زمستان و امید به بهار
زمستان 99 هم برای صنعت نفت با توجه به رویدادهای مهم، فصل دیگری از تلاش و مجاهدت به تصویر کشید. در این ایام با روی کار آمدن رییس جمهور جدید آمریکا امیدها برای تغییر فضا در ایران با رفع تحریم ها افزایش یافت و زمزمه محافل مختلف هم تحلیل و تفسیر و حتی برنامه ریزی برای دوره ای تازه در فضای بین المللی بود. صنعت نفت هم براساس دستور دولت برنامه افزایش ظرفیت تولید نفت را در دستور کار قرار داد و مدیران شرکت های مختلف بهره برداری نفت از آمادگی کامل برای بازگشت به میزان تولید پیش از تحریمها سخن گفتند. موضوعی که به محور مهم بیست وپنجمین نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی هم تبدیل شد. نمایشگاهی که بالاخره طلسم آن در زمستان شکسته شد و شاهد این دوره از نمایشگاه با شعار «نفت ملی، کالا و خدمات ایرانی» بودیم. زنگنه در نمایشگاه گفت که جنگ تمام نشده است و در عین حال از افزایش صادرات نفت خام ایران خبر داد.
افزون بر برگزاری نمایشگاه نفت، کنگره نفت و نیرو هم به صورت مجازی در قالب ۱۰ نشست تخصصی شامل آینده تولید و مصرف گاز، افق های پیش روی تجارت، ارزش آفرینی و مصرف گاز، تقویت شرکت های E&P برای دستیابی به ظرفیت ۸ میلیون بشکه تولید نفت، روش های نوین تأمین مالی با نگاه به بازار سرمایه، تاثیر شرایط روز جهان بر آینده نفت و نیروی ایران، رگولاتوری نفت و نیرو، چالش های سرمایه گذاری بخش غیردولتی در صنعت برق و انرژی های تجدیدپذیر ایران، تولید در بالادست با هدف پتروشیمی و مرز نقش آفرینی این صنعت، مازاد متانول، آثار قیمتی و تکمیل زنجیره ارزش، پالایشگاه یا پتروپالایش، نقش دولت و بخش خصوصی و آینده بازارهای صادراتی نفت، فرآورده و پتروشیمی و نقش همکاری های بین المللی در دوران پساکرونا برگزار شد.
وزارت نفت از برگزاری پنجمین همایش مسئولیت اجتماعی در صنعت نفت هم در سال کرونایی غافل نماند تا نشان دهد جامعه پیرامونی صنعت نفت از اولویت های این صنعت است. در همین ایام وزیر نفت به اهواز رفت و از واحد بهره برداری و نمک زدایی شماره یک اهواز به عنوان پایلوت طرح بازسازی و نوسازی تأسیسات روسطحی مناطق نفت خیز جنوب، بازدید کرد. بهره برداری از چهار پروژه انتقال گاز مجتمع دریایی فروزان به خارک، راه اندازی اتاق کنترل مرکزی جدید کارخانه های خشکی، ساخت، تکمیل و تجهیز کمپ زیتون و تفکیک گازهای فلر در کارخانه های خشکی شرکت نفت فلات قاره ایران در منطقه عملیاتی خارک، برگزاری سیزدهمین نشست وزارتی اوپک پلاس، اجرای 2 حلقه چاه میدان سلمان با فرازآوری مصنوعی، نصب دومین گوی شناور بارگیری میعانات گازی سایت 2 پارس جنوبی، بهره برداری از نخستین اسکله بارگیری و صادرات گاز مایع بندر خدماتی و صادراتی تمبک در پارس جنوبی، از اقدام های مهم این فصل بود.
همچنین در زمستان شاهد امضای قراردادهای مرحله سوم طرح نگهداشت و افزایش توان تولید، با امضای هشت قرارداد به ارزش 2/1میلیارد دلار، میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت های پیمانکار ایرانی همراه بودیم که طبق اعلام وزیر نفت اگر این قرارداد ۱۰۰ هزار بشکه در روز به تولید نفت اضافه کند، این عدد در یک سال به ۳۶ میلیون بشکه می رسد که با محاسبه قیمت ۴۰ دلاری برای نفت، درآمدی معادل یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار در سال ایجاد خواهد کرد.
در همین فصل، آیین اعطای گواهینامه های مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت به منتخبان چهار حرفه برگزار شد و منتخبان چهار گروه مدیران پروژه، رؤسا و سرپرستان ایمنی، بهداشت و محیط زیست، مدیران عمومی و اعضای کمیسیون های مناقصه ها و کمیته های فنی – بازرگانی در پایان این آیین گواهینامه های صلاحیت حرفه ای خود را از مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت دریافت کردند.
در کنار تمامی این فعالیت ها، بهره برداری از طرح های ملی وزارت نفت به صورت ویدئو کنفرانس با حضور رئیس جمهور و وزیر نفت انجام شد و 2 طرح ملی صنعت نفت شامل توسعه میدان آذر و واحد بازیابی اتان پتروپالایش کنگان به بهره برداری رسید و کلید طرح مهم جدید پتروشیمی کیان هم زده شد.
با توجه به اهمیت میدان نفتی آذر باید این موارد را یادآوری کنیم که میدان آذر از پیچیده ترین میدان های هیدروکربوری کشور از نظر ساختار زمین شناسی است که توالی لایه های پرفشار و کم فشار، حفاری در این میدان را بسیار سخت و پرچالش کرده است، به نحوی که طول دوره حفاری چاه های این میدان چند برابر طول دوره حفاری در دیگر میدان های حوزه خشکی کشور زمان برده است. افزون بر صعوبت عملیات حفاری و پیچیدگی های ساختار زمین شناسی این میدان، سیال تولیدی آذر نیز حاوی ترکیبات به شدت خورنده ای است که این امر، به کارگیری مواد و آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی را در هر دو بخش زیرسطحی و روسطحی اجتناب ناپذیر ساخته بود که به رغم وجود شرایط تحریمی، تأمین این اقلام با موفقیت انجام و این اقلام در میدان به کارگیری شدند. اجرای این عملیات در چند حلقه از چاه های میدان آذر، فعالیتی بود که برای نخستین بار در کشور در ابعاد میدانی به اجرا درآمد، ضمن آنکه دیگر چاه های این میدان نیز تحت اسیدزنی انتخابی با حجم بالا قرار گرفت و به این ترتیب امکان مشارکت حداکثری لایه های تولیدی و در نتیجه افزایش قابل ملاحظه شاخص بهره دهی تولید از چاه های این میدان مشترک فراهم شد.
در حوزه مسائل فنی مشارکت بیش از ۷۵ درصدی سهم ایرانی با تکیه بر توان و قابلیت های پیمانکاران و سازندگان داخلی و در قالب واگذاری بالغ بر ۱۵۰ قرارداد کوچک و بزرگ به دست آمد و از دیگر نکات برجسته این طرح، می توان به ثبت رکورد افزون بر ۷۳ میلیون نفرساعت کارکرد مستمر بدون حادثه منجر به فوت یا از کارافتادگی جدی اشاره کرد.
میزان نفت درجای میدان آذر حدود ۴.۳ میلیارد بشکه است و برآورد می شود در یک دوره بهره برداری ۴۰ ساله، افزون بر ۴۰۰ میلیون بشکه نفت خام از این میدان برداشت شود. چهاردهمین نشست اوپک پلاس هم در میانه اسفند ماه برگزار شد و وزیران نفت و انرژی این ائتلاف ضمن اجماع بر سر تداوم روند کنونی کاهش تولید، با مجموع افزایش تولید روزانه ۱۵۰ هزار بشکه ای روسیه و قزاقستان در ماه آوریل موافقت کردند.
سال 99 را در حالی به پایان می رسانیم که یک سال دیگر با شما کارکنان صنعت نفت بودیم و سعی کردیم نشریه ویژه شما همراهان همیشگی باشیم و از شما بنویسیم و در کنار شما به هزارمین شماره رسیدیم. در حالی با گذر از 1399 به 1400 می رسیم که با وجود ویروس های جهش یافته، صنعت نفت همچنان فعال و پویاست. خدا قوت؛ عیدتان سلامت...