بازگشایی موزه «نفت سوزها» در کرمان
صنعت نفت در مهد فرهنگ و تمدن درخشید
آیین بازگشایی موزه نفت سوزها، نخست در دانشگاه فرهنگیان شهر کرمان با سخنرانی مدیران صنعت نفت و مسؤولان اجرایی و فرهنگی شهر و استان کرمان برگزار و سپس با حضور اهالی رسانه و جمعی از مسؤولان شهر و استان کرمان در محل موزه «نفت سوزها»، بهره برداری از این مکان فرهنگی به طور رسمی آغاز شد. در ادامه بخشی از صحبت های سخنرانان مراسم را می خوانید.
عباس کاظمی، مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی در آغاز این آیین با خوشامدگویی و تشکر از مدیران و کارکنان شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه کرمان در همراهی با مدیریت موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت، درباره راه اندازی موزه نفت سوزها گفت: خرسندیم که صنعت نفت در مرکز فرهنگ و تمدن ایران، چنین موزه ای را تأسیس کرده است. وی افزود: به دلیل سابقه استعمار انگلیس در ایران، گاه تاریخ معاصر کشور ما با تحریف هایی روبه رو شده و موزه نفت سوزها می تواند با بیان وقایع، با این تحریف ها مقابله و ویژگی های فرهنگی - اجتماعی مردم کرمان و ایران را از آن زاویه ای که از نفت متأثر است، مطرح کند و نشان دهد. کاظمی ادامه داد: اگر چه طول تاریخ نفت در ایران کم است؛ اما عرض بسیار وسیعی دارد و در این 113 سال، همیشه مرکز توسعه و تبادلات و تحولات اجتماعی بوده است. در تاریخ نفت ایران، انگلیسی ها ستم بسیار زیادی کرده اند و همواره مانع انتقال تکنولوژی به ایران می شدند و علاوه بر استفاده از مهندسان و متخصصان خارجی، حتی کارگران را نیز از هند و برمه(میانمار) به ایران می آوردند و اجازه نمی دادند که ایرانی در صنعت نفت چیزی بیاموزد. در این باره همکاران قدیمی بنده، خاطرات بسیار زیاد تاریخی دارند. وی در ادامه افزود: ملت ایران در تحولات تاریخی - اجتماعی شان نگذاشتند که این روندِ انگلیسی ها ادامه پیدا کند و ضمن ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی که مردم کرمان در هر دو تحول تاریخی، نقشی بسزا داشتند، توانستند با بیرون کردن انگلیسی ها، فعالیت در صنعت نفت را به دست بگیرند و تا به امروز نیز صنعت نفت ایران به دست متخصصان ایرانی اداره می شود.
با همکاری هم موزه «نفت سوزها» را توسعه دهیم
اکبر نعمت الهی ، مدیر موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت نیز در آیین بازگشایی موزه نفت سوزها گفت: صنعت نفت ایران پس از 110 سال در حفظ میراث فرهنگی، اسناد، ابنیه ها و تاسیسات تاریخی خود کوشید. از پنج سال گذشته تاکنون توانسته ایم 124 نقطه را به ثبت ملی برسانیم، حدود 40 میلیون سند را جمع آوری کنیم، حدود 13 هزار شی تاریخی را جمع آوری و در گنجینه ها نگهداری کرده و یا به نمایش بگذاریم. همچنین تاکنون پنج موزه را بازگشایی کرده ایم و امیدواریم تا پایان سال آینده نیز سه موزه را نیز در شهرهای مسجدسلیمان، مشهد مقدس و کرمانشاه به بهره برداری برسانیم که در مجموع هشت موزه در صنعت نفت داشته باشیم. در سراسر ایران 28 موزه را طراحی کرده ایم که در فازهای مختلف آنها را به بهره برداری خواهیم رساند. وی افزود: موزه نفت سوزها، موزه ای بسیار ویژه است. نفت سوزهایی که در 120 سال گذشته در میان مردم رایج بوده و زمانی استفاده می شده را در این موزه به نمایش گذاشته ایم. برخی اشیای موزه ای، به زمانی تعلق دارد که هنوز نفت در ایران کشف نشده بود و این ماده راهبردی از طریق مناطق دیگری مثل باکو به ایران وارد می شد. نعمت الهی در ادامه بیان کرد: حدود 18 استان را جست وجو و این اشیا را جمع آوری کردیم که در چهار سالن عرضه شده اند. یک اتاق منفصل نیز طراحی شده که به تاریخ کرمان و فعالیت های انگستان در منطقه زریسف کرمان تعلق دارد. به دنبال این هستیم که موزه نفت سوزها را در فازهای دیگری توسعه دهیم. وی افزود: در سه سال گذشته، مطالعات زیادی درباره این موزه صورت گرفت؛ عمارتی که اکنون موزه نفت سوزها در آن قرار دارد حدود 70 درصد آن تخریب شده و از بین رفته بود که با کمک دوستانمان آن را بازسازی و مرمت کردیم. این موزه در ایران، در منطقه خاورمیانه و حتی در جهان، نمونه ای ندارد. امیدواریم با همکاری همه ارگان ها و سازمان های کرمان، دفتر امام جمعه، شهرداری، استانداری، میراث فرهنگی و... بتوانیم موزه نفت سوزها را توسعه و گسترش دهیم.
سازمان ها از تجربه فرهنگی متخصصان صنعت نفت بهره ببرند
حمیده واعظی، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار کرمان در این مراسم، با تشکر ویژه از وزیر نفت و مدیران نفتی درخصوص حفظ و نگهداری یک بنای تاریخی- فرهنگی قدیمی در کرمان گفت: از فرهیختگان صنعت نفت و میراث فرهنگی بسیار سپاسگزارم که در زمینه فرهنگی، تاریخی و اجتماعی، هویت بخش کرمان از زوایه صنعت نفت بودند. این موزه می تواند امانت دار تاریخ و فرهنگ شکوهمند این سرزمین کهن باشد. وی افزود: باعث افتخار و خوشبختی است که امروز صنعت نفت، پیشگام و پیشرو در زمینه حفظ اسناد و ثبت آنها و معرفی هنرمندانه تاریخ و هنر کشورمان در شرق کشور است و بنای زیبای «باغ آقا» را در قالب تاسیس یک موزه معتبر از یک صنعت عظیم، حفظ کرده است. این کار، جلوه ای منحصر به فرد از خلق ارزش های ملی، استانی و بالندگی تاریخی به شمار می رود که پیام های مهمی برای این نسل و نسل های آینده دارد. امیدوارم نسل جدید کرمانی ها و مردم ایران، با دیدن این موزه بتوانند از تجربیات فرهنگی- اجتماعی نهفته در آن بهره ببرند. واعظی در پایان اظهار امیدواری کرد که سایر سازمان ها و ارگان های ذی ربط بتوانند با الگو گرفتن از متخصصان توانای صنعت نفت، دست به چنین کارهای فرهنگی در سطح استان بزنند.
تاسیس موزه از سوی صنعت نفت نشانه توسعه پایدار است
محمدرضا کارگر، مدیرکل موزه ها و اموال منقول فرهنگی- تاریخی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز گفت: فعالیت های دکتر نعمت الهی و همکارانشان را پاس می داریم؛ چون در حفظ میراث فرهنگی کشور کمک کرده اند. تاسیس موزه، هم محصول توسعه است و هم عامل توسعه. وقتی وزارت نفت به سراغ تاسیس موزه می رود، یعنی ما به یک توسعه پایدار رسیده ایم. باید بدانیم که در دنیا ما در دو حوزه برند هستیم و بازی آفرین؛ یکی در حوزه نفت و دیگری در حوزه میراث فرهنگی. وی افزود: وقتی از موزه نفت سوزها بازدید کردم، اشیایی دیدم که دیگر به درد امروز ما نمی خورند و کاربردی ندارند؛ اما قطعا به درد دیگری می خورند و آن، درد تاریخ مندی است. ما می توانیم با این اشیا، حافظه مان را حفظ کنیم. کارگر در ادامه گفت: برای مثال اگر یک انسان همه اعضا و جوارحش را حفظ کند و تنها حافظه اش از بین برود، آن انسان دیگر کارایی ندارد؛ هرچه به او بگویند همان می شود، حتی اجازه تصرف در مالش را نیز نخواهد داشت، حالا اگر یک جامعه، حافظه تاریخی خود را از دست بدهد، هر چه به آن بگویی آن کار را می کند و به بی هویتی می رسد. موزه نفت سوزها و امثال این موزه ها کمک می کند که جامعه، حافظه اش را نگهداری کند. پیام نهایی این موزه، آن است که تک تک ما وظیفه داریم به دور از هر دسته بندی سیاسی، بدانیم که ایرانی هستیم و باید ایران را به بالاترین جایگاه ها برسانیم.
موزه های کرمان به روح تازه ای نیاز دارد
فریدون فعالی، مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کرمان گفت: به همت متخصصان صنعت نفت، شانزدهمین موزه در استان کرمان بازگشایی می شود. استان کرمان، سرزمین شگفتی های پنهان است و هر روز که می گذرد، این شگفتی ها برای من که وارد این استان شده ام، بیشتر مشخص می شود. وی افزود: موزه های استان کرمان، به روح تازه ای نیاز دارد که با فعالیت هایی مانند موزه نفت سوزها این روح تازه، قابل مشاهده است.
نگهداری «باغ آقا» از سوی صنعت نفت دست مریزاد دارد
سید محمدرضا میرحسینی، رئیس کمیسیون گردشگری شورای شهر کرمان نیز در این آیین بازگشایی گفت: کرمان یک استان بسیار فرهنگی و تاریخی است که جاذبه های گردشگری بسیاری دارد. به همه مدیران و متخصصان صنعت نفت که متولی مرمت و نگهداری «باغ آقا» و تاسیس موزه «نفت سوزها» شده اند، خسته نباشید و دست مریزاد می گویم که بر میزان ظرفیت های فرهنگی و تاریخی کرمان افزوده اند. وی افزود: امروز محورهای گردشگری ما بسیار تغییر کرده است. موزه «نفت سوزها»ی کشور را در همین محور جدید قرار می دهیم و در نظر می گیریم تا گردشگران از نعمت تلاش فرهنگی صنعت نفت در کرمان بهره ببرند و از گذشته و تاثیر صنعت نفت در کرمان دیدن کنند. درخواستمان در شورای شهر از شما این است که باغ سفارت انگلیس که ساختمان های جنبی دارد، با کمک صنعت نفت به محلی برای خدمات جنبی به گردشگران تبدیل شود و از این بابت موزه توسعه پیدا کند. شرح گزارش این بازگشایی و جزئیات بیشتر از موزه «نفت سوزها» که در عمارت «باغ آقا» از مجموعه های تاریخی دوران زندیه و قاجار قرار دارد را در شماره های بعدی «مشعل» دنبال کنید.