به بهانه هزارمین حضور همراهیمان با صنعت نفت
برای ما که «مشعل» نفت هستیم
مشعل 112 سال از اولین فوران نفت در ایران و خاورمیانه گذشته و دیگر چاه شماره یک مسجد سلیمان یک خاطره تاریخی است و در میان نقاط قابل بازدید در مرکز اسناد و موزه های نفت قرار گرفته است. صنعت نفت ایران در این یک قرن و یک دهه و اندی در فراز و فرودهای بسیار روزگار گذرانده و روایت های زیادی در سینه خود دارد. از تجربه های جدید و اولین بارها با این ماده جدید و خارجی ها در آبادان و مسجدسلیمان آن روز تا اولین شدن های صد سال بعد در خاورمیانه ! صنعت نفت در این سالها منشاء خدمات ارزنده و تحول در صنعت و اقتصاد و اشتغال و تامین درآمد برای کشور بوده است و در تلاشی خستگی ناپذیر و شبانه روزی نگذاشته تا خدمت رسانی در این صنعت چه در روزهای جنگ و موشک باران و چه در روزهای تحریم و فشار جهانی حتی برای ساعتی قطع شود و برای همه این تلاش ها علاوه بر مستندات بسیار ، شاهدان زیادی وجود دارند که یکی از آنها ما در نشریه مشعل بوده ایم. ما که می گوئیم مجموعه از نفرات است که روزها و شب های زیادی را همگام با نیروهای صنعت نفت ، در گرمای سوزان و شرجی مناطق عملیاتی و روی دکل های نفتی یا در خطوط انتقال مناطق مرکزی و ... گذرانده ایم.
صنعت نفت به عنوان نخستین سازمان دولتی در ایران از همان روزهای اول فعالیت خود تلاش کرده تا آنچه در این صنعت اجرا شده را برای کارکنان و مردم کشورمان تا جایی که مصالح ملی اجازه می دهند بازگو کند. برای همین از همان ابتدا نشریه داخلی کارکنان صنعت نفت به عنوان یکی از بزرگترین و فعالترین صنایع کشور فعال بوده است و سابقه بازگشایی اولین دفتر روابط عمومی در صنعت نفت به شرکت سهامی تصفیه نفت آبادان برمی گردد. تا قبل از شکل گیری نهضت ملی نفت، دو نشریه «خبرهای روز» و «اخبار هفته» اخبار و رویدادهای نفتی را در اختیار کارکنان و خانواده نفت قرار می داد که نویسندگان و مترجمانی چون ابراهیم گلستان، نجف دربابندری و محمد علی موحد با آن همکاری داشتند. این نشریه پس از مدتی متوقف شد تا اینکه در سال 1338 نشریه دیگری به نام « نفت بین خودمان» فعالیت خود را شروع کرد. در این نشریه هم بزرگانی همچون حمید نطقی و ابواقاسم حالت همکاری داشتند و علاوه بر پرداختن به رویدادهای صنعت نفت و بخشنامه ها به معرفی کارکنان، تسلیت، سپاسگزاری و ... هم می پرداخت. اما این نشریه در دهه 40 تغییراتی در عنوان و شرایط کاری خود داشت؛ «آیینه» و «یادداشت روز» دو عنوان دیگر این نشریه داخلی نفت بود که حاوی عناوینی چون گزارش، اخبار کوتاه، بررسی مطبوعات، معرفی دستگاه های فنی، نکته ها، و نیازمندی ها بود. این نشریه داخلی تا سال 1357 فعال بود و اما در همین دوران ماهنامه ای با عنوان «نامه صنعت نفت» هم منتشر می شد که به درج گزارش از مراکز علمی و فعالیت های جاری صنعت نفت و برخی مطالب علمی، آموزشی، سرگرمی و غیره نیز می پرداخت.
با پیروزی انقلاب اسلامی و همراه با تغییراتی که در صنعت نفت رخ داد ، نشریه داخلی صنعت نفت هم به «پیک نفت» تغییر نام داد و تقریبا از سال 1358 به صورت هفتگی و در 4 صفحه منتشر شد. این درواقع سرآغاز نشریه ای بود که امروز نشریه «مشعل» امروز ما است. با ادامه پیدا کردن جنگ این نشریه از سال 1362 به صورت ماهنامه، تک رنگ و سپس به صورت 4 رنگ و در بیش از 50 صفحه انتشار یافت. تقریبا از همان سالهای ابتدایی دهه 60 بسیاری از واحدهای صنعت نفت شروع به انتشار نشریه های داخلی با عنوان های مختلف کردند که گفته می شود تا سال 1373 تعداد آنها به بیش از 50 نشریه افزایش می باید و در نتیجه با ابلاغ مصوبه هیئت مدیره وقت شرکت ملی نفت ایران مبنی بر عدم انتشار نشریات متعدد در سطح وزارت نفت ، دستور انتشار یک نشریه به عنوان ارگان رسمی وزارت نفت صادر می شود. به این ترتیب از اواخر سال 1374 نشریه با نام «مشعل» در قطع A3 و در 8 صفحه به صورت 4 رنگ و هفتگی کار خود را آغاز می کند. مطالب نشریه مشعل شامل خبرها و مباحث اقتصادی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، تحلیلی و بین المللی مورد توجه و نظر مثبت وزیر نفت قرار می گیرد و به مرور با تغییراتی در تعاریف و محتوا به شکل امروزی خود نزدیک می شود.
نشریه مشعل از همان ابتدا حضوری مستحکم و غیر قابل جایگزین در میان کارکنان و خانواده صنعت نفت پیدا می کند و رابطه ای دو سویه ای شکل می گیرد که کیفیت شرط اصلی آن است. آن طرف کارکنانی در سطوح مختلف ، تحصیلکرده و با توقعی در سطح کشورهای خارجی و این طرف نویسندگان و روزنامه نگارانی که در حوزه کاری خود زبانزد بوده اند و در برحه هایی نام آوران دنیای ادبیات فارسی اند. نشریه مشعل در سالهای همراهی با صنعت نفت ایران در قالب ها و با عناوین مختلف بارها در معرض تعطیلی و توقف کوتاه مدت و بیکاری نیروها و ... قرار داشته و تصمیمات مدیریتی و سلیقه ای زیادی را تجربه کرده است. به نحوی که در سال 1384 نشریه مشعل پس از وقفه چهار ماهه انتشار در 16 صفحه و در اندازه A3 منتشر شد که ضمیمه های متفاوتی همچون مشعلک(براي فرزندان کارکنان)، مشعل ورزشی، مشعل خانواده و مشعل های مناسبتی به همراه داشت. در سال 1392 و با توجه به نظرسنجی از کارکنان، نشریه مشعل مجددا به صورت مجله و با بیش از 48 صفحه در قطع A4 با جلد رنگي و صفحات رنگي و به صورت هفتگی درآمد. اما این روند هم تغییراتی مهم در پی داشت و با ابلاغیه مهم وزیر نفت در سال 97 در راستای صرفه جویی در صنعت نفت و اهمیت الکترونیکی شدن نشریات مکتوب ، نشریه مشعل هم پس از چندین دهه حضور مکتوب تا دورترین نقاط ، به شکل الکترونیکی منتشر شد و تا امروز این روند ادامه دارد. در مشعل امروز همه صفحات قبلی شامل خبر و نظر ، رویداد ، نفت ، گاز ، پتروشیمی ، پالایش و پخش، بهینه سازی ، بهداشت و درمان ، بین الملل ، باشگاه خبر ، فرهنگ و هنری، معرفت ، دانستنی ها، سلامت، آشپزی، ورزش ، نفت و زندگی و خانواده نفت و ... را می خوانید اما دنیای مشعل امروز دنیای جدیدی در فضای مجازی است و تلاش می کند خود را با صنعت نفت که هر روز جدید و جدیدتر می شود ، همرسانی کند و مطابق نیازها و خواسته های کارکنان صنعت نفت پیش آید. ما در مشعل و در رسانه های روابط عمومی وزارت نفت خوشحالیم و سرافراز که شما در هر نقطه ای از خاک ایران زیبا و خلیج همیشه فارس در میانه روز کاری سخت و هفته های مداوم و پر تلاش، مشعل را می شناسید و اخبار و گزارش هایی که با شما و برای شما تهیه شده را می خوانید.