتماعي به عنوان يکي از اهداف اين طرح چه مواردي را شامل مي شود؟
در اين طرح، براي اولين بار به منظور انجام مسؤوليت هاي اجتماعي، درصدي معين تعريف شده است. طبق ماده 7 مصوبه شوراي اقتصاد، معادل 4 درصد از کل ارقام پرداخت به پيمانکاران از سوي شرکت ملي نفت ايران پس از مبادله موافقتنامه با سازمان برنامه و بودجه و حسب مورد و متناسب، بايد صرف اجراي پروژه مسؤوليت اجتماعي شود. پروژه عام المنفعه با هدف کمک به احداث و بهسازي مدارس، شبکه هاي آبرساني، برقرساني، گازرساني، خانه هاي بهداشت روستايي، بهسازي راه هاي روستايي، فاضلاب شهرها و روستاها، کمک به احداث و تجهيز آموزشگاه هاي فني حرفه اي، احداث و تجهيز مراکز ورزشي و زيرساخت هاي تعاوني هاي اشتغال محور بوده و در روستاها و شهرهاي محل اجراي هر پروژه با تصويب شوراي برنامه ريزي استان اجرا خواهد شد.