درس آموزی از حوادث
پاکسازی اتاقك ها در محيط هاي خطرناك
صنعت نفت، از صنايع پيچيده و با ريسک بالاست که بروز حوادث در آن می تواند خسارت هاي جاني و مالي جبران ناپذيري به همراه داشته باشد. در طول تاريخ، حوادث زيادي در اين صنعت رخ داده که پيامدهاي فراواني در برداشته است؛ از اين رو اهميت درس آموزي از حوادث و سوانح در اين صنعت، براي شناسايي مناطق پر ريسک چند برابر می شود. همانطور که می دانيد، دانش به دست آمده در مورد علل حادثه، می تواند اجازه استقرار اقدام هاي پيشگيرانه و کاهش دهنده حوادث در محل را صادر کند، ضمن آنکه بازخورد ناشي از آن سبب بهبود رفتار ايمني در افراد مستقر در فضاي صنعت نفت می شود. با بهره مندي از نکات «درس آموزي از حوادث»، می توان از نوع وقايع ناخواسته تشديدکننده و بازدارنده آن، عواقب احتمالي وقايع ناخواسته و... به اقدام هاي کنترلي که می تواند عواقب ناشي از حوادث را محدود کند، دست يافت. به دليل اهميت اين موضوع، هفته نامه «مشعل» قصد دارد با چاپ برخي «درس آموزي از حوادث صنعت نفت ايران و جهان»، گامي در مسير کاهش حوادث بر دارد. در ادامه، درس آموزي از «پاکسازی اتاقك ها در محيط هاي خطرناك» را می خوانيد:
آیا در واحد عملیاتی شما اتاقک هایی وجود دارد که باید با هوا یا سایر گازها پاکسازی شده و فشار آن بالاتر از فشار اتمسفر نگه داشته شود؟ برخی از مکان ها مانند اتاق های برق، اتاق آنالایزرها یا حتی اتاق های کنترل چنین شرایطی را دارند. فشار در این اتاق ها باید بیش از فشار محیط باشد تا هرگونه جریان یا نشتی از داخل به خارج صورت گیرد. این عمل از ورود گازها و بخارات قابل اشتعال به داخل اتاق و بروز آتش سوزی و انفجار ناشی از جرقه الکتریکی جلوگیری می کند.
معمولا این اتاق ها به وسیله هوای تمیز پاکسازی می شوند؛ اما به طور متناوب ممکن است با سیستم پشتیبان محتوی نیتروژن و هوا نیز انجام شود. اگر این اتاق ها با نیتروژن پاکسازی شوند یا پس از پاکسازی با هوا دوباره از نیتروژن استفاده شود، احتمال مواجهه با نیتروژن و خطر خفگی در داخل و اطراف این اتاقک ها وجود دارد.
شما چه کاری می توانید انجام دهید؟
اتاقک های تحت فشار را در واحد خود شناسایی کرده و هنگام بازدیدهای دوره ای از صحت عملیات در این مکان ها اطمینان حاصل کنید.
میزان فشار در این اتاقک ها را بررسی کنید. اگر فشار در محدوده مناسب نبود، آن را به مدیریت گزارش دهید. سپس موضوع را پیگیری کنید تا مشکل رفع شود.
باید تمامی درها و منافذ در این اتاقک ها بسته بوده و بدرستی آب بندی شده باشند.
اگر قصد انجام تعمیرات در این اتاقک ها را دارید، باید مجوز انجام کار دریافت کنید. از خطرات بالقوه فشار بالا در زمان باز کردن اتاقک آگاه بوده و قبل از آنکه درب را باز کنید، فشار را چک کنید. اطمینان یابید که درب اتاقک و تمامی منافذ بسته و آب بندی شده و عملیات پاکسازی بدرستی به اتمام رسیده است.
اگر در این اتاقک ها از گاز ازت به عنوان گاز پشتیبان استفاده شده یا پاکسازی با گاز ازت انجام می شود، از خطرات بالقوه استفاده از این گاز در داخل اتاقک و اطراف آن مطلع باشید. میزان اکسیژن را قبل از ورود چک کنید، حتی اگر هشدار دهنده ازت نصب شده و میزان بالای ازت را هشدار نداده باشد.
آیا می دانستید؟
کدها و استانداردهای الکتریکی در هر کشور و منطقه ای متفاوت است. با استفاده از این منابع، مهندسان و مدیران در می یابند که چگونه عملیات پاکسازی را طراحی و اجرا کنند.
غالبا فشار در داخل این اتاق ها باید در محدوده خاصی نگه داشته شده و مورد پایش قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که هرگونه نشت بخارات از داخل به خارح از اتاقک صورت می گیرد.
فشار بیش از حد و بالاتر از حدود مشخص شده نیز می تواند خطرناک باشد.
به منظور حفظ و ثابت نگهداشتن فشار مناسب در داخل اتاقک، باید تمامی درها و منافذ بدرستی بسته و آب بندی شده باشند.