دق سرخ کویری شگفت انگیز و دیدنی

شبنم اعماري      کوير به خودي خود، پديده اي شگفت انگيز است که به تنهايي توانسته به يکي از قطب هاي گردشگري تبديل شود.

بخش اعظمي از سرزمين پنهاورمان را کوير تشکيل داده است. تا چند سال پيش تصور بر اين بود که کويرها هيچ خاصيتي ندارند و قابل استفاده نيستند؛ اما اکنون اين تصور به کلي باطل است؛ چراکه کويرهاي ايران به قدري طرفدار پيدا کرده اند که نمي توان نسبت به وجود آنها بي تفاوت بود.

  دق سرخ، يکي از همين کويرهاي پرطرفدار است که به دليل ويژگي هاي خاصي که دارد، سالانه ميزبان گردشگران زيادي است. از نکات قابل توجه اين کوير مي توان به آسمان تاريک، رصد ستارگان، سکوت و آرامش بي نظير، حيات وحش بکر و پديده هاي جذاب زمين شناسي آن اشاره کرد.

کوير دق سرخ که در شمال شرقي شهر زواره و شمال استان اصفهان و در جنوب کوير نمک خودنمايي مي کند، با کوه هاي کم ارتفاع در کنار جنگل هاي تاغ از کوير مرکزي ايران جدا شده است. اين کوير به طول 50 کيلومتر و عرض 20 کيلومتر جاذبه هايي در خود جا داده که شگفتي هر گردشگري را برمي انگيزد.

تپه هاي شني بزرگي که در مرکز اين کوير واقع شده اند و از دور خودنمايي مي کنند، از جمله جاذبه هاي ديدني هستند که آشيانه عقاب هاي اين منطقه هم محسوب مي شوند. علاوه بر اين در دق سرخ معادن نمک، طلا و سرب نيز وجود دارد و احتمال يافتن نفت هم در آن رد نشده است.

پديده اي چشم نواز

در اين منطقه، سطح کوير با يک لايه نمک که ضخامت متغيري دارد، پوشانده شده است. اتفاقي که شب ها تصويري زيبا از بازتاب نور مهتاب بر بلورهاي نمک پيش رويتان قرار مي دهد، پديده اي چشم نواز که به هر سوي اين کوير نگاه کنيد، آن را مي بينيد. در کنار اين بازتاب زيبا، مهم ترين اشکال اين منطقه کويري را تپه هاي ماسه اي تشکيل داده اند و به شکلي قابل توجه جهت حرکت باد را نشان مي دهند. چندضلعي هاي نمکي حاشيه کوير هم چشم انداز ديدني ديگري را به تصوير مي کشند که ارتفاع آنها گاهي به 15 سانتي متر مي رسد. در جايي سطح کوير شکلي شبيه زمين شخم زده دارد، يعني در اين نقطه، زمين رطوبت خود را از دست داده و شکلي گل کلمي گرفته است.

تل شيطان

اما در قسمت هاي مرکزي کوير دق سرخ، تپه هاي ماسه اي جزيره مانندي ديده مي شود که به تل شيطان معروف هستند؛ تپه هايي که وقتي نور مهتاب روي آنها مي افتد، به شکلي جالب توجه سايه شان بر زمين نقش مي بندد، تصاوير خيره کننده اي که مي تواند سوژه   عکس هايتان شود.

عکاسي در کوير

جذابيت ها و زيبايي هاي کوير دق سرخ به قدري زياد است که نمي توان در آن از عکاسي و ثبت تصاوير زيبا و به يادماني گذشت. جنگل هاي تاغ زواره هم يکي ديگر از مکان هاي مناسب براي عکاسي است، جايي که حيات وحش بي نظيري دارد. جنگل هايي که به گفته زمين شناسان اگر وجود نداشتند، سال ها پيش زواره و روستاهايش زير انبوه ماسه هاي کويري مدفون شده بودند.

 بازديد از بقاياي شهر ليلاز

ديدن اين شهر که از نزديکي بادرود تا انتهاي زواره در امتداد درياي سيلک ادامه داشته و آثار فراواني از بقاياي اين شهر شناسايي شده هم گشت و گذار کويري تان را تکميل مي کند. سفال هاي رنگين، خرده شيشه هاي بلورين کمياب، خشت هاي به جا مانده، خرابه ها و قنات هايي که در اين منطقه ديده مي شود هم مي تواند لذت کويرگرديتان را دوچندان کند.

سکوت اسرارآميز کوير، شب هاي پرستاره و الهام بخش، بامدادان شورانگيز و غروب تماشايي آفتاب، همگي در کنار هم باعث جذابيت کوير شده اند تا جايي که با هر بار حضور در مناطق کويري، نقشي نو در آنها مي بينيد؛ نقش هايي که هر بار بيشتر از قبل مجذوبتان مي کند. پس فرصت را از دست ندهيد و خود را آماده سفر کنيد. سفر به دنياي بي انتهاي کوير، جايي که از ديدن زيبايي هاي نهفته ا ش شگفت زده خواهيد شد.

 

 

 عمارت کهن دژ

اين مجموعه که در روستاي رادکان چناران جا خوش کرده، خانه اي تاريخي است که قدمتي 230 ساله دارد و در دوران افشاريه بنا شده و به دارالحکومه و برج ديده باني رادکان معروف بوده است. عمارت کهن دژ که پس از بازسازي به عنوان اقامتگاهي تاريخي در اختيار مسافران و گردشگران قرار گرفته، باغي به مساحت 2200 است و  زيربناي 450 متري دارد. مجموعه کهن دژ يک حياط مرکزي دارد که تمام اتاق ها رو به آن بنا شده اند و چهار فضاي اصلي دارد که شامل اتاق شاه نشين، حوضخانه، اتاق برج و بالاهشتي مي شود. اين اقامتگاه با آن معماري اصيل ايراني اش، حس خوشايندي به شما منتقل مي کند، به طوري که گويا به گذشته سفر کرده ايد. اتاق هاي عمارت کهن دژ با آن نقاشي هاي زيبا، آيينه کاري ظريف، گچبري، تزيينات و ساخت سنتي اش هر مسافري را غرق در رويا مي کند و به گذشته مي برد. حياط باصفاي اين مجموعه هم پر از درخت است و از باغ هاي پرديس ايراني الهام گرفته که در کنار ديواره هاي کاهگلي، زندگي گذشتگان را به معناي واقعي برايتان به تصوير مي کشد. در اين مجموعه گردشگري مي توانيد اقامتي به يادماندني را تجربه کنيد و از بودن در آن حتي براي يک روز هم که شده لذت ببريد. از ويژگي هاي خاص عمارت کهن دژ مي توان به اجراي موسيقي و رقص خراساني، به تماشا نشستن آسمان پرستاره از برج ديده باني، زمين بازي هاي سنتي و برپا کردن آتش در آتشدان و خريد صنايع دستي و فراورده هاي بومي اشاره کرد.  علاوه بر اين، روستاي رادکان جاذبه هاي گردشگري زيادي دارد. در کنار اقامت در عمارت کهن دژ مي توانيد از مسجد جامع، مقبره خواجه، طبيعت بکر کوه هاي هزار مسجد، يخچال هاي قديمي و برج اين منطقه ديدن کنيد و سفري خاطره انگيز و تکرار نشدني را به ثبت برسانيد. روستاي رادکان در 75 کيلومتري مشهد، شمال غربي چناران و در دامنه هاي جنوبي رشته کوه هزارمسجد قرار گرفته است.

 

 

شَمَدبافي

 

مهارت و ابتکار ايرانيان در هنر بافندگي، سابقه اي طولاني دارد که از جمله آن مي توان به شمدبافي اشاره کرد؛ هنري که در استان هاي يزد و مازندران نسبت به ديگر نقاط رواج بيشتري دارد.

شمد، نوعي پارچه نازک است که در بافت آن، نخ پنبه يا ابريشم مصنوعي ويسکوز به کار رفته و در فصل تابستان به عنوان روانداز از آن استفاده مي کنند.

در شمدبافي از ابريشم مصنوعي به عنوان پود و از نخ پنبه اي نمره 20 دولا به عنوان تار استفاده مي شود. شمدها معمولا در اندازه هاي 150×220 سانتي متر است و 27 چله دارد.

علاوه بر يزد در مازندران هم شمدبافي به روش سنتي و با استفاده از دستگاه هاي ابتدايي رواج دارد. رنگ هاي استفاده شده در شمد بسيار شاد هستند و طرح هاي آن نيز به صورت چهارخانه ، چهار خانه است. با توجه به لطافتي که پارچه شمد دارد، شست و شوي آن کار راحتي است.

همانطور که گفتيم، از اين پارچه به دليل سبک بودن، به عنوان روانداز استفاده مي شود که برخي نيز به جاي ملحفه از آن استفاده مي کنند. کاربرد اين نوع پارچه بيشتر در شهرهاي گرم و کويري کشور مرسوم بوده و در ميان عشاير نيز طرفداران زيادي داشته است.

در شمدبافي از نقوش خاصي استفاده نمي شود و معمولا طرح هاي ساده دارد و زمينه آن به رنگ سفيد يا کرم است. متاسفانه امروزه با واردات پارچه اي نامرغوب شبيه به شمد، کاربرد اين هنر ديرينه و سنتي ايراني کمرنگ شده است.

براي تشخيص شمد اصل از پارچه هاي مشابه وارداتي، ماندگاري رنگ هاست. در شمد اصل رنگ ها در شست وشو هيچ گاه با هم ترکيب نمي شوند و اندازه آن هم در مقايسه با نوع خارجي و بي کيفيت، تغيير نمي کند.

حفظ هنرهاي دستي ايران، يکي از نکات مهمي است که بايد به آن توجه کرد و در مسير اعتلاي آن گام برداشت. شمد هم به عنوان يکي از اين هنرها که قدمت زيادي دارد، نيازمند توجه است تا بار ديگر رونق بگيرد.

 

 

سوغات ایران

يکي از استان هاي شناخته شده و با اصالت ايران شهر يزد است که علاوه بر جاذبه هاي فراوان تاريخي، سوغاتي هاي خاصي هم دارد.

قطاب: يکي از معروف ترين و لذيذترين شيريني هاي سنتي يزد است.

حلوا ارده : اين خوردني مقوي مختص شهرستان اردکان و فاقد هرگونه افزودني شيميايي است و هنوز به روش سنتي و تا حدودي دستي توليد مي شود.

کيک يزدي: يکي از شيريني هاي اصيل يزدي است که در بيشتر شهرها نيز از آن استفاده مي کنند.

باقلوا: يکي ديگر از شيريني هاي پرطرفداري است که در يزد مي توانيد، انواع مختلف آن را بيابيد.

پشمک يزدي: شيريني محبوب و اصيل يزدي است که طرفداران زيادي به خصوص در ميان بچه ها دارد.

نقل: از ديگر سوغاتي هاي شيرين يزد است که انواع مختلفي دارد.

سوهان آردي و سوهان خاني:  هرکدام به روش خاصي تهيه مي شوند و  مزه  و طعم خاص خود را دارند.

انواع لوز: يکي ديگر از شيريني هاي سنتي ايران است.حاجي بادام(حاجي بادومي)، شيريني پنجره اي و نان برنجي را هم مانند استان هاي ديگر در يزد مي توانيد، ببينيد.

سفال و سراميک: از عمده ترين توليدکنندگان اين محصولات ميبد يزد است.

دارايي بافي: يکي از صنايع دستي استان يزد است که با وجود قدمت زياد، امروزه در حال فراموشي است.

ترمه: اين هنر حدود 400 سال قدمت دارد.

 شمد: پارچه اي نازک که در تابستان به عنوان روانداز از آن استفاده مي شود.

 شعربافي: يکي ديگر از هنرهاي سنتي يزد است.

 چادرشب: بافت آن در شهرستان يزد، اردکان و بخش زارچ رايج است.